Σκέψεις πάνω στην ερμηνεία του άρθρου 22 του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων: Το δικαίωμα στην Ανθρώπινη Απόφαση και η Τεχνητή Νοημοσύνη"

α) Κοσμήτωρ, Καθηγητής Κωνσταντίνος Χριστοδούλου, Νομική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών β) Αφυπηρετήσασα Επίκουρη Καθηγήτρια Ελισάβετ Πούλου - Οικονομίδου, Νομική Σχολή, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο...

Σκέψεις πάνω στην ερμηνεία του άρθρου 22 του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων: Το δικαίωμα στην Ανθρώπινη Απόφαση και η Τεχνητή Νοημοσύνη"

Σκέψεις πάνω στην ερμηνεία του άρθρου 22 του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων: Το δικαίωμα στην Ανθρώπινη Απόφαση και η Τεχνητή Νοημοσύνη"

Η παρούσα διπλωματική εργασία εξετάζει την ερμηνεία του άρθρου 22 του Γενικού Κανονισμού για την Προστασία Δεδομένων (ΓΚΠΔ) και την αλληλεπίδρασή του με τις σύγχρονες τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης (Τ.Ν.), επικεντρώνοντας στη ρυθμιστική προσέγγιση της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων και των συναφών κινδύνων για τα θεμελιώδη δικαιώματα. Στο πρώτο μέρος, παρουσιάζεται το ισχύον νομικό πλαίσιο προστασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, με έμφαση στις αρχές νομιμότητας, τη λογοδοσία των υπευθύνων επεξεργασίας και τα δικαιώματα των υποκειμένων. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στους περιορισμούς που εισάγει ο δημόσιος τομέας και στις εξαιρέσεις που επιτρέπει ο ΓΚΠΔ. Το δεύτερο μέρος πραγματεύεται την τεχνητή νοημοσύνη, αναλύοντας τον εννοιολογικό της προσδιορισμό, τις τεχνολογικές της εφαρμογές και τις νομικές προκλήσεις που ανακύπτουν από τη χρήση της στην επεξεργασία προσωπικών δεδομένων. Εξετάζονται οι κίνδυνοι που συνεπάγεται η αυτοματοποίηση, όπως η διακριτική μεταχείριση, η αδιαφάνεια και η απώλεια ανθρώπινου ελέγχου στη λήψη αποφάσεων. Το τρίτο μέρος εστιάζει στην ερμηνεία του άρθρου 22 ΓΚΠΔ, αναλύοντας τις προϋποθέσεις νομιμότητας της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων, τις εξαιρέσεις και τις υποχρεώσεις παροχής κατάλληλων εγγυήσεων. Εξετάζεται επίσης η νομολογιακή προσέγγιση ως προς το δικαίωμα στην ανθρώπινη παρέμβαση και η ανάγκη διαφάνειας στη χρήση αλγοριθμικών συστημάτων. Στο τέταρτο μέρος, παρουσιάζεται το ισχύον ρυθμιστικό πλαίσιο για την τεχνητή νοημοσύνη, με έμφαση στις διαβαθμίσεις επικινδυνότητας που θεσπίζει ο Κανονισμός 2024/1689, τη ρύθμιση των υψηλού κινδύνου συστημάτων Τ.Ν., καθώς και τις αποκλίσεις από το ΓΚΠΔ σε ό,τι αφορά την αυτοματοποιημένη επεξεργασία δεδομένων. Αναλύεται η συνταγματική διάσταση του δικαιώματος στην ανθρώπινη απόφαση και η σύγκρουση της Τ.Ν. με τις διατάξεις του Συντάγματος και της ΕΣΔΑ. Το πέμπτο μέρος εστιάζει στη χρήση της Τ.Ν. στη δικαστική και διοικητική επεξεργασία δεδομένων, εξετάζοντας τη νομιμότητα της απονομής δικαιοσύνης μέσω αλγοριθμικών αποφάσεων και τους κινδύνους της ανάθεσης της διοίκησης σε αυτόνομα συστήματα. Η εργασία καταλήγει στο συμπέρασμα ότι, παρά τη δυνατότητα αξιοποίησης της Τ.Ν. προς όφελος της κοινωνίας, η αυτοματοποίηση δεν πρέπει να υποκαθιστά την ανθρώπινη κρίση, ιδίως όταν πρόκειται για αποφάσεις με σημαντικό νομικό ή ηθικό αντίκτυπο. Υπογραμμίζεται η ανάγκη για σαφή και προσαρμοστική ρύθμιση που θα διασφαλίζει την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων χωρίς να ανακόπτει την τεχνολογική καινοτομία.

79

0