Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Σπυρίδων Ζακυνθινός, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Επιβλέπων
Σπυρίδων Μεντζελόπουλος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Εμμανουήλ Βαγιάκης, Διευθυντής Ε.Σ.Υ., Υπ. Εργ. Ύπνου, Γ.Ν.Α. "Ο Ευαγγελισμός"
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ανασκόπηση βιβλιογραφίας για δείκτες που προκύπτουν από το λειτουργικό έλεγχο της αναπνοής του εξεταζόμενου ασθενούς και τις δοκιμασίες εκτίμησης της παρουσίας φλεγμονής στους ανώτερους αεραγωγούς, που να συσχετίζονται με τη διάγνωση συνδρόμου αποφρακτικής υπνικής άπνοιας
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ανασκόπηση βιβλιογραφίας για δείκτες που προκύπτουν από το λειτουργικό έλεγχο της αναπνοής του εξεταζόμενου ασθενούς και τις δοκιμασίες εκτίμησης της παρουσίας φλεγμονής στους ανώτερους αεραγωγούς, που να συσχετίζονται με τη διάγνωση συνδρόμου αποφρακτικής υπνικής άπνοιας
Περίληψη:
Η αποφρακτική υπνική άπνοια αποτελεί συχνή διαταραχή της αναπνοής κατά τον ύπνο, που χαρακτηρίζεται από διαλείπουσα μερική ή πλήρη απόφραξη του ανώτερου αεραγωγού. Οι δοκιμασίες λειτουργικού ελέγχου της αναπνοής, οι οποίες συχνά εκτελούνται κατά την αρχική εκτίμηση του ασθενούς, δίδουν πληροφορίες σχετικά με τις μηχανικές ιδιότητες του αναπνευστικού συστήματος καθώς και την παρουσία φλεγμονής στους αεραγωγούς. Σκοπός της παρούσας βιβλιογραφικής ανασκόπησης είναι η εντόπιση δεικτών λειτουργικού ελέγχου του αναπνευστικού που να αποτελούν προβλεπτικούς παράγοντες διάγνωσης αποφρακτικής υπνικής άπνοιας.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Όπως προκύπτει από την ανασκόπηση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας τόσο η μείωση των μεσοεκπνευστικών ροών (FEF50, FEF25, MEF25-75) στη σπιρομέτρηση, όσο και η μείωση της λειτουργικής υπολειπόμενης χωρητικότητας(FRC) και του εκπνευστικού υπολειπόμενου όγκου(ERV), που προκύπτουν κατά την μέτρηση των στατικών όγκων με σωματική πληθυσμογραφία, συσχετίζονται με την διάγνωση και τη βαρύτητα του υπνοαπνοϊκού συνδρόμου. Συγκεκριμένα οι όγκοι FRC και ERV παρουσιάζουν σημαντική μείωση της απόλυτης τιμής τους σε ασθενείς με και χωρίς ΣΑΥ ανεξαρτήτως βάρους και του ΒΜΙ(FRC 3,40L vs 3,73L, ERV 1,26L vs 1,56L, p<0,001). Ισχυρή επίσης συσχέτιση προκύπτει μεταξύ δεικτών παλμικής ταλαντωσιμετρίας και αποφρακτικής υπνικής άπνοιας. Συγκεκριμένα ασθενείς με ΣΑΥΑ παρουσιάζουν αύξηση των αντιστάσεων των αεραγωγών σε χαμηλές συχνότητες(Rrs5%)(Rrs5% 120 vs 104, p=0,01), δείκτης που αντανακλά τις αντιστάσεις των περιφερικών αεραγωγών, μειωμένη αγωγιμότητα(Grs) του αναπνευστικού συστήματος(Grs 2,26 vs 2,78 L/s/kPa, p<0,001) και μειωμένες τιμές της παραμέτρου Xrs5) (Xrs5 -0,13 vs – 0,08 kPa/L/s), που αντανακλά την ενδοτικότητα του πνεύμονος. Τέλος, τα επίπεδα φλεγμονής στο βρογχικό επιθήλιο, ποσοτικοποιούμενα με τη μέτρηση του εκπνεόμενου ΝΟ, φαίνεται να είναι αυξημένα σε ασθενείς με αποφρακτική υπνική άπνοια συγκριτικά με υγιείς(18.40 ± 9.20 vs. 31.30 ± 13.60 ppb, p < 0.05).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Η αποφρακτική υπνική άπνοια σχετίζεται με επηρεασμένες μηχανικές ιδιότητες της αναπνευστικής αντλίας. Συμβατικές μέθοδοι λειτουργικού ελέγχου όπως η σπιρομέτρηση και η πληθυσμογραφία, αν και μπορούν να προϊδεάσουν, δεν βοηθούν στη διάγνωση του. Αντίθετα μέθοδοι εκτίμησης των συνολικών μηχανικών ιδιοτήτων του αναπνευστικού συστήματος, δοκιμασίες εκτίμησης της λειτουργίας των μικρών αεραγωγών και μέτρησης της φλεγμονής στους αεραγωγούς(FeNO) προσφέρουν σημαντικούς προβλεπτικούς δείκτες ΣΑΥΑ.
Λέξεις-κλειδιά:
Αποφρακτική άπνοια ύπνου, Τεστ πνευμονικής λειτουργίας, Σπιρομέτρηση, Παλμική ταλαντοσυμετρία, Feno