Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Χ. Στεφανάδης (Καθηγητής), Κ. Τεντολούρης (Καθηγητής), Δ. Βασιλόπουλος (Αν. Καθηγητής)
Περίληψη:
Η ιδιοπαθής υποτροπιάζουσα περικαρδίτιδα (IRP) είναι μία συχνή και προβληματική
επιπλοκή της οξείας περικαρδίτιδας με δυσμενείς επιδράσεις στην ποιότητα ζωής
των ασθενών. Δεδομένου ότι ελάχιστες κλινικές και εργαστηριακές παράμετροι έχει
διαπιστωθεί ότι μπορούν να προβλέψουν τις υποτροπές, στην παρούσα μελέτη
διερευνήθηκε ο ρόλος κλινικών, εργαστηριακών απεικονιστικών παραμέτρων και
κυρίως των προφλεγμονωδών κυτοκινών προς αυτή την κατεύθυνση. Τριάντα
διαδοχικοί ασθενείς με οξεία περικαρδίτιδα εντάχθηκαν στη μελέτη. Πλήρη
δημογραφικά κλινικά, εργαστηριακά και απεικονιστικά δεδομένα συλλέχθηκαν από
όλους τους ασθενείς κατά την ένταξη τους στη μελέτη ενώ ταυτόχρονα
χρησιμοποιώντας σχετικό αντιδραστήριο ανιχνεύτηκαν με κυτταρομετρία ροής στον
ορό οι παρακάτω προφλεγμονώδεις κυττοκίνες: TNF-α, IFN-γ, IL-2, IL-4, IL-6,
IL-8, IL-10, IL-12, IL-17, IL-18, and IL-1β). Επιπρόσθετα, 20 υγιείς εθελοντές
αντίστοιχης ηλικίας εντάχθηκαν στη μελέτη σαν ομάδα ελέγχου. Όλοι οι ασθενείς
παρακολουθήθηκαν προοπτικά για 20 μήνες και καταγράφηκε η εμφάνιση
υποτροπιάζουσας περικαρδίτιδας, που ήταν και το τελικό σημείο.
Μετά τον αποκλεισμό 4 ασθενών (13%) οι οποίοι δεν συμμορφώθηκαν με την περίοδο
παρακολούθησης των 20 μηνών και 3 ασθενών (10%) στους οποίους διαπιστώθηκε
δευτεροπαθής μορφή περικαρδιακής νόσου, στην ανάλυση συμπεριλήφθηκαν τελικά 23
ασθενείς με την ιδιοπαθή μορφή της νόσου. Στην περίοδο παρακολούθησης, 9
ασθενείς (39%) εμφάνισαν υποτροπή σε χρονικό διάστημα 35±5 ημερών μετά το
αρχικό επεισόδιο. Οι ασθενείς με IRP ήταν νεότεροι (ηλικία 41 ± 16 έτη) και
έλαβαν λιγότερο συχνά κολχικίνη (11%), σε σύγκριση με τους ασθενείς που δεν
εμφάνισαν υποτροπή (ηλικία 55.8 ± 16 έτη, p=0.04 και χορήγηση κολχικίνης στο
50%, p=0.05, αντίστοιχα). Από τις προσδιορισθείσες στον αρχικό έλεγχο
κυττοκίνες, μόνο η ιντερλευκίνη 8 ήταν η συχνότερα ανευρεθείσα μεταξύ των
ασθενών με IRP (4/9, 44%) σε σύγκριση με τους ασθενείς ελεύθερους υποτροπών
(1/14, 7%, p=0.03) και με την ομάδα ελέγχου (2/20, 10%, p=0.03).
Συμπεράσματα: Στην παρούσα μελέτη, η νεότερη ηλικία, η μη χρησιμοποίηση
κολχικίνης στην οξεία φάση και η θετική IL 8 στον ορό των ασθενών,
συσχετίστηκαν με εμφάνιση υποτροπής σε ασθενείς με οξεία ιδιοπαθή
περικαρδίτιδα.
Λέξεις-κλειδιά:
Περικαρδίτιδα, Υποτροπή, Κυττοκίνες, Περικάρδιο, Αυτοφλεγμονώδη νοσημα
