Βιοπροσβασιμότητα δυνητικά τοξικών στοιχείων σε περιβαλλοντικά μέσα δειγματοληψίας από την ευρύτερη περιοχή του Βόλου

Ευστράτιος Κελεπερτζής, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ

Βιοπροσβασιμότητα δυνητικά τοξικών στοιχείων σε περιβαλλοντικά μέσα δειγματοληψίας από την ευρύτερη περιοχή του Βόλου

Βιοπροσβασιμότητα δυνητικά τοξικών στοιχείων σε περιβαλλοντικά μέσα δειγματοληψίας από την ευρύτερη περιοχή του Βόλου

Η παρούσα εργασία αναφέρεται στην βιοπροσβασιμότητα των στοιχείων από διάφορα περιβαλλοντικά υλικά της αστικής και περιαστικής περιοχής του Βόλου. Σκοπός της ήταν ο προσδιορισμός της βιοπροσβασιμότητας κάποιων ιχνοστοιχείων (Zn, Pb, Cu, Mn, Cr, Ni), δηλαδή της ποσότητας των στοιχείων αυτών που δύναται να περάσουν στον ανθρώπινο οργανισμό διά της γαστρικής και αναπνευστικής οδού, καθώς και ο προσδιορισμός της συσχέτισης της βιοπροσβάσιμης συγκέντρωσης αυτών με την ολική συγκέντρωση και μια άλλη παράμετρο, την μαγνητική επιδεκτικότητα. Για τον σκοπό αυτό συλλέχθηκαν τα παρακάτω περιβαλλοντικά υλικά: α) επιφανειακό έδαφος από την περιοχή ενός εργοστασίου χαλυβουργίας στα δυτικά του Βόλου (N=7), ενός εργοστασίου τσιμέντου στα ανατολικά του Βόλου (N=10) και από το αστικό κέντρο της πόλης του Βόλου (N=10), β) σκόνη από τον δρόμο (Ν=12) και γ) δείγματα οικιακής σκόνης από διάσπαρτα νοικοκυριά της αστικής περιοχής (Ν=15). Η περιοχή αυτή μελετήθηκε επειδή θεωρήθηκε ως μια πιθανώς επικίνδυνη περιοχή, η οποία περιέχει ιχνοστοιχεία που δυνητικά μπορεί να εισέλθουν στον ανθρώπινο οργανισμό, και κατ’ επέκταση να επηρεάσουν την ανθρώπινη υγεία. Η έρευνα αυτή επικεντρώνεται στον προσδιορισμό των βιοπροσβάσιμων συγκεντρώσεων από δύο μεθόδους. Η πρώτη μέθοδος αποτελεί την προσομοίωση του γαστρικού περιβάλλοντος του ανθρώπινου σώματος για να προσδιοριστεί η βιοπροσβάσιμη συγκέντρωση των ιχνοστοιχείων, ενώ η δεύτερη μέθοδος αποτελεί την προσομοίωση του αναπνευστικού συστήματος του ανθρώπινου οργανισμού, από όπου μπορούν να εισέλθουν αυτά τα σωματίδια εδάφους και σκόνης στον οργανισμό. Οι αναλύσεις έγιναν σε κοκκομετρικό κλάσμα των 100μm και τα δεδομένα που εξήχθησαν αποδεικνύουν υψηλές βιοπροσβάσιμες συγκεντρώσεις κυρίως για τα ιχνοστοιχεία Pb, Zn, Cu και Mn. Η έρευνα επικεντρώνεται στην μεγάλη επικινδυνότητα αυτών των ιχνοστοιχείων, η οποία παρατηρείται κυρίως στην αστική περιοχή και για τις δύο μεθόδους για τα στοιχεία Ζn (SBET median - 50%, ALF median - 56%) και Pb (SBET median - 50%, ALF median - 45%). Υψηλή βιοπροσβάσιμη συγκέντρωση βρέθηκε κυρίως στην οικιακή σκόνη, ενώ υψηλή μαγνητική επιδεκτικότητα στη σκόνη δρόμου και στο έδαφος. Τα δείγματα παρουσιάζουν γενικά υψηλή συσχέτιση μεταξύ βιοπροσβάσιμου και ολικού κλάσματος, αλλά και υψηλή συσχέτιση με την μαγνητική επιδεκτικότητα για τα ιχνοστοιχεία Zn και Pb. Τα αποτελέσματα της έρευνας συμβάλουν στην κατανόηση των επιδράσεων των δυνητικά τοξικών ιχνοστοιχείων στην ανθρώπινη υγεία.

113

0