Κατεύθυνση Νεοελληνική Φιλολογία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2016-12-09

2016

Λαμπροπούλου Βασιλική

Ερασμία Σταυροπούλου, Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Φώτιος Δημητρακόπουλος, Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης Καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ

Η έντυπη παράδοση του παπαδιαμαντικού κειμένου: βιβλιογραφικά και εκδοτικά (1961-2011)

Ελληνικά

Alexandros Papadiamantis: complete analysis of his published works and bibliographical recording (Publications and descendants, 1961-2011)

Το παρόν πόνημα αποτελεί μια περιήγηση στο corpus των παπαδιαμαντικών βιβλιογραφιών και των εκδόσεων του κειμένου του Παπαδιαμάντη από το 1961 ως το 2011.
Στο πρώτο κεφάλαιο (σσ. 22-114) επιχειρείται η ταξινόμηση και η διεξοδική παρουσίαση των υπαρχουσών βιβλιογραφιών Παπαδιαμάντη, είτε αυτές αποτελούν το σύνολο ή τμήμα αυτοτελών εκδόσεων είτε περιέχονται σε τεύχη περιοδικών. Εν συνεχεία συζητείται η απήχηση και αξιολογείται η προσφορά κάθε βιβλιογραφικού έργου χωριστά, αλλά και σε σύγκριση με τα υπόλοιπα. Ως ένα από τα πιο βασικά φιλολογικά desiderata για τις παπαδιαμαντικές σπουδές υποδεικνύεται η κατάρτιση μιας ενιαίας κριτικής βιβλιογραφίας Παπαδιαμάντη.
Στο δεύτερο κεφάλαιο (σσ. 115-308) παρακολουθούμε την εκδοτική πορεία του παπαδιαμαντικού κειμένου, με έμφαση στα έτη 1961-2011. Παρουσιάζονται οι εκδόσεις με φιλολογικό ενδιαφέρον και παρατίθενται οι βασικές απόψεις και οι διαφωνίες των φιλολογικών εκδοτών. Ιδιαίτερη θέση κατέχουν οι εκδόσεις κειμένων του Παπαδιαμάντη (ολοκληρωμένων ή ημιτελών) που έφεραν στο φως αξιόλογοι ερευνητές μόλις τα τελευταία χρόνια. Έμφαση δίδεται και στον τρόπο που μας παραδίδεται και "κωδικοποιείται" προς μελέτη το παπαδιαμαντικό κείμενο με τη χρήση νέων τεχνολογιών, καθώς η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων μάς οδηγεί με ακρίβεια στο ηλεκτρονικό εκδοτικό τοπίο.
Η έρευνα επεκτείνεται κατόπιν στο ευρύ πεδίο των πεζών λογοτεχνικών κειμένων που αντλούν την έμπνευσή τους σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό από την προσωπικότητα ή το έργο του Παπαδιαμάντη, "υιοθετώντας" ήρωες, θέματα και τρόπους. Τα έργα αυτά εγγράφονται στη λογοτεχνική παραγωγή του δευτέρου μισού του εικοστού αιώνα και της πρώτης δεκαετίας του εικοστού πρώτου.
Το τρίτο κεφάλαιο (σσ. 309-928) έχει τη μορφή εκτενούς βιβλιογραφικού παραρτήματος και χωρίζεται σε δύο μέρη: Το πρώτο (σσ. 318-412) περιλαμβάνει τις αυτοτελείς εκδόσεις έργων Αλ. Παπαδιαμάντη, οι οποίες κατανέμονται στις εξής ενότητες: Α' Μυθιστορήματα και συλλογές διηγημάτων - Εκδόσεις Απάντων, Β' Μεταφράσεις ξενόγλωσσων έργων στα ελληνικά από τον Αλ. Παπαδιαμάντη και Γ' Ενδογλωσσικές μεταφράσεις έργων του Αλ. Παπαδιαμάντη (απόδοση στη νέα ελληνική). Το δεύτερο μέρος (σσ. 413-928) περιλαμβάνει αναγραφές δημοσιευμάτων για τον συγγραφέα και το έργο του και χωρίζεται στις εξής ενότητες (στις οποίες η αρίθμηση συνεχίζεται:) Δ' Αυτοτελείς μελέτες - Δοκίμια, Ε' Συλλογικοί τόμοι και Πρακτικά Συνεδρίων, ΣΤ' Τμήματα αυτοτελών εκδόσεων, Ζ' Λευκώματα - Ημερολόγια, Η' Άρθρα περιοδικών και εφημερίδων και Θ' Αφιερώματα περιοδικών και εφημερίδων. Η κατάταξη σε κάθε κατηγορία είναι χρονολογική και αλφαβητική για τα λήμματα με την ίδια χρονολογική ένδειξη (ημερομηνία ή έτος). Η πληθώρα των λημμάτων καταδεικνύει την αλματωδώς αυξανόμενη απήχηση του παπαδιαμαντικού έργου μέσα στον χρόνο και προσφέρει ποσοτικά δεδομένα που γίνονται αφετηρία για νέους κύκλους έρευνας. Από τις καταγραφές συνάγονται επίσης ενδιαφέροντα στοιχεία για την πρόσληψη του έργου του Παπαδιαμάντη, καθώς καθίστανται εμφανείς οι τάσεις κάθε εποχής προς συγκεκριμένες προσεγγίσεις και αισθητικές αποτιμήσεις.
Το τρίτο κεφάλαιο συνοδεύεται από Ευρετήριο Προσώπων και στο τέλος του παρατίθεται κατάλογος ηλεκτρονικών πηγών και βάσεων δεδομένων που προσφέρουν πληροφορίες για το έργο του Παπαδιαμάντη.

Βυζαντινή και νεοελληνική λογοτεχνία

Βιβλιογραφίες

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης, βιβλιογραφική καταγραφή, εκδόσεις, εκδοτικά ζητήματα, χειρόγραφα

Ναι

929-973

Όχι

983

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/1506289