Ανιχνεύοντας τις κοινωνικές διαφοροποιήσεις στα αρχαιολογικά κατάλοιπα του Πολιτισμού Ubaid της Αρχαίας Μεσοποταμίας

Διπλωματική Εργασία uoadl:1327814 717 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Προϊστορική Αρχαιολογία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-02-14
Έτος εκπόνησης:
2017
Συγγραφέας:
Μπαρλαγιάννη Παναγιώτα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Κωνσταντίνος Κοπανιάς, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Ε.Κ.Π.Α.
Γεωργία Κουρτέση-Φιλιππάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Ε.Κ.Π.Α.
Παναγιώτης Κουσούλης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ανιχνεύοντας τις κοινωνικές διαφοροποιήσεις στα αρχαιολογικά κατάλοιπα του Πολιτισμού Ubaid της Αρχαίας Μεσοποταμίας
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ανιχνεύοντας τις κοινωνικές διαφοροποιήσεις στα αρχαιολογικά κατάλοιπα του Πολιτισμού Ubaid της Αρχαίας Μεσοποταμίας
Περίληψη:
Σκοπός της εργασίας είναι η αναζήτηση των κοινωνικών διαφοροποιήσεων, όπως παρουσιάζονται στα αρχαιολογικά κατάλοιπα του Πολιτισμού Ubaid (6500-3800 π.Χ,). Ο τελευταίος αναπτύχθηκε στην Μεσοποταμία, το δυτικό Ιράν, την Συρία και την νότια Ανατολία. Συγκεκριμένα, οι νεοσύστατοι οικισμοί κοντά στον Περσικό Κόλπο ανέπτυξαν πολύ γρήγορα ένα συνθετότερο σύστημα κοινωνικής οργάνωσης, το οποίο υιοθετήθηκε από τους προϋπάρχοντες οικισμούς των προαναφερθέντων περιοχών.
Πρόκειται για μία εποχή, κατά την διάρκεια της οποίας οι μόνιμοι οικισμοί πληθαίνουν. Το γεγονός αυτό δεν επιτρέπει την απόκτηση πρώτων υλών κατευθείαν από τις πηγές. Κατά συνέπεια η επέκταση του εμπορικού δικτύου με σκοπό την εισαγωγή πρώτων υλών για την κατασκευή αντικειμένων καθημερινής χρήσης είναι αναγκαία. Ιδιαίτερα η νότια Μεσοποταμία είχε ανοιχτούς τους διαύλους επικοινωνίας με τους βορειότερους οικισμούς, οι οποίοι βρίσκονταν κοντά στις πηγές. Ωστόσο αντικείμενα δηλωτικά κύρους σπανίζουν σε όλα τα ανασκαφικά context.
Από την άλλη μεριά, οι αρχιτεκτονικές δομές των θέσεων αποτελούν αδιαμφισβήτητη απόδειξη πως την περίοδο αυτή η εντατικοποίηση της γεωργικής παραγωγής δημιούργησε ανισότητες μεταξύ των κατοίκων, ενώ εντοπίζεται σαφής διαχωρισμός μεταξύ του δημόσιου και ιδιωτικού βίου. Μάλιστα, η ανέγερση κεντρικών κτιρίων με δημόσιο χαρακτήρα σε συνάρτηση με τις ευρεθείσες σφραγίδες στο εσωτερικό τους μαρτυρούν τον έλεγχο του γεωργικού πλεονάσματος.
Όλα τα παραπάνω απαιτούν την συγκρότηση οργανωμένης κοινωνίας και την αποκρυστάλλωση των θρησκευτικών πεποιθήσεων και τελετουργιών. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο κάθε κοινωνική ομάδα προσπαθεί να βρει τον ρόλο της στην κοινότητα εκμεταλλευόμενη αυτήν ακριβώς την έλλειψη σταθερών και παγιωμένων κοινωνικοπολιτικών δομών. Ο καταμερισμός των αρμοδιοτήτων αποτελεί περισσότερο μία προφορική σύμβαση μεταξύ των κατοίκων. Σε αυτήν την περίπτωση η ίδια η εξωτερική εμφάνιση είναι φορέας κύρους και της κοινωνικής ταυτότητας. Γι’ αυτό το λόγο εμφανίζεται η κρανιακή μορφοποίηση, ενώ σύμφωνα με την εικονογραφία της περιόδου δεν αποκλείεται να υπήρξαν φαινόμενα δερματοστιξίας και διακόσμησης του σώματος βάσει συγκεκριμένων συμβάσεων.
Μέσα από έναν γόνιμο ανταγωνισμό που αναπτύσσεται μεταξύ αυτών των ομάδων αναδύεται μία κοινωνική ελίτ, η οποία εκφράζει ολόκληρη την κοινωνία σε θρησκευτικό, πολιτικό και οικονομικό επίπεδο. Η ύπαρξή της γίνεται εμφανής στα αρχαιολογικά κατάλοιπα κατά την Ύστερη Περίοδο Ubaid, όταν η εμπορική δραστηριότητα αναπτύσσεται ακόμη περισσότερο. Με αυτόν τον τρόπο, η άρχουσα τάξη έχει στην διάθεσή της περισσότερους πόρους. Βασική της επιδίωξη είναι η συσσώρευση πλούτου και όχι η διάκρισή της μέσα από την εικόνα της.
Είναι γεγονός ότι η Περίοδος Ubaid αποτέλεσε μία από της μακροβιότερες περιόδους στην Μεσοποταμία, στην διάρκεια της οποίας προετοιμάστηκε το έδαφος για την επερχόμενη αστικοποίηση και την μετάβαση προς την μεταγενέστερη Περίοδο Uruk.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Αρχαιολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Πολιτισμός Ubaid, Μεσοποταμία, κοινωνική οργάνωση, οικονομία
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
87
Αριθμός σελίδων:
91
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

ΜΔΕ.pdf
2 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.