Περίληψη:
Στην παρούσα φυτοχημική μελέτη έγινε η ανάλυση του πολικού εκχυλίσματος
(MEOH:H2O 5:1) των υπέργειων τμημάτων του είδους Salvia willeana (Holmboe)
Hedge (Lamiaceae), το οποίο είναι ένα ενδημικό φυτό της Κύπρου. Η κλασμάτωση
και ο χρωματογραφικός διαχωρισμός των ουσιών πραγματοποιήθηκε με τις εξής
τεχνικές: χρωματογραφία στήλης (CC) επί γέλης οξειδίου του πυριτίου, επί
Sephadex LH-20, επί κυτταρίνης, MPLC, παρασκευαστική TLC και παρασκευαστική
HPLC. Συνολικά απομονώθηκαν 20 φυσικά προϊόντα. Ειδικότερα, απομονώθηκαν δύο
τριτερπένια: (1) ουρσολικό οξύ, (2) μασλινικό οξύ, ένας γλυκοσίδης
μονοτερπενίου: (3) (1S, 2R, 4R)-1,8-εποξυ-π-μενθαν-2-υλο-O-β-D-γλυκοπυρανοσίδη,
ένα αποκαροτενοειδές: (4) (6R, 9S)-3-κετο-α-ιονολο-9-β-D-γλυκοπυρανοσίδης,
πέντε απλά φαινολικά παράγωγα: (5) υδροξυ-τυροσόλη, (6) π-ανισικό οξύ, (7)
συριγγίνη, (8) 1-Ο-π-υδροξυβενζοϋλο-β-D-απιοφουρανοσυλο-(1>6)-β-
D-γλυκοπυρανοσίδης, (9) ευγενυλο-γλυκοσίδης, δύο ακετοφαινόνες: (10) πισεΐνη,
(11) 4-υδροξυ-ακετοφαινονο 4-O-(3,5-διμεθοξυ-4-υδροξυβενζοϋλο)-β-
D-γλυκοπυρανοσίδης, δύο δεψίδια: (12) ροσμαρινικό οξύ, (13) σαλβιανολικό οξύ Κ,
τρία φλαβονοειδή: (14) λουτεολινο-7-Ο-β-D-γλυκοσίδης, (15) 6-υδροξυ-λουτεολινο-
7-Ο-β-D-γλυκοσίδης, (16) εσπεριδίνη, δύο λιγνάνια: (17) συριγγαρεσινολο-4-Ο-β-
D-γλυκοπυρανοσίδης, (18) πινορεσινολο-4-O-β-D-γλυκοπυρανοσίδης, δύο λιπαρά
παράγωγα: (19) λινελαϊκό οξύ, (20) μεθυλεστέρας του α-λινολενικού οξέος.
Η ουσία 11 είναι νέο φυσικό προϊόν. Αξίζει να σημειωθεί το γεγονός ότι οι
ουσίες 7, 16, 17, 18 απομονώνονται για πρώτη φορά στο γένος Salvia L., ενώ όσον
αφορά τις ουσίες 3, 5, 6, 8, 9, 10, αυτές έχουν απομονωθεί μόνο μία φορά από
το γένος σύμφωνα με τη βιβλιογραφία και η ουσία 4 μόνο δύο φορές. Τέλος, το
είδος S. willeana, που μελετήθηκε, εμφάνισε τις περισσότερες ομοιότητες με το
είδος S. officinalis L. ως προς τις ουσίες που απομονώθηκαν.
Λέξεις-κλειδιά:
Salvia willeana, 4-υδροξυ-ακετοφαινονο 4-O-(3, 5-διμεθοξυ-4-υδροξυβενζοϋλο)-β-D-γλυκοπυρανοσίδης, Lamiaceae, Salvia officinalis, Φαινολικά παράγωγα
