Η δεξιότητα της κατανόησης προφορικού λόγου στη διδασκαλία της νέας ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας

Διδακτορική Διατριβή uoadl:1452880 1070 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Φιλολογίας
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-04-12
Έτος εκπόνησης:
2017
Συγγραφέας:
Παντελόγλου Ευαγγελία
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Σπυριδούλα Μπέλλα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Ελένη Παναρέτου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Μαρία Ιακώβου, Επίκουρη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Αμαλία Μόζερ, Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Σταματία Κουτσουλέλου-Μίχου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Γιώργος Μαρκόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Σπύρος Α. Μοσχονάς, Αναπληρωτής Καθηγητής Γλωσσολογίας, Τμήμα Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε., ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η δεξιότητα της κατανόησης προφορικού λόγου στη διδασκαλία της νέας ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η δεξιότητα της κατανόησης προφορικού λόγου στη διδασκαλία της νέας ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας
Περίληψη:
Συχνά αγνοημένη στη διδασκαλία της δεύτερης γλώσσας, η ακουστική κατανόηση παίζει καθοριστικό ρόλο στην επικοινωνία. Η παρούσα μελέτη ερευνά το ζήτημα της κατανόησης προφορικού λόγου (ΚΠΛ) στη διδασκαλία της ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας (Ε2), στοχεύοντας στην ανάδειξη της σημασίας της δεξιότητας και στην αναζήτηση μεθόδων που συμβάλλουν στην καλλιέργειά της. Το πρώτο μέρος της εργασίας αποτελεί το θεωρητικό υπόβαθρο της έρευνας και περιλαμβάνει τρία κεφάλαια. Το πρώτο κεφάλαιο διερευνά τη θέση του προφορικού λόγου και της κατανόησής του στην ιστορία της διδακτικής των γλωσσών. Η εικόνα συμπληρώνεται με επισκόπηση της βιβλιογραφίας που αποτυπώνει τoυς κύριους τομείς της σύγχρονης έρευνας. Στο δεύτερο κεφάλαιο διερευνώνται η έννοια και οι μηχανισμοί της ΚΠΛ και παρουσιάζεται ο μη φυσικός ομιλητής ως ακροατής. Στο τρίτο κεφάλαιο διαγράφονται κύριες αρχές διδασκαλίας της ΚΠΛ: επικοινωνιακές περιστάσεις, επίπεδα γλωσσομάθειας, επιλογή ακουστικού υλικού και δραστηριοτήτων, διάκριση μεταξύ διδασκαλίας και αξιολόγησης. Το δεύτερο μέρος της μελέτης περιλαμβάνει την εμπειρική έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιό της. Στο τέταρτο κεφάλαιο τίθενται τα ερευνητικά ερωτήματα, που αφορούν την εξέταση παραμέτρων που επηρεάζουν την επίδοση στην ΚΠΛ, με έμφαση στις μεταγνωστικές στρατηγικές, τη διερεύνηση της σημασίας και της σχέσης της με τις άλλες δεξιότητες, τη μελέτη των αντιλήψεων των εκπαιδευτών σε σχέση με τη διδασκαλία της ΚΠΛ ως προς τη θεματολογία και τις μεθόδους. Στη συνέχεια περιγράφεται η μέθοδος και τα ερευνητικά εργαλεία: 1. ερωτηματολόγια εκπαιδευόμενων και εκπαιδευτών, 2. τεστ στην ΚΠΛ (επίπεδα ελληνομάθειας: Α1 έως Γ1), 3. το μεταγνωστικό ερωτηματολόγιο MALQ (Vandergrift & Goh 2006, 2012), 4. βαθμολογίες από εξετάσεις ελληνομάθειας. Η στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων, που παρουσιάζεται στο πέμπτο κεφάλαιο, δείχνει ότι η ΚΠΛ των εκπαιδευομένων (Ν = 254) τείνει να επηρεάζεται από μεταγνωστικές στρατηγικές και ατομικά χαρακτηριστικά όπως καθημερινή επικοινωνία στη γλώσσα-στόχο, συγκεκριμένες δυσχέρειες και κίνητρα. Η ΚΠΛ αναδεικνύεται σε δεξιότητα σημασίας από τους μετέχοντες, ενώ οι εκπαιδευτές της Ε2 (Ν = 45) προτείνουν τρόπους διδασκαλίας της. Τέλος, περιγράφονται οι περιορισμοί της έρευνας και διατυπώνονται συμπεράσματα και προτάσεις σχετικά με το διδακτικό σχεδιασμό, για μια συμβολή στη συστηματική δόμηση της ακουστικής ικανότητας των μη φυσικών ομιλητών στη διαδικασία κατάκτησης της ελληνικής γλώσσας.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γλώσσα – Λογοτεχνία
Λέξεις-κλειδιά:
κατανόηση προφορικού λόγου, ελληνική ως δεύτερη γλώσσα, μεταγνωστικές στρατηγικές
Ευρετήριο:
Ναι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
4
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
348
Αριθμός σελίδων:
254
Διατριβή_Παντελόγλου_Ευαγγελία_ΚΠΛ.pdf (3 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο