Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Χρήστος Π. Τσιγκρής, Καθηγητής (Επιβλέπων). Νικόλαος Ι. Νικητέας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιωάννης Γκρινιάτσος, Επίκουρος Καθηγητής
Περίληψη:
Στόχος αυτής της εργασίας είναι η συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που
αφορά στις ελάχιστα επεμβατικές και ενδοσκοπικές τεχνικές στην αντιμετώπιση της
ψευδοκύστης του παγκρέατος.
Έχει πραγματοποιηθεί μια ανασκόπηση των σε απευθείας σύνδεση βάσεων δεδομένων
(pub med, Scopus). Οι όροι αναζήτησης είναι: “pancreatic pseudocyst” with
“Seldinger”, “diathermic”, “transpapillary”, “laparoscopic”, “endoscopic
ultrasonography”.
Η ψευδοκύστη του παγκρέατος ορίζεται ως μια συλλογή υγρού ηλικίας μεγαλύτερης
των 4 εβδομάδων, η οποία περιβάλλεται από ορισμένο τοίχωμα. Μια ώριμη συλλογή
από παγκρεατικό υγρό η οποία περιβάλλεται από αντιδραστικό κοκκιώδη ιστό, που
συμβαίνει μέσα ή γύρω από το πάγκρεας, ως συνέπεια της φλεγμονώδους
παγκρεατίτιδας ή διαρροής από τον παγκρεατικό πόρο.
Οι παγκρεατικές ψευδοκύστεις έχουν κλινική συμπτωματολογία ανάλογη με τη θέση
και την έκταση της συλλογής υγρού, καθώς και την παρουσία λοίμωξης. Συμπτώματα
όπως κοιλιακός πόνος, δωδεκαδακτυλική απόφραξη ή απόφραξη των χοληφόρων,
αγγειακή απόφραξη ή σχηματισμό συριγγίου σε παρακείμενα σπλάχνα, στην
υπεζωκοτική κοιλότητα, ή στο περικάρδιο. Μπορεί να αναπτυχθεί Αυθόρμητη
λοίμωξη, ψευδοανεύρυσμα, παγκρεατικός ασκίτης και υπεζωκοτική συλλογή.
Οι χειρουργοί βασίζονται σε μια κλασική μελέτη, η οποία διαπίστωσε ότι οι
συνεχιζόμενες ψευδοκύστεις άνω των έξι εβδομάδων σπάνια επιλύονται και έχουν
ένα ποσοστό επιπλοκών περίπου 50% κατά τη συνέχιση της παρακολούθησής τους.
Πέρα από τις 13 εβδομάδες φάνηκε οτι το ποσοστό επιπλοκών αυξήθηκε απότομα.
Επεμβατική πρακτική συστήθηκε μετά από μια περίοδο παρατήρησης έξι εβδομάδων
για να διασφαλιστεί ότι δεν υπάρχει συντηρητική βελτίωση και να δοθεί ο
απαραίτητος χρόνος για το τείχος των ψευδοκύστεων να ωριμάσει, ώστε να είναι
δυνατή η αναστόμωση στην κυστεντεροστομία.
Ωστόσο, πολλοί υποστηρίζουν μια πιο συντηρητική προσέγγιση με συστηματική
παρακολούθηση σε ασθενείς που δεν έχουν κυστικό νεόπλασμα, ψευδοανεύρυσμα, ή
περισσότερα από ό, τι τα ελάχιστα συμπτώματα.
Στο παρελθόν η χειρουργική παροχέτευση ήταν η μόνη μορφή θεραπείας. Υπάρχουν
τώρα δύο επιπλέον θεραπευτικές επιλογές που έχουν επιτύχει αυξανόμενη
αναγνώριση: η παροχέτευση υπό ακτινολογική απεικόνιση με διαδερμικό καθετήρα
και η ενδοσκοπική παροχέτευση. Η παροχέτευση της ψευδοκύστης μπορεί επίσης να
επιτευχθεί λαπαροσκοπικά, μια προσέγγιση που περιγράφηκε για πρώτη φορά το 1994.
Η παροχέτευση με διαδερμικό καθετήρα είναι τόσο αποτελεσματική όσο και η
χειρουργική παροχέτευση της ψευδοκύστης, τόσο σε ότι αφορά στις στείρες, όσο
και στις επιμολυσμένες ψευδοκύστεις. Είναι σημαντικό να διατηρηθεί η βατότητα
του καθετήρα με συχνή ήπια πλύση και άρδευση.
Η ενδοσκοπική υπερηχογραφική μέθοδος (EUS) γίνεται όλο και πιο δημοφιλής στην
αξιολόγηση των κυστικών αλλοιώσεων του παγκρέατος, δεδομένου ότι μπορεί να
οριοθετηθούν οι πολύπλοκες δομές των τοιχωμάτων και του εσωτερικού περιεχομένου
της κύστης.
Οι επεμβατικές πρακτικές προτείνονται για τους ασθενείς με ψευδοκύστεις που
είναι συμπτωματικές ή για εκείνους με επιμολυσμένες ψευδοκύστεις. Προτείνεται
συντηρητική αντιμετώπιση, εάν ο παγκρεατικός πόρος είναι άθικτος ως την ουρά
του παγκρέατος χωρίς επικοινωνία με την ψευδοκύστη.
Οι ασθενείς με σχετικά μικρές ψευδοκύστεις σε επικοινωνία με τον κύριο
παγκρεατικό πόρο θεωρούνται καλοί υποψήφιοι για τοποθέτηση ενδοπρόθεσης δια του
φύματος στο πάγκρεας ως αρχική θεραπεία. Επιχειρούμε διατοιχωματική παρακέντηση
σε ασθενείς που έχουν μεγάλες, συμπτωματικές ψευδοκύστεις, οι οποίες συμπιέζουν
τον στόμαχο ή το δωδεκαδάκτυλο.
Η ενδοσκοπική παροχέτευση των παγκρεατικών ψευδοκύστεων από έμπειρους
ενδοσκόπους έχει γίνει αποδεκτή εναλλακτική λύση στη χειρουργική επέμβαση, όταν
ενδείκνυται παρέμβαση. Η ενδοσκοπική παροχέτευση είναι η διαδικασία επιλογής
στη διαχείριση των περισσότερων ασθενών με ψευδοκύστεις του παγκρέατος.
Λέξεις-κλειδιά:
Παγκρεατική, Ψευδοκύστη, Λαπαροσκοπικά, Διαθερμικά, Διαφυματικά
