Τομέας Παθολογίας
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας

2013-06-17

2013

Γκίρκας Κωνσταντίνος

Καθηγητής Σ. Ράπτης, Καθηγητής Θ. Οικονομόπουλος, Καθηγητής Ι. Δερβενούλας

Διερεύνηση μεταλλάξεων του μιτοχονδριακού DNA σε πρωτοπαθή μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα

Ελληνικά

Τα μιτοχόνδρια διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο τόσο στην απόπτωση, όσο και στη
σύνθεση της αίμης. Λόγω της σημαντικής συμβολής τους στη διατήρηση της
κυτταρικής ομοιόστασης, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι μιτοχονδριακές
μεταλλάξεις σχετίζονται με διάφορα συγγενή ( σύνδρομο Pearson ) και επίκτητα
νοσήματα ( νεοπλασίες ).
Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι η ανίχνευση του ρόλου των μεταλλάξεων του
μιτοχονδριακού DNA σε πρωτοπαθή μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα στα οποία τα
μιτοχόνδρια σχετίζονται με διαφόρου βαθμού κυτταροπενίες και απόπτωση των
αιμοποιητικών κυττάρων και η συσχέτιση των αποτελεσμάτων αυτών με διάφορα
κλινικά χαρακτηριστικά, καθώς και με το βαθμό της απόπτωσης.
Η μελέτη μας συμπεριέλαβε 55 ασθενείς με πρωτοπαθές ΜΔΣ ( 38 άρρενες και 17
γυναίκες ασθενείς ) με διάμεση τιμή ηλικίας τα 71.5 έτη. Σε 29 από τους 55
ασθενείς υπολογίσθηκε η απόπτωση με κυτταρομετρία ροής τόσο σε ολικά κύτταρα
μυελού των οστών ( μονοκύτταρα ), όσο και στα CD34+ κύτταρα. Τα πρώιμα
αποπτωτικά κύτταρα προσδιορίσθηκαν ως Αννεξίνη+ κύτταρα και τα όψιμα αποπτωτικά
κύτταρα προσδιορίσθηκαν ως Αννεξίνη+/PI+ κύτταρα.
Σε 47 από τους 55 ασθενείς χρησιμοποιήθηκε μυελός των οστών για ανίχνευση
μεταλλάξεων των γονιδίων των κυτοχρωμικών οξειδασών Ι και ΙΙ . Η μελέτη των
μεταλλάξεων πραγματοποιήθηκε με PCR και sequencing.
Κύτταρα μυελού των οστών από 13 ασθενείς με λέμφωμα χωρίς διήθηση του μυελού
από νεοπλασματικά κύτταρα, χρησιμοποιήθηκαν ως μάρτυρας ( normal
control ).
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
• Δεν διαπιστώθηκαν σημαντικά στατιστικές διαφορές όσον αφορά την πρώιμη
και την όψιμη απόπτωση τόσο στα ολικά , όσο και στα CD34+ κύτταρα σε ασθενείς
με ΜΔΣ και στην ομάδα των μαρτύρων ( normal controls ).
• Δεν διαπιστώθηκαν σημαντικά στατιστικές διαφορές όσον αφορά την πρώιμη
και την όψιμη απόπτωση τόσο στα ολικά , όσο και στα CD34+ κύτταρα σε σχέση με
παραμέτρους όπως οι ταξινομήσεις FAB , WHO και το IPSS score.
• Διαπιστώθηκε σημαντικά αυξημένη διάμεση τιμή CD34+ όψιμων αποπτωτικών
κυττάρων σε ασθενείς με ποσοστό βλαστών  5%.
• Επιπρόσθετα διαπιστώθηκε στατιστικά σημαντική αύξηση στην όψιμη
απόπτωση των ολικών κυττάρων σε σχέση με τα CD34+ κύτταρα.
• Από τους 47 ασθενείς με ΜΔΣ, σε τρεις ανιχνεύθηκαν μεταλλάξεις των
γονιδίων της οξειδάσης Ι και ΙΙ. Μία μετάλλαξη αφορούσε το γονίδιο της
οξειδάσης Ι στη νουκλεοτιδική θέση 7374 με αντικατάσταση της θυμίνης από
κυτοσίνη.
• Όσον αφορά το γονίδιο της οξειδάσης ΙΙ του κυτοχρώματος ανιχνεύθηκαν
οι ακόλουθες μεταλλάξεις : 1) αντικατάσταση της κυτοσίνης από θυμίνη στη
νουκλεοτιδική θέση 7868 με αποτέλεσμα αμινοξική αλλαγή ( αλλαγή της λευκίνης
από φαινυλαλανίνη) και 2) αντικατάσταση της κυτοσίνης από θυμίνη στη
νουκλεοτιδική θέση 7875.
• Αξίζει να σημειωθεί ότι από τις παραπάνω μεταλλάξεις που ανιχνεύθηκαν,
οι δύο περιγράφονται για πρώτη φορά σε ασθενείς με ΜΔΣ.
• Χρειάζονται περισσότερες μελέτες, με μεγαλύτερο αριθμό ασθενών για να
διαπιστωθεί η βιολογική σημασία των μεταλλάξεων του μιτοχονδριακού DNA και η
σχέση τους με τους μηχανισμούς της απόπτωσης στα μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα.

Μυελοδυσπλαστικά σύνδρομα, Απόπτωση, Κυτόχρωμα , Μιτοχόνδρια, κυτοχρωμική οξειδάση

Ναι

5

Ναι

221

158

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/1305999