Κίνητρα και στρατηγικές εκμάθησης των μαθητών της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας

Διδακτορική Διατριβή uoadl:1666129 1114 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Φιλολογίας
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-06-13
Έτος εκπόνησης:
2017
Συγγραφέας:
Συκαρά Γεωργία
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Σπυριδούλα Μπέλλα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Διονύσιος Γούτσος, Καθηγητής Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Μαρία Ιακώβου, Επίκουρη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Γεώργιος Μαρκόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Μαρία Κακριδή, Επίκουρη Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Γεώργιος Μικρός, Καθηγητής, Τμήμα Ιταλικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Αγγελική Αλεξοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Τμήμα Ισπανικής Γλώσσας και Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Κίνητρα και στρατηγικές εκμάθησης των μαθητών της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Κίνητρα και στρατηγικές εκμάθησης των μαθητών της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας
Περίληψη:
Στόχος της διατριβής είναι η διερεύνηση των κινήτρων και των στρατηγικών γλωσσικής εκμάθησης κατά την εκμάθηση της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας. Τα ερευνητικά ερωτήματα αφορούν τον προσδιορισμό των κινήτρων των μαθητών που μαθαίνουν Ελληνικά στην Ελλάδα και των στρατηγικών που αυτοί επιλέγουν κατά την γλωσσική εκμάθηση. Εκτός από την εξέταση των κινήτρων και των στρατηγικών, αντικείμενο της διατριβής αποτελεί η διερεύνηση της μεταξύ τους σχέσης αλλά και την σχέση κινήτρων και στρατηγικών με παράγοντες, όπως το είδος του προγράμματος γλωσσκής εκμάθησης, το γλωσσικό επίπεδο ή το χρονικό διάστημα παραμονής στην Ελλάδα.
Για την μελέτη των κινήτρων υιοθετήθηκε το πρότυπο L2 Motivational Self System (L2MSS, Dörnyei 2005) μέσα στο οποίο τα κίνητρα προσεγγίζονται μέσω της έννοιας του εαυτού. Στο L2MSS διακρίνoνται τρία συστατικά των κινήτρων: ο ιδανικός εαυτός, ο υποχρεωτικός εαυτός και η εμπειρία από την γλωσσική εκμάθηση. Σε συνδυασμό με τα παραπάνω βασικά συστατικά του προτύπου υιοθετούνται, επίσης, οι έννοιες προαγωγική και αποτρεπτική λειτουργικότητα που αποτελούν μεταγενέστερες προσθήκες στο L2MSS. Το σχήμα για τα κίνητρα στην παρούσα διδακτορική διατριβή συμπληρώνεται με τις στάσεις απέναντι στην κοινότητα της Γ2 κατ’αναλογία με το τρίτο συστατικό των κινήτρων, την εμπειρία από την γλωσσική εκμάθηση. Οι στάσεις απέναντι στην κοινότητα της Γ2 αξιολογήθηκαν ως σημαντικός παράγοντας κινήτρου εξαιτίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της παρούσας έρευνας που συνδέονται με το αντικείμενό της. Αντικείμενο της έρευνας είναι η εκμάθηση μιας γλώσσας ως δεύτερης και όχι η εκμάθηση μιας γλώσσας με όρους ξένης, περίπτωση για την οποία έχει σχεδιαστεί και εφαρμοστεί το L2MSS. Κρίθηκε, λοιπόν, απαραίτητη η αξιολόγηση των στάσεων απέναντι στην κοινότητα της Γ2 ως κινήτρων για την γλωσσική εκμάθηση. Ως θεωρητικό πλαίσιο για τις στρατηγικές γλωσσικής εκμάθησης επιλέχθηκε η ταξινόμηση της Oxford (1990) σύμφωνα με την οποία διακρίνονται δύο γενικές κατηγορίες στρατηγικών (άμεσες, έμμεσες) και έξι είδη στρατηγικών (μνημονικές, γνωστικές, αντισταθμιστικές, μεταγνωστικές, συναισθηματικές, κοινωνικές).
Για τους ερευνητικούς σκοπούς της διδακορικής διατριβής σχεδιάστηκε και πραγματοποιήθηκε ποσοτική έρευνα. Η συλλογή των ερευνητικών δεδομένων προέκυψε μέσω της συμπλήρωσης ξεχωριστών ερωτηματολογίων για τα κίνητρα και τις στρατηγικές. Το δείγμα αποτέλεσαν 280 ενήλικοι αλλόγλωσσοι μαθητές που συμμετείχαν σε διαφορετικά προγράμματα γλωσσικής εκμάθησης της Ελληνικής και διέφεραν ως προς ένα συνολο χαρακτηριστικών (π.χ. Γ1, ηλικία, χρονικό διάστημα παραμονής στην Ελλάδα).
Από την στατιστική επεξεργασία των δεδομένων προέκυψε ότι οι μαθητές της Ελληνικής ως δεύτερης γλώσσας διαθέτουν κίνητρα με σημαντικότερο τις στάσεις απέναντι στην γλωσσική εκμάθηση και την γλωσσική κοινότητα. Ο ιδανικός εαυτός και η προαγωγική λειτουργικότητα αποδείχθηκαν επίσης ισχυρά κίνητρα. Ως προς τις στρατηγικές αποδείχθηκε ότι οι μαθητές στο δείγμα επιλέγουν συχνότερα κοινωνικές στρατηγικές με τις μεταγνωστικές, γνωστικές και αντισταθμιστικές στρατηγικές να αποτελούν τις επόμενες επιλογές τους. Ως προς την σχέση κινήτρων και στρατηγικών βρέθηκε ότι τα κίνητρα συνδέονται σημαντικά με κάθε είδος στρατηγικών ενώ η ισχυρότερη συσχέτιση παρατηρείται ανάμεσα στις στρατηγικές και τον ιδανικό εαυτό, το σύνολο των στάσεων και την προαγωγική πλευρά της λειτουργικότητας. Τέλος, αποδείχθηκε ότι το είδος του προγράμματος γλωσσικής εκμάθησης συνδέεται σημαντικά με την επιλογή στρατηγικών γλωσσικής εκμάθησης ενώ αντίθετα το γλωσσικό επίπεδο, το φύλο και η διάρκεια παραμονής στην Ελλάδα δεν φαίνεται να επηρεάζουν την επιλογή στρατηγικών γλωσσικής εκμάθησης.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γλωσσολογία
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Εκπαίδευση
Εκπαίδευση ενηλίκων
Ελληνική γλώσσα
Λέξεις-κλειδιά:
κίνητρα, στρατηγικές γλωσσικής εκμάθησης, Ελληνική ως Γ2, L2 Motivational Self-System
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
329
Αριθμός σελίδων:
261
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

Διατριβή Γεωργία Συκαρά.pdf
2 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.