Το θέατρο στο ραδιόφωνο του ΕΙΡ από το 1953 έως το 1967: Στρατηγικές διασκευής θεατρικών έργων για το ραδιόφωνο

Διδακτορική Διατριβή
uoadl:3141632

Συγγραφέας

Καμηλάρη Ελενα

Ακαδημαϊκή μονάδα

Τμήμα Θεατρικών Σπουδών

Βιβλιοθήκη κατάθεσης

Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

Στοιχεία επταμελούς επιτροπής

1. Μαυρομούστακος Πλάτων - Καθηγητής - Τμήμα Θεατρικών Σπουδών - Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών 2. Στιβανάκη Ευανθία - Καθηγήτρια - Τμήμα Θεατρικών Σπουδών - Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών 3. Ιωαννίδης Γρηγόρης - Αναπληρωτής Καθηγητής - Τμήμα...

Περισσότερα

Ημερομηνία κατάθεσης

31/3/2022

Έτος εκπόνησης

2022

Πρωτότυπος Τίτλος

Το θέατρο στο ραδιόφωνο του ΕΙΡ από το 1953 έως το 1967: Στρατηγικές διασκευής θεατρικών έργων για το ραδιόφωνο

Γλώσσες διατριβής

Ελληνικά

Μεταφρασμένος τίτλος

Το θέατρο στο ραδιόφωνο του ΕΙΡ από το 1953 έως το 1967: Στρατηγικές διασκευής θεατρικών έργων για το ραδιόφωνο

Περίληψη

Το θέατρο στο ραδιόφωνο του ΕΙΡ από το 1953 έως το 1967: Στρατηγικές διασκευής θεατρικών έργων για το ραδιόφωνο Στην παρούσα διατριβή, επιχειρήθηκε η διερεύνηση των στρατηγικών μεταφοράς δραματικών κειμένων για το ελληνικό ραδιόφωνο την περίοδο 1953- 1967, ένα πεδίο ανεξερεύνητο μέχρι σήμερα, μέσα από την συνδυαστική αξιοποίηση της θεωρίας του δράματος και της θεατρικής σημειολογίας και παράλληλα της ραδιοφωνικής σημειολογίας και της αφηγηματολογίας. Η έρευνα λαμβάνει υπόψη της το ζήτημα της θέσης που κατέχουν οι διασκευές θεατρικών έργων για το ραδιόφωνο στην ιστορία του θεάτρου και του ραδιοφώνου στη Μ. Βρετανία, την Γερμανία και την Ελλάδα και του ρόλου τους ως εκπολιτιστικού μέσου άρα ως μιας μορφής υποκατάστατου της θεατρικής παράστασης ή ως αυτόνομου είδους. Στη συνέχεια γίνεται μια σύντομη επισκόπηση της ιστορίας της ελληνικής ραδιοφωνίας από τη γέννησή της ώς τη δεκαετία του ‘60. Εκκινώντας από την συγκριτική ανάλυση των παραγόντων της αφήγησης αποκαλύπτονται οι στρατηγικές προσαρμογής και αναδύονται τα όρια και οι στόχοι της ίδιας της πρακτικής διασκευής δραματικών κειμένων για το ραδιόφωνο. Το κύριο ερώτημα που διατρέχει την έρευνα είναι α) σε επίπεδο discourse ποια σημεία και ποιοι συνδυασμοί σημείων παράγουν αφηγηματικές λειτουργίες και ποιες, β) πώς αξιοποιούνται οι ραδιοφωνικοί κώδικες, δηλαδή αν και κατά πόσο οι διασκευαστές και οι ραδιοσκηνοθέτες εκμεταλλεύονται τη δυνατότητα του ίδιου του μέσου να παράγει σημασίες. Έτσι, από την εξέταση ενός ετερογενούς αλλά αντιπροσωπευτικού δείγματος διασκευών διαπιστώθηκε ότι το ζητούμενο για την ραδιοφωνική διασκευή των δραματικών κειμένων είναι η σύντμηση και ως εκ τούτου η προώθηση της δράσης και η συνοχή. Η ανάλυση του συνδυασμού σημειακών συστημάτων που σηματοδοτούν τους παράγοντες της αφήγησης μας οδήγησε να αντλήσουμε χρήσιμα συμπεράσματα για την εξέλιξη του ίδιου του μέσου, το οποίο σταδιακά ξεπερνά την αγκύλωση σε θεατρικές συμβάσεις και αρχίζει να εξερευνά τις αφηγηματικές δυνατότητές του δανειζόμενο τεχνικές και από άλλα είδη όπως ο κινηματογράφος. Η εξέταση των στρατηγικών διασκευής μας επιτρέπει να προσεγγίσουμε τις διασκευές ως αναγνώσεις του πρωτοτύπου, το οποίο όχι μόνον προσαρμόζεται και αλλάζει αλλά τοποθετείται σε ένα διαφορετικό περικείμενο. Επιπλέον, το νέο «κείμενο» που προκύπτει παρέχει πολύτιμες πληροφορίες στον ερευνητή για τα ερμηνευτικά και αισθητικά κριτήρια με τα όποια προσεγγίζουν οι συντελεστές του ΕΙΡ τα κλασικά κείμενα και τα έργα της πρωτοπορίας και για τις ειδολογικές συμβάσεις της εποχής, Ο επιμορφωτικός- εκλαϊκευτικός χαρακτήρας του ραδιοφώνου της εποχής αποτελεί από μόνος του έναν παράγοντα που καθόρισε τις αποφάσεις των συντελεστών τόσο για την επιλογή ρεπερτορίου όσο και για τις στρατηγικές διασκευής. Κι ενώ οι διασκευές ήταν στην ουσία προϊόν μαζικής κατανάλωσης, δεν έλειπαν οι αναζητήσεις νέων αισθητικών ρευμάτων και τάσεων στο μοντέρνο δράμα αλλά και στον τρόπο αναπαράστασής του. Η κατά το δυνατόν μεγαλύτερη εμβάθυνση στις αφηγηματικές λειτουργίες των δύο μέσων προσφέρει τη δυνατότητα διερεύνησης αποτελεσματικότερων τρόπων για τη μεταφορά κειμένων σε άλλα μέσα, ενώ παράλληλα η μεταφορά δραματικών κειμένων στο ραδιόφωνο φωτίζει με νέο φως την ιστορία πρόσληψης του θεάτρου κατά τις δεκαετίες ’50 και ’60.

Κύρια θεματική κατηγορία

Αριθμός σελίδων

343

Ευρετήριο

Όχι

Αρ. σελίδων ευρετηρίου

0

Εικονογραφημένη

Όχι

Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών

428

Τελευταία τροποποίηση

πριν από 7 μήνες

Άδεια χρήσης

Creative Commons Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση 4.0 (CC-BY-NC)

Εξαγωγή Citation

Ο ιστοχώρος χρησιμοποιεί cookies για να σας προσφέρει πιο πλούσια εμπειρία χρήσης. Εφόσον συνεχίσετε να τον χρησιμοποιείτε, αποδέχεστε και τη χρήση των cookies. Περισσότερες πληροφορίες: https://www.uoa.gr/to_panepistimio/prostasia_prosopikon_dedomenon/