Βουλγάρικη Γκάιντα και Γκάιντα Θράκης: Μια Συγκριτική - Εθνομουσικολογική Μελέτη

Διπλωματική Εργασία uoadl:1453099 1385 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Εθνομουσικολογία και Πολιτισμική Ανθρωπολογία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-04-24
Έτος εκπόνησης:
2017
Συγγραφέας:
Μήτσου Πέτρος
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Αναστάσιος Χαψούλας, Βαθμίδα: Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα: Εθνομουσικολογίας/Πολιτισμικής Ανθρωπολογίας, Ίδρυμα: ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Βουλγάρικη Γκάιντα και Γκάιντα Θράκης: Μια Συγκριτική - Εθνομουσικολογική Μελέτη
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Βουλγάρικη Γκάιντα και Γκάιντα Θράκης: Μια Συγκριτική- Εθνομουσικολογική Μελέτη
Περίληψη:
Η έρευνα σχετικά με τον άσκαυλο της στεριανής Ελλάδας, τη γκάιντα, πάντοτε με γοήτευε και με προσέλκυε. Η γκάιντα αποτελει ένα αρχέγονο μουσικό όργανο και έχει μια τέτοια δυναμική που επηρεάζει ανθρώπους και πολιτισμούς στο πέρασμα των αιώνων.
Ταυτοχρονα με το γεγονός ότι ασχολούμαι ο ίδιος επαγγελματικά με τη διδασκαλία και τη διάδοση του μουσικού αυτού οργάνου, θεώρησα ορθό να εμβαθύνω εκτός από μουσικά και σε εθνομουσικολογικό επίπεδο στο συγκεκριμένο θέμα. Στόχος της εκπόνησης της εργασίας αυτής είναι η συγκριτική- εθνομουσικολογική έρευνα και μελέτη ανάμεσα σε δυο είδη άσκαυλου, τη θρακιώτικη και τη βουλγάρικη γκάιντα.
Ο κύριος άξονας και το θεωρητικό πλαίσιο της εργασίας κυμαίνονται σε μια χαρτογράφηση του ιστορικού γίγνεσθαι αναφορικά με το όργανο και τις κοινωνικές ανάγκες που εξυπηρετούσε( ο λόγος της ύπαρξης του), καθώς και η εξέλιξη του από τη μυθοπλασία που το περιβάλει στα πραγματικά ιστορικά στοιχεία και τη λειτουργικότητα του μέχρι σήμερα. Προσέτι η έρευνα μου θα έχει ως κύριο άξονα της τη σύγκριση των δυο ειδών γκάιντας σε τρεις διαφορετικούς άξονες-επίπεδα: Α) Σε Οργανολογικό Επίπεδο, Β) σε επίπεδο Εκτέλεσης, Γ) σε επίπεδο Ρεπερτορίου.
Σε καθένα από αυτούς τους τομείς η μεθοδολογία της έρευνας θα κινείται συγκριτικά αλλά και εθνομουσικολογικά στα δυο προαναφερθέντα είδη άσκαυλου.
Τέλος, προσωπικός στόχος είναι η ενίσχυση των επιχειρημάτων μου μέσα από γραπτά παραδείγματα μουσικών τραγουδιών (παρτιτούρες) οι οποίες θα αποτυπώνουν σε κοινά τραγούδια της Θράκης και της Βουλγαρίας τις μουσικές και εκτελεστικές διαφοροποιήσεις. Με αυτό το τρόπο θα μπορέσουμε να αντιληφτούμε μέσα από γραπτά αλλά και ηχητικά παραδείγματα (CD) τις διαφορές αλλά και τις ομοιότητες που υπάρχουν στα δυο αυτά μουσικά όργανα. Ολοκληρώνοντας θα ήθελα επίσης να πραγματοποιήσω έναν ηχητικό συσχετισμό της γκάιντας με τις φωνές(vocals) της Θράκης και της Βουλγαρίας αλλά και με τα επίσης αρχέγονα μουσικά όργανα: θρακιώτικη λύρα, gadulka (βουλγαρική λύρα) και το καβάλι (μακριά ξύλινη φλογέρα). Έτσι θα μπορέσουμε να αντιληφτούμε κατά πόσον οι τεχνική παιξίματος αλλά και το ηχόχρωμα της γκάιντας επηρεάζει και άλλα μουσικά όργανα αλλά κυρίως και τη φωνή μιμητικά.
Η πρόταση μου έχει να κάνει με τη συγκριτική- εθνομουσικολογική απεικόνιση της θρακιώτικης και τη βουλγάρικης γκάιντας. Η μεθοδολογία μου θα κινηθεί ακριβώς σε αυτούς του δυο κυρίους άξονες, τη σύγκριση αλλά και την εθνομουσικολογή έρευνα σε ιστορικό, οργανολογικό, εκτελεστικό επίπεδο αλλά και ως προς το κοινό ρεπερτόριο.
Έτσι λοιπόν μέσα από τη βιβλιογραφική επισκόπηση του θέματος αλλά και την ιστορικότητα του θα επιχειρήσουμε να βρούμε τα κοινά στοιχεία αλλά και τις διαφορές αναμεσα στη θρακιώτικη και τη βουλγάρικη γκάιντα. Επίσης η έρευνα αλλά και το όλο εγχείρημα θα ενισχυθεί από συνεντεύξεις που έχω ως στόχο να πάρω από ανθρώπους που σχετίζονται με τη παράδοση και τη κουλτούρα της γκάιντας σε θρακιώτικο αλλά και σε βουλγάρικο επίπεδο. Τέλος η έρευνα στο διαδίκτυο θα είναι καθοριστική καθώς ποικίλες είναι οι πληροφορίες οι οποίες μπορούμε να αντλήσουμε για το θέμα μέσα από διδακτορικές διατριβές, μέσα από σεμινάρια και ερωτηματολόγια σχετικά με το θέμα αλλά και από online συνεντεύξεις με γνώστες του αντικείμενου.
Εν κατακλείδι θέτω ως στόχο να πραγματοποιήσω εκ νέου ερευνητικό ταξίδι(ένταξη στο πεδίο της έρευνας) σε περιοχές γκαϊντατζήδων στον Έβρο αλλά και στα εδάφη της βουλγαρικής επικράτειας έτσι ώστε να εκμαιεύσω πληροφορίες από ανθρώπους που βιώνουν τις αλληλεπιδράσεις του οργάνου από πολιτισμό σε πολιτισμό και πώς και γιατί αυτό το μουσικό όργανο είναι σημαντικό για το καθένα ξεχωριστά.
Το κύριο ερώτημα που θα αποπνέει μια τέτοια ερεύνα θα είναι: Ποιές οι διαφορές αλλά και οι ομοιότητες της βουλγάρικης και της θρακιώτικης γκάιντας;
Στόχος ειναι η σύγκριση των δυο οργάνων σε επίπεδο κοινωνικό-ανθρωπολογικό, ιστορικό, οργανολογικό, εκτελεστικό αλλά και αναφορικά με το μουσικό ρεπερτόριο. Με αυτό το τρόπο θα μπορέσουμε να αντιληφτούμε τις ανάγκες που εξυπηρετούσε τη κάθε κοινωνία η ύπαρξη του οργάνου, πώς ο διαχωρισμός των συνόρων της ενιαίας Θράκης διαμόρφωσε διαφοροποιήσεις από περιοχή σε περιοχή και φυσικά πώς η γκάιντα εξελίχθητε μέσα στο χρόνο και στις δυο περιοχές. Επίσης θα πρέπει να αναλύσουμε ποιές οι διαφορετικές πρακτικές οργανοποιίας, επιτέλεσης και του ρεπερτορίου σε περιοχές οι οποίες συνορεύουν μεταξύ τους και κάποτε ήταν ενταγμένες στον ίδιο ενιαίο χώρο. Συνεπώς κύριο ερώτημα αποτελεί και το ζήτημα της εκτέλεσης των μουσικών τραγουδιών που εμφανίζονται κοινά και στις δυο περιοχές. Μέσα στη μελέτη αυτή θα μπορέσουμε να απαντήσουμε σε ερωτήματα όπως: Γιατί το ένα τραγούδι εκτελείται διαφορετικά από το άλλο, ποιές οι κοινωνικές και πολιτισμικές επιρροές αυτής της διαφοροποίησης, ποιός ο μιμητικός ρόλος της φωνής ως προς τη γκάιντα και την απόδοση των τραγουδιών και στις δυο περιοχές, αλλά κυρίως πως έχουμε φτάσει στη σημερινή εποχή να μιλάμε για δυο μουσικά όργανα, τη θρακιώτικη και τη βουλγάρικη γκάιντα.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γεωγραφία - Ανθρωπολογία – Λαογραφία
Λέξεις-κλειδιά:
γκάιντα, Θράκη, Βουλγαρία
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
95
Αριθμός σελίδων:
91
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

ΠΤΥΧΙΑΚΗ.pdf
3 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.