Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Καθηγητής Ορθοπαιδικής Παναγιώτης Ι. Παπαγγελόπουλος, Καθηγητής Ορθοπαιδικής Δημήτριος Σ. Κορρές, Καθηγητής Ορθοπαιδικής Αριστείδης Β. Ζούμπος
Περίληψη:
Σκοπός: η αξιολόγηση και μέτρηση της αδρής κινητικής λειτουργικότητας σε παιδιά
με σπαστική εγκεφαλική παράλυση μετά από εκλεκτική διαδερμική μυοπεριτονιακή
επιμήκυνση στα κάτω άκρα.
Υλικό και Μέθοδος: μελετήθηκαν σε προοπτική κλινική μελέτη 58 παιδιά (16 αγόρια
και 42 κορίτσια) με σπαστική εγκεφαλική παράλυση (σπαστική διπληγία, ημιπληγία
ή τετραπληγία), ηλικίας 3 έως 12 ετών (μέσος όρος 6 έτη) τα οποία υποβλήθηκαν
σε εκλεκτική διαδερμική μυοπεριτονιακή επιμήκυνση στα κάτω άκρα από τον
Ιανουάριο του 2004 έως τον Δεκέμβριο του 2009. Ενδείξεις χειρουργικής επέμβασης
και συμμετοχής στη μελέτη ήταν οι πρωτογενείς συσπάσεις, οι οποίες παρεμπόδιζαν
τη δυνατότητα βάδισης και καθίσματος του ασθενούς και τα υπεξαρθρήματα.
Αντενδείξεις χειρουργικής επέμβασης και ενδείξεις αποκλεισμού από τη μελέτη
ήταν περιπτώσεις παιδιών τα οποία είχαν υποβληθεί σε προηγούμενες
νευροχειρουργικές επεμβάσεις όπως εκλεκτική ραχιαία ριζοτομή ή ενδοραχιαία
έγχυση μπακλοφένης. Εξαιρέθηκαν επίσης τα παιδιά με σύνθετες ανωμαλίες και
βαριά σπαστικότητα των κάτω άκρων τα οποία έχρηζαν συνδυαστικών μείζονων
ορθοπαιδικών επεμβάσεων, και παιδιά με κακή γνωσιακή λειτουργία.
Αποτελέσματα: Όλα τα παιδιά εμφάνισαν βελτίωση της κλίμακας GMFM από μέσο όρο
71.2 μονάδες προεγχειρητικά (εύρος, 29-95 μονάδες) σε μέσο όρο 83.2 μονάδες
(εύρος, 34-98 μονάδες) μετεγχειρητικά στους 24 μήνες και 83.1 μονάδες (εύρος,
34-99 μονάδες) στους 48 μήνες. Η βελτίωση της κλίμακας GMFM ήταν στατιστικά
σημαντική στους 12 μήνες μετεγχειρητικά (p= 0.030) και παρέμεινε σημαντική
στους 24 και 48 μήνες, χωρίς στατιστικά σημαντική διαφορά του αποτελέσματος
μεταξύ των μετρήσεων στους 24 και 48 μήνες μετεγχειρητικά (p= 1.207).
Σαράντα οκτώ (48) παιδιά εμφάνισαν βελτίωση του επιπέδου στο σύστημα GMFCS κατά
ένα ή δύο επίπεδα. Η βελτίωση ήταν στατιστικά σημαντική (p= 0.001). Οκτώ παιδιά
με επίπεδο III στο σύστημα GMFCS και δύο παιδιά με επίπεδο IV στο σύστημα GMFCS
παρέμειναν χωρίς μεταβολή στο ίδιο επίπεδο στο σύστημα GMFCS. Ωστόσο, οι
ασθενείς αυτοί επίσης εμφάνισαν βελτίωση στη μέτρηση της κινητικής
λειτουργικότητας με την κλίμακα GMFM.
Η μέση χρονική διάρκεια της εκλεκτικής διαδερμικής μυοπεριτονιακής επιμήκυνσης
ήταν 14 λεπτά (εύρος, 1 έως 27 λεπτά). Τα χειρουργικά τραύματα ήταν αμελητέα
(χειρουργικές τομές μήκους έως 1 εκ.) και κανείς ασθενής δεν εκδήλωσε επιπλοκές
από τα χειρουργικά τραύματα άμεσα μετεγχειρητική ή κατά τη μετεγχειρητική
αποκατάσταση. Επίσης, κανείς ασθενής δεν εκδήλωσε επιπλοκές σχετικές με τη
χειρουργική επέμβαση, την κύρια νόσο ή τη σπαστικότητα όπως υπερεπιμήκυνση του
μυός, νευρική παράλυση, ή αγγειακές επιπλοκές. Τρεις από τους ασθενείς
χρειάστηκαν ο καθένας από μία επανάληψη της χειρουργικής επέμβασης (με την ίδια
διαδερμική τεχνική) λόγω υποτροπής της σπαστικότητας των οπίσθιων μηριαίων και
των προσαγωγών του ισχίου μυών, στους 8, 14, και 16 μήνες μετεγχειρητικά,
αντίστοιχα. Ωστόσο, κανείς από τους ασθενείς αυτούς δεν ακολούθησε πιστά το
πρόγραμμα μετεγχειρητικής αποκατάστασης και φυσικοθεραπείας που συνεστήθη κατά
την έξοδο από το Νοσοκομείο στην πρώτη χειρουργική επέμβαση.
Συμπέρασμα: Τα αποτελέσματα της παρούσας εργασίας, όπως μετρήθηκαν και
αξιολογήθηκαν με το σύστημα GMFCS και την κλίμακα GMFM έδειξαν σημαντική
βελτίωση της αδρής κινητικής λειτουργικότητας στην πλειονότητα των ασθενών
αυτών στους 12, 24 και 48 μήνες μετά τη χειρουργική επέμβαση εκλεκτικής
διαδερμικής μυοπεριτονιακής επιμήκυνσης. Οι περισσότεροι ασθενείς εκδήλωσαν
βελτίωση του επιπέδου κινητικής λειτουργικότητας στο σύστημα GMFCS. Η βελτίωση
αυτή έχει σημαντική αξία καθώς τα αποτελέσματα του συστήματος GMFCS θεωρούνται
στη σχετική βιβλιογραφία σταθερά στο πέρασμα του χρόνου. Κάποιοι ασθενείς (10
παιδιά με επίπεδο III και IV στο σύστημα GMFCS) παρέμειναν χωρίς μεταβολή στο
ίδιο επίπεδο. Ωστόσο, και οι ασθενείς αυτοί, όπως και οι υπόλοιποι ασθενείς με
βελτίωση του επιπέδου στο σύστημα GMFCS εμφάνισαν σημαντική βελτίωση στη
μέτρηση της αδρής κινητικής λειτουργικότητας με την κλίμακα GMFM. Επιπλέον, η
χειρουργική τεχνική εκλεκτικής διαδερμικής μυοπεριτονιακής επιμήκυνσης είναι
ασφαλής καθώς είναι ελάχιστα επεμβατική με αμελητέες δερματικές τομές με το
χειρουργικό μαχαιρίδιο, και κανείς ασθενής δεν εμφάνισε μετεγχειρητικά και
μέχρι το χρόνο της παρούσας εργασίας καμία επιπλοκή από το χειρουργικό τραύμα
(λοίμωξη, κάκωση αγγείων ή νεύρων) ή υπέρμετρη επιμήκυνση του πάσχοντος μυός.
Λέξεις-κλειδιά:
Εγκεφαλική παράλυση, Σπαστικότητα, Μυοπεριτονιακή επιμήκυνση, Φυσική αποκατάσταση, Φυσικοθεραπεία
