Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Καθηγητής Νικόλαος. Ι. Λεγάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Λεωνίδας Τζουβελέκης, Επίκουρος Καθηγητής Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς
Περίληψη:
Σκοπός:Διερεύνηση μηχανισμών αντοχής στελεχών Streptococcus pneumoniae στην
Ελλάδα το 2001-2004.
Μεθοδολογία:1.033 στελέχη παιδιατρικών ασθενών. Πραγματοποιήθηκαν: οροτυπία με
ειδικούς αντιορούς, έλεγχος ευαισθησίας με τη μέθοδο διάχυσης δισκίων,
φαινότυποι MLSB αντοχής με τη μέθοδο επαγωγής διπλού δισκίου, ΕΑΠ
πενικιλλίνης/κεφοταξίμης με τη μέθοδο ταινιών διαβαθμισμένης συγκέντρωσης.
Επίσης έγιναν: ανίχνευση MLSB/TetR μηχανισμών αντοχής με πολ/σμό τμήματος
γονιδίων mefΑ/Ε/ermB/ ermTR/tetO/tetM μέσω PCR, υπότυποι mefA/Ε μέσω PCR-RFLP
και χρήση BamH1 ενδονουκλεάσης. Στα β-λακταμικά έγινε πολ/σμός τμήματος
γονιδίων pbp1a/pbp2b/pbp2x και προσδιορισμός νουκλεοτιδικής αλληλουχίας. Χρήση
λογισμικού DAMBE/αλγορίθμου ClustalW.
Αποτελέσματα:Απομονώθηκαν αντιστοιχα:186/641/206 στελέχη διεισδυτικών/μη
διεισδυτικών λοιμώξεων/ρινοφαρυγγικής φορείας. Τα στελέχη EryR ήταν 43.6%. Ο M
φαινότυπος ήταν επικρατών (68%). Οι συχνότεροι ορότυποι (19F,14,6B,23F) ήταν
92% των EryR στελεχών. Ο Μ-φαινότυπος κυριαρχούσε στους 19F/14, ο CR στους
6B/23F. Τα στελέχη TetR ήταν 35%. Οι ορότυποι 19F,14,6B,23F ήταν 94% των TetR.
Μοριακός έλεγχος πραγματοποιήθηκε σε 273 EryR-207TetR στελέχη με οροτυπική
ομοιομορφία. Η φαινοτυπική αντοχή M/CR/IR αποδόθηκε στα mef/ermB/ermTR γονιδία
αντίστοιχα, σε 201 EryR στελέχη. Σε τρία CR στελέχη βρέθηκε διπλό γονίδιο
mef-ermB, σε ένα IR-διπλό γονίδιο mef-ermTR. Ο mefE υπότυπος ήταν επικρατών,
στο 86% των mef-θετικών, εκτός του οροτύπου 14 όπου υπερείχε ο mefA. Στα
στελέχη TetR, 167 είχαν tetM γονίδιο, 7-διπλό γονίδιο tetM-tetO. Τα στελέχη
PenR/PenIS ήταν στο 12,9%/31,8% αντίστοιχα-τα στελέχη CtxR στο 1,2% του συνόλου
των στελεχών. Έγινε κατηγοριοποίηση σε 2 ομάδες (των ανθεκτικών στελεχών)
ανάλογα με την ΕΑΠ:ομάδαΑ-ΕΑΠPen>2/ΕΑΠCtx2, ομάδαΒ-ΕΑΠPen>2/ΕΑΠCtx1. Ανάλυση
αλληλουχίας (τυχαία επιλογή στελεχών) έδειξε τα πολυανθεκτικά στελέχη 19F
ομάδος Α να κατηγοριοποιούνται μαζί-τα λοιπά στελέχη ομάδος Β να ομαδοποιούνται
σε διαφορετικούς κλώνους. Συμπεράσματα: H αντοχή στην ερυθρομυκίνη αποδόθηκε
στον μηχανισμό αντλίας εκροής (mef γονίδιο) στους οροτύπους 19F-14/ μεθυλίωσης
ριβοσώματος (ermB) στους 6B-23F. Η αντοχή στην τετρακυκλίνη αποδόθηκε στον
μηχανισμό προστασίας ριβοσώματος (tetM). Στις 3 PBPs, μία ομάδα ανθεκτικών
στελεχών στις δύο β-λακτάμες οροτύπου 19F και στέλεχος οροτύπου 6Β
ομαδοποιούνται μαζί υποδηλώνοντας κοινή γονιδιακή καταγωγή. Η ομαδοποίηση
λοιπών PenR/CtxS στελεχών (διαφόρων οροτύπων) δεν είναι σταθερή. Συνεχιζόμενη
επιτήρηση μηχανισμών αντοχής, απαραίτητη για διαρκή προσαρμογή στρατηγικών
πρόληψης σε πνευμονιοκοκκικές λοιμώξεις.
Λέξεις-κλειδιά:
Πνευμονιόκοκκος, Μοριακή επιδημιολογία, Γονίδια αντοχής ερυθρομυκίνης, Γονίδια αντοχής τετρακυκλίνης, Γονίδια αντοχής πενικιλλίνης
