Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Τριανταφύλλου Μαρία, Καθηγήτρια, Γεωλογίας& Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Βιβλιογραφικά έχει υποστηριχθεί ότι κύματα τσουνάμι έχουν παρατηρηθεί σε πολλές παράκτιες περιοχές της Αν. Μεσογείου, τόσο στην ιστορική εποχή όσο και στην ενόργανη περίοδο. Η παρούσα διπλωματική εργασία εστιάζει (1) στην ανασκόπηση της τεκμηρίωσης των ιστορικών τσουνάμι της περιοχής της Αν. Μεσογείου, (2) στην κατάστρωση ενός νέου βελτιωμένου παραμετρικού καταλόγου τσουνάμι της ίδιας περιοχής, (3) στην επιλογή και μελέτη τριών παράκτιων περιοχών για τις οποίες υπάρχουν πολλά ιστορικά, γεωλογικά και αρχαιολογικά στοιχεία που τεκμηριώνουν την παρουσία παλαιοτσουνάμι, και (4) στην γεωπεριβαλλοντική αξιοποίηση αυτών των περιοχών.
Στο Κεφάλαιο 1 περιγράφονται οι βασικοί μηχανισμοί γένεσης των τσουνάμι σε παγκόσμια κλίμακα, των καταστροφικών επιπτώσεων των μεγάλων τσουνάμι στο ανθρωπογενές και το φυσικό περιβάλλον και γίνεται ανασκόπηση των διαφόρων παρατηρήσεων με τις οποίες τεκμηριώνεται η ύπαρξη τσουνάμι του παρελθόντος, με την παράθεση χαρακτηριστικών παραδειγμάτων μεγάλων τσουνάμι που παρατηρήθηκαν στην ανατολική Μεσόγειο.
Στο Κεφάλαιο 2 αναλύονται οι μέθοδοι και το υλικό ανάλυσης που χρησιμοποιήθηκαν στην παρούσα μελέτη (βάσεις δεδομένων, βιβλιογραφία, νέες γεωλογικές παρατηρήσεις υπαίθρου). Επίσης, στην παρούσα εργασία καταρτίζεται ένας νέος βελτιωμένος παραμετρικός κατάλογος των τσουνάμι της ανατολικής Μεσογείου, ο οποίος περιλαμβάνει 219 συμβάντα τσουνάμι. Ο κατάλογος αυτός παρατίθεται στο Παράρτημα στο τέλος της παρούσας εργασίας. Από αυτόν τον νέο κατάλογο επιλέγονται τρείς παράκτιες περιοχές για μελέτη: (1) αρχαία Φαλάσαρνα στη Δ. Κρήτη, (2) Ρόδος, και (3) Κούριον στη ΝΔ Κύπρο.
Στο Κεφάλαιο 3 δίδεται ιδιαίτερη έμφαση στην καταγραφή των ιστορικών, γεωλογικών και αρχαιολογικών στοιχείων που τεκμηριώνουν τα παλαιοτσουνάμι στις τρεις παραπάνω περιοχές. Επιπλέον, γίνεται περιγραφή, με παράθεση φωτογραφικού υλικού, των υπαίθριων γεωλογικών παρατηρήσεων που πραγματοποίησα στη Φαλάσαρνα και τη Ρόδο στη διάρκεια επιστημονικών εκδρομών το 2016 και 2014, αντίστοιχα. Οι παρατηρήσεις αυτές αναφέρονται σε (1) συνσεισμικές ανυψώσεις ακτών, που πιθανότατα προκάλεσαν τσουνάμι στη Φαλάσαρνα και τη Ρόδο, και (2) αποθέσεις ιζημάτων τσουνάμι στη Φαλάσαρνα.
Στο Κεφάλαιο 4 αρχικά αναπτύσσεται το απαραίτητο θεωρητικό υπόβαθρο για την κατανόηση της εφαρμογής των διαδικτυακών GIS (Web GIS). Γίνεται η παραγωγή νέων θεματικών χαρτών, με τη χρήση δεδομένων από τον νέο κατάλογο τσουνάμι που καταρτίστηκε στο Κεφάλαιο 2. Οι χάρτες αυτοί, το φωτογραφικό υλικό, και τα διάφορα γεωλογικά, ιστορικά και αρχαιολογικά στοιχεία παρουσιάζονται ως παραδείγματα για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε μια εφαρμογή διαδικτυακών Web GIS.
Στο Κεφάλαιο 5 εξετάζεται η γεωπεριβαλλοντική αξιοποίηση των παρατηρήσεων τσουνάμι στις επιλεγείσες περιοχές μελέτης και προτείνονται τρόποι κυρίως τουριστικής αξιοποίησης, περιλαμβανομένων Web GIS εφαρμογών.
Τα Συμπεράσματα της εργασίας συνοψίζονται στο τελευταίο Κεφάλαιο.
