Διερεύνηση της σχέσης δομής- λειτουργίας ανθρώπινων απολιποπρωτεϊνών με τη χρήση βιοφυσικών τεχνικών: ΑποΕ και δυσλιπιδαιμίες

Διδακτορική Διατριβή uoadl:1308834 581 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Χημεία Τροφίμων
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2013-06-21
Έτος εκπόνησης:
2013
Συγγραφέας:
Γεωργιάδου Δήμητρα
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Μαυρή Μαίρη Αναπλ. Καθηγ. Ε.Κ.Π.Α (επιβλέπουσα), Γαλανοπούλου Ντία Αναπλ. Καθηγ. Ε.Κ.Π.Α., Στρατίκος Ευστράτιος Ερευνητής Β΄ Ι.Ρ.Ρ.Π., Ε.ΚΕ.Φ.Ε. Δημόκριτος
Πρωτότυπος Τίτλος:
Διερεύνηση της σχέσης δομής- λειτουργίας ανθρώπινων απολιποπρωτεϊνών με τη χρήση βιοφυσικών τεχνικών: ΑποΕ και δυσλιπιδαιμίες
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Investigation of the structure- function correlation of human apolipoproteins using biophysical techniques: ApoE and dyslipidemias
Περίληψη:
Η απολιποπρωτεΐνη Ε (αποΕ) είναι βασικό συστατικό του συστήματος μεταφοράς
λιπιδίων μέσω λιποπρωτεϊνών. Φυσικά απαντώμενες μεταλλάξεις στο γονίδιο της
αποΕ έχουν συσχετιστεί με την εμφάνιση δυσλιπιδαιμιών. Επιπροσθέτως, έχει
δειχθεί πως κάποιες τεχνητά μεταλλαγμένες μορφές της αποΕ δρουν θεραπευτικά
έναντι δυσλιπιδαιμιών σε πειραματικά μοντέλα ζώων. Η αποΕ χαρακτηρίζεται από
σχετικά χαμηλή θερμοδυναμική σταθερότητα και σημαντική δομική πλαστικότητα,
χαρακτηριστικά απαραίτητα για τη λειτουργία της. Η ιδιαιτερότητα των δομικών
και θερμοδυναμικών ιδιοτήτων της αποΕ καθιστά δύσκολη την κατανόηση της
πολύπλοκης σχέσης δομής- λειτουργίας της και κατά συνέπεια του ρόλου της στις
ανθρώπινες ασθένειες. Στην παρούσα διατριβή υποθέσαμε πως η συσχέτιση σπάνιων
κληρονομούμενων μεταλλάξεων στο μόριο της αποΕ με την εμφάνιση δυσλιπιδαιμιών ή
θεραπευτικής δράσης έναντι αυτών βασίζεται σε αλλαγές στις δομικές και
θερμοδυναμικές ιδιότητες του μορίου.Για να προσεγγίσουμε τη μοναδική σχέση
δομής- λειτουργίας της αποΕ πραγματοποιήσαμε βιοφυσική μελέτη στο μόριο της
αποΕ στην οποία εισάγαμε φυσικά απαντώμενες μεταλλάξεις που σχετίζονται με τη
νόσο υπερλιποπρωτεϊναιμία τύπου ΙΙΙ (ΥΛΠ ΙΙΙ) ή λιποπρωτεϊνική σπειραματοπάθεια
(ΛΠΣ), καθώς και τεχνητές μεταλλάξεις που σχετίζονται με θεραπευτική δράση
έναντι της υπερτριγλυκεριδαιμίας. Η πειραματική προσέγγιση που πραγματοποιήσαμε
περιλαμβάνει την εισαγωγή μεταλλάξεων στο μόριο της αποΕ με τεχνολογία
ανασυνδυασμένου DNA, την παραγωγή ανασυνδυασμένων μορφών της αποΕ από κατάλληλα
κυτταρικά συστήματα, τον καθαρισμό τους και ακολούθως, τη λήψη φασμάτων
κυκλικού διχρωισμού, τη θερμική και χημική αποδιάταξη των μορίων, τη μελέτη της
υδροφοβικότητας της αποΕ με χρήση φθορίζοντος ιχνηθέτη, τον υπολογισμό της
υδροδυναμικής διαμέτρου με δυναμική σκέδαση φωτός, τη μελέτη της ευαισθησίας σε
πρωτεόλυση, καθώς και το σχηματισμό και χαρακτηρισμό λιποπρωτεϊνικών σωματιδίων
που περιέχουν μεταλλαγμένα ή μη μόρια αποΕ.Τα αποτελέσματα υπέδειξαν πως η
εισαγωγή μεταλλάξεων- ακόμη και σημειακών-στο μόριο της αποΕ μπορεί να επάγει
δραματικές αλλαγές στη θερμοδυναμική σταθερότητα και δομική πλαστικότητα του
μορίου ανάλογα με τη θέση και φύση των μεταλλάξεων. Επίσης η ανάλυση υπέδειξε
ότι όλες οι μελετηθείσες μεταλλάξεις στο μόριο της αποΕ επηρεάζουν τα δομικά
και θερμοδυναμικά χαρακτηριστικά του μορίου, υποδεικνύοντας σε μερικές
περιπτώσεις πιθανούς μηχανισμούς παθογένεσης και επιβεβαιώνοντας τη διαγνωστική
αξία αυτών των μεταλλάξεων. Τέλος, τα αποτελέσματά μας υποστηρίζουν τη σημασία
της συσσωμάτωσης της αποΕ στην παθογένεση ανθρώπινων ασθενειών καθώς και την
επίδραση του πολυμορφικού υποβάθρου των μεταλλάξεων στις θερμοδυναμικές και
δομικές ιδιότητες της αποΕ.
Λέξεις-κλειδιά:
Απολιποπρωτεΐνη Ε, Θερμοδυναμική σταθερότητα , Δυσλιπιδαιμίες, Αλλαγές διαμόρφωσης
Ευρετήριο:
Ναι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
14-21
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
183
Αριθμός σελίδων:
213