ΠΜΣ Διεθνείς και Ευρωπαϊκές Σπουδές
Βιβλιοθήκη Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης - Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης - Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών - Κοινωνιολογίας

2015-11-25

2015

Ανδρουτσοπούλου Ελένη

Εμμανουέλα Δούση. Αναπληρώτρια καθηγήτρια. Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης. ΕΚΠΑ

Η περιβαλλοντική ευθύνη στην Ενωσιακή και στην Ελληνική έννομη τάξη: ζητήματα ενσωμάτωσης και προβλήματα εφαρμογής

Ελληνικά

Η τεράστια οικολογική καταστροφή, που προκλήθηκε από σοβαρά περιβαλλοντικά ατυχήματα, τα οποία έλαβαν χώρα τις τελευταίες δεκαετίες, αφύπνισε τις συνειδήσεις και πυροδότησε την αντίδραση της κοινής γνώμης με αποτέλεσμα να αναγνωριστεί γρήγορα η ανάγκη για καταλογισμό της ευθύνης της περιβαλλοντικής υποβάθμισης στον ρυπαντή. Ύστερα από μια μακρά περίοδο διαβουλεύσεων η Ευρωπαϊκή Κοινότητα εξέδωσε την Οδηγία 2004/35/ΕΚ με σκοπό την εγκαθίδρυση ενός καθεστώτος περιβαλλοντικής ευθύνης για την πρόληψη και την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημίας, όπου το κόστος «θεραπείας» του περιβάλλοντος θα φέρει ο ρυπαντής. Με την Οδηγία 2004/35/ΕΚ εμπεδώνονται θεμελιώδεις περιβαλλοντικές αρχές της κοινοτικής έννομης τάξης με πρωτεύουσα την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει».
Χρονικός ορίζοντας για την εναρμόνιση των εθνικών νομοθεσιών των κρατών-μελών με την Οδηγία τέθηκε ο Απρίλιος του 2007. Η χώρα μας, αν και εκπρόθεσμα, ενσωμάτωσε την Οδηγία με το Προεδρικό Διάταγμα 148/2009. Με το Προεδρικό Διάταγμα εισάγεται στο «περιβαλλοντικό γίγνεσθαι» της χώρας μας ένα πρωτοποριακό καθεστώς ευθύνης. Μέχρι σήμερα το Προεδρικό Διάταγμα έχει εφαρμοστεί σε αρκετές περιπτώσεις περιβαλλοντικής υποβάθμισης, μεταξύ των οποίων συγκαταλέγεται και η περίπτωση της εκτεταμένης ρύπανσης του Ασωπού ποταμού, η οποία έχει απασχολήσει έντονα τόσο τις δημόσιες αρχές όσο και τους πολίτες.
Στο πρώτο μέρος της παρούσας μελέτης παρουσιάζεται το καθεστώς περιβαλλοντικής ευθύνης, όπως καθιερώθηκε από την ενωσιακή έννομη τάξη εκκινώντας από τα πρώτα βήματα θέσπισης ενός τέτοιου καθεστώτος και καταλήγοντας στην Οδηγία 2004/35/ΕΚ. Επιχειρείται μια ολοκληρωμένη παρουσίαση του καθεστώτος ευθύνης που εγκαθιδρύεται με την Οδηγία, μελετάται ο ρόλος και η σημασία της στην προστασία του περιβάλλοντος, ενώ εκτίθενται και οι δυσχέρειες στην εφαρμογής της. Στο δεύτερο μέρος της εργασίας παρουσιάζεται η μεταφορά της Οδηγίας στην ελληνική έννομη τάξη με το Προεδρικό Διάταγμα 148/2009, τονίζοντας τα σημεία εκείνα όπου ο έλληνας νομοθέτης, κάνοντας χρήση της παρεχόμενης διακριτικής ευχέρειας, προβαίνει σε ορισμένες διαφοροποιήσεις στο θεσπισθέν καθεστώς ευθύνης. Τέλος, μελετάται η υπόθεση της ρύπανσης του Ασωπού ποταμού ώστε να καταδειχθεί η εφαρμογή ή η αδυναμία εφαρμογής του θεσπιζόμενου καθεστώτος «επί τω έργω».

Κοινωνικές, Πολιτικές και Οικονομικές επιστήμες

Περιβάλλον
Περιβαλλοντικό δίκαιο

περιβαλλοντική ευθύνη, Ασωπός, αντικειμενική ευθύνη, Οδηγία 2004/35/ΕΚ

Όχι

0

Όχι

75

56

Τοπική Ψηφιακή Βιβλιθήκη

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/1450040