Μονάδα:
Τμήμα Μουσικών ΣπουδώνΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-10-17
Συγγραφέας:
Γουργουλιός Αλέξανδρος
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μάρκος Τσέτσος, Καθηγητής, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Max Weber, Theodor Adorno και το Πρόβλημα του Εξορθολογισμού στον Arnold Schoenberg
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Max Weber, Theodor Adorno και το Πρόβλημα του Εξορθολογισμού στον Arnold Schoenberg
Περίληψη:
Στο κείμενο που ακολουθεί μελετάται το ζήτημα του εξορθολογισμού στη μουσική από τη σκοπιά του Max Weber (1864-1920), του Theodor W. Adorno (1903-1969) και του Arnold Schoenberg (1874-1951). Ο Weber μελετώντας την πορεία εξέλιξης της δυτικής έντεχνης μουσικής μέχρι την εποχή του και συγκρίνοντάς τη με μουσικές άλλων πολιτισμών, διέκρινε σημάδια προοδευτικού ορθολογισμού τον οποίο εντόπιζε και στη νεωτερική δυτική καπιταλιστική κοινωνία και στη συμβολή της στο ξεμάγεμα του κόσμου. Πίστευε πως η δυτική μουσική έχει ιδιαίτερες ορθολογικές ιδιότητες παρηγμένες από κοινωνικούς παράγοντες στη δυτική ανάπτυξη. Στην παρούσα εργασία μελετάται το ημιτελές έργο Die rationalen und soziologischen Grundlagen der Musik (τα ορθολογικά και κοινωνιολογικά θεμέλια της μουσικής) του οποίου το υλικό του οργανώθηκε σε τέσσερις άξονες: αυτόν του τονικού υλικού, της αρμονίας, της τονικότητας και των μουσικών οργάνων.
Στο δεύτερο μέρος της εργασίας μελετάται η Φιλοσοφία της Νέας Μουσικής του φιλοσόφου, μουσικολόγου και μέλους της Σχολής της Φρανκφούρτης, Theodor Adorno. Πιο συγκεκριμένα εξετάζεται το μέρος του βιβλίου που αφορά τον Arnold Schoenberg, τον οποίο ο Adorno αντιμετωπίζει ως προοδευτικό συνθέτη σε αντίθεση με τον Igor Stravinsky, ο οποίος συμπληρώνει το διαλεκτικό ζεύγος ως εκπρόσωπος της συντηρητικής τάσης στη μουσική. Βασικές θέσεις του Adorno είναι η συνεχής αλληλεπίδραση της μουσικής με το κοινωνικό της περιβάλλον με την οποία οι συνθέτες βρίσκονται είτε σε αμοιβαία εξάρτηση είτε σε ένταση και η ήπαρξη κοινωνικού περιεχομένου στην οργάνωση της μουσικής. Η μουσική οργάνωση φανερώνει κάτι για την οργάνωση της κοινωνίας. Η προσέγγισή του αναδεικνύει τον μουσικό εξπρεσιονισμό ως κριτική της έννοιας του μουσικού έργου και το δωδεκαφθογγισμό ως πέρασμα σε μία ανελεύθερη συνθετική παραγωγή η οποία καταλήγει σε κριτική της απολυταρχικής κοινωνίας και του εμπορευματικού καπιταλισμού.
Στο τρίτο μέρος της εργασίας μελετάται το συγγραφικό έργο του Βιεννέζου συνθέτη Arnold Schoenberg, μέλους της λεγόμενης Σχολής της Βιέννης, το οποίο αφορά τα στοιχεία εξορθολογισμού στη μουσικής του από την εγκατάλειψη της τονικότητας και έπειτα, δηλαδή από τα πρώτα ατονικά έργα μέχρι τη δημιουργία της δωδεκαφθογγικής μεθόδου και την πορεία εξέλιξής που αυτή διήνυσε. Αφού εξετάζεται η προσέγγιση του στη συνθετική διαδικασία εν γένει, μελετάται η άρθρωση της μορφής και η δωδεκαφθογγική μέθοδος.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Καλές Τέχνες - Ψυχαγωγία
Λέξεις-κλειδιά:
Max Weber, Theodor Adorno, Arnold Schoenberg, ορθολογισμός, εξορθολογισμός, φιλοσοφία της μουσικής, κοινωνιολογία της μουσικής, μοντερνισμός, δωδεκαφθογγο, δωδεκαφθογγισμός, εξπρεσιονισμός, σχολή της βιέννης, σχολή της φρανκφούρτης,
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
35
