Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Γ. Κουράκλής, Α. Κωστάκης, Κ. Μανωλά
Περίληψη:
ΣΤΟΧΟΣ: α) Η καρυοτυπική μελέτη των ασθενών με Χρόνια Λεμφική Λευχαιμία (ΧΛΛ)
μέσω της ανεύρεσης του καταλληλότερου διεγέρτη των παθολογικών κυττάρων ώστε να
ταυτοποιηθεί το σύνολο των χρωμοσωμικών αλλοιώσεων, η συχνότητα και η πρόγνωσή
τους. β) Η ταυτοποίηση των υπομικροσκοπικών αλλοιώσεων της νόσου με μοριακή
κυτταρογενετική (FISH). γ) Η διερεύνηση του πιθανού ρόλου του UGT1A1*28
πολυμορφισμού στη ΧΛΛ. δ) Η ταυτοποίηση συγκεκριμένων παραγόντων κινδύνου για
την εκδήλωση της νόσου.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: Ο καρυότυπος πραγματοποιήθηκε σε αδιέγερτα και διεγερμένα με TPA
και το νέο συνδυασμό διεγερτών DSP30/IL-2, κύτταρα μυελού των οστών 237
ασθενών. Σε 126 από αυτά εφαρμόστηκε παράλληλα FISH χρησιμοποιώντας τους
συνδυασμούς μοριακών ιχνηθετών: LSIp53/LSIATM LSID13S319/LSI13q34/CEP12
Multi-Color Probe Sets. Η γονοτυπική ανάλυση του UGT1A1*28 πραγματοποιήθηκε σε
109 ασθενείς και 108 μάρτυρες. Επιπλέον συμπληρώθηκαν επιδημιολογικά δελτία από
137 ασθενείς και 141 μάρτυρες.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Η μέση ηλικία των ασθενών ήταν τα 64.9 έτη. Η αναλογία
ανδρών/γυναικών ήταν 1.63. Ο συνδυασμός DSP-30/IL2 κρίθηκε ικανότερος για την
ανίχνευση παθολογικού κλώνου σε σχέση με το TPA (OR=121,51, 95% CI=
16,62-888,51, P=>0,0001). Ο καρυότυπος ανέδειξε χρωμοσωμικές αλλοιώσεις στο
62,4%. Ανιχνεύτηκαν όλες οι γνωστές αλλοιώσεις της νόσου (συχνότερη +12) αλλά
και σπανιότερες. Η FISH ανέδειξε στο 69,05% των ασθενών ανώμαλα πρότυπα
υβριδισμού [συχνότερη del(13)(q14.3)]. Η κατανομή γονοτύπων ήταν σχεδόν
ομοιόμορφη μεταξύ ασθενών και μαρτύρων [ΤΑ6/ΤΑ6 (ομόζυγος για το φυσιολογικό),
ΤΑ6/ΤΑ7 (ετερόζυγος), ΤΑ7/ΤΑ7 (ομόζυγος για το παθολογικό)]. Αντιθέτως, o
ΤΑ7/ΤΑ7 εμφανίστηκε σημαντικά αυξημένος στους ασθενείς με ανώμαλα πρότυπα
υβριδισμού (P=0.006) και +12 (P=0.011), ενώ εκείνοι με del(11q) είχαν αυξημένη
συχνότητα του ΤΑ7 (OR=3.09, 95% CI= 1.19-8.08, P=0.030). Επίσης ο ΤΑ7/ΤΑ7
υπερείχε στους ασθενείς με ενδιάμεσης (P=0.003) και κακής (P=0.016) πρόγνωσης
αλλοιώσεις στη FISH. Επιπλέον, οι ασθενείς είχαν συχνότερα συγγενείς α΄ βαθμού
με ΧΛΛ ή ΧΛΥΝ (P<0,0001) ή/και είχαν εκτεθεί σε πετρελαιοειδή (P<0,0001),
φυτοφάρμακα (P<0,0001) και ιονίζουσα ακτονοβολία σε σχέση με τους μάρτυρες.
Αυτοί που είχαν εκτεθεί σε φυτοφάρμακα και καουτσούκ έφεραν συχνότερα del(11q)
(P= 0,050) και del(13q) (P= 0,044) αντίστοιχα, ενώ όσοι είχαν οικογενειακό
ιστορικό έφεραν συχνότερα del(11q) (P<0,0001), del(13q) (P=0.034), +12
(P=0.014).
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Αναδείχτηκε η τάση της ΧΛΛ να εμφανίζεται συχνότερα και σε
νεότερες ηλικίες. Ο νέος συνδυασμός DSP30/IL-2 αποδείχθηκε καταλληλότερος για
την in vitro διέγερση των ΧΛΛ κυττάρων σε σχέση με το ΤΡΑ. Ο καρυότυπος
ανέδειξε ποικιλία χρωμοσωμικών αλλοιώσεων συμπεριλαμβανομένου και σπανιότερων.
Η FISH ανέδειξε τις υπομικροσκοπικές αλλοιώσεις της νόσου. Καρυότυπος και FISH
πρέπει να εφαρμόζονται παράλληλα για τη διερεύνηση της ΧΛΛ. Ο πολυμορφισμός
UGT1A1*28 ενδέχεται να αποτελεί έναν από τους πιθανούς προδιαθεσικούς
παράγοντες για τις περιπτώσεις της ΧΛΛ με +12 ή/και del(11)(q22). Η εκδήλωση
της νόσου σχετίστηκε θετικά με το οικογενειακό ιστορικό, την έκθεση στα
πετρελαιοειδή, την ιονίζουσα ακτινοβολία και τα φυτοφάρμακα. Το οικογενειακό
ιστορικό ενδέχεται να σχετίζεται με τις αλλοιώσεις del(11q), del(13q) και + 12,
ενώ η έκθεση στα φυτοφάρμακα και το καουτσούκ με del(11q) και del(13q)
αντιστοίχως.
Λέξεις-κλειδιά:
Χρονια λεμφική λευχαιμία, Καρυότυπος, Μοριακή κυτταρογενετική, Πολυμορφισμός, Παράγοντες κινδύνου
