Περίληψη:
Τα υπολείμματα φαρμακευτικών προϊόντων απασχολούν πολύ την επιστημονική
κοινότητα την τελευταία δεκαετία καθώς δεν μεταβολίζονται πλήρως από τον
ανθρώπινο οργανισμό με αποτέλεσμα να εκκρίνονται ως αρχικές ή συζευγμένες
ενώσεις ή ως μεταβολίτες. Τα αστικά λύματα αποτελούν μία σημαντική οδό για την
μεταφορά τους στο υδατικό και χερσαίο περιβάλλον και η παρουσία τους δημιουργεί
ανησυχίες.
Η παρούσα μελέτη αφορά στον προσδιορισμό 89 φαρμακευτικών ενώσεων (π.χ.
κεφαλοσπορίνες, NSAIDs, μακρολίδες) με LC-MS/MS σε υγρά απόβλητα του Κ.Ε.Λ.Ψ.
40 από αυτές (45%) ανιχνεύτηκαν στο σύνολο των δειγμάτων εισερχόμενων αποβλήτων
π.χ. κεφαλοσπορίνες (100% ανίχνευση), πενικιλλίνες (100%), ΝSAIDs. Τις
μεγαλύτερες συγκεντρώσεις εισόδου παρουσίασαν οι: Metformin, Atenolol κ.ά.
Σημαντική ήταν η διακύμανση ανά μέρα, χωρίς όμως να υπάρχει κάποια ιδιαίτερη
συσχέτιση. Όσον αφορά την πρωτοβάθμια/δευτεροβάθμια επεξεργασία, από τις 33 που
απομακρύνονταν, οι 15 ήταν σε ποσοστό >80% όπως: Simvastatin, Sulfadiazine,
Cortisone και Cefaclor (100%) ενώ 23 παρουσίασαν μεγαλύτερες συγκεντρώσεις στα
επεξεργασμένα σε σχέση με τα εισερχόμενα λύματα λόγω σχηματισμού τους στις
δεξαμενές επεξεργασίας. Επιπλέον, έγιναν πειράματα τριτοβάθμιας επεξεργασίας (π.
χ. UV, PAC) που δείχνουν ότι με τον PAC απομακρύνονται σε βαθμό >10% οι 43
ενώσεις.
Ακόμα υπολογίστηκαν οι μέσες ημερήσιες ποσότητες που καταλήγουν στο υδατικό
περιβάλλον με πρώτες τις: Metformin, Aκέτυλοσαλικυλικό οξύ και Παρακεταμόλη με
μέσες ημερήσιες μάζες: 1,82 Κg/d, 1,79 Κg/d και 1,42 Κg/d, αντίστοιχα. Τέλος,
βρέθηκαν τα RQ και RQmix για τις παραπάνω. Μόνο η Carbamazepine παρουσίασε RQ >
1. Όμως, δεδομένου ότι ο αποδέκτης είναι ανοιχτή θάλασσα και RQmix < 1 δεν
υπάρχει μεγάλος οικολογικός κίνδυνος.
Λέξεις-κλειδιά:
Φαρμακευτικές ενώσεις, Εκτίμηση επικινδυνότητας, LC/MS-MS, Κ.Ε.Λ. Ψυττάλειας, Αναδυόμενες ουσίες προτεραιότητας
