Εθνική Κοινωνική Οργάνωσις Φοιτητών (ΕΚΟΦ): Πρακτικές και πολιτική ιδεολογία του δεξιού εξτρεμισμού στη μετεμφυλιακή Ελλάδα (1960-1967)

Διπλωματική Εργασία uoadl:1672581 1608 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Νεώτερη και Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-06-21
Έτος εκπόνησης:
2017
Συγγραφέας:
Πουλιάνας Χρήστος
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Λαμπροπούλου Δήμητρα, Λέκτορας Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Καραμανωλάκης Βαγγέλης, Επίκουρος Καθηγητής Νεότερης Ελληνικής Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Δορδανάς Στράτος, Επίκουρος Καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ευρωπαϊκής και Βαλκανικής Ιστορίας, Τμήμα Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας
Πρωτότυπος Τίτλος:
Εθνική Κοινωνική Οργάνωσις Φοιτητών (ΕΚΟΦ): Πρακτικές και πολιτική ιδεολογία του δεξιού εξτρεμισμού στη μετεμφυλιακή Ελλάδα (1960-1967)
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Εθνική Κοινωνική Οργάνωσις Φοιτητών (ΕΚΟΦ): Πρακτικές και πολιτική ιδεολογία του δεξιού εξτρεμισμού στη μετεμφυλιακή Ελλάδα (1960-1967)
Περίληψη:
Η παρούσα διπλωματική εργασία πραγματεύεται την περίπτωση της Εθνικής Κοινωνικής Οργάνωσης Φοιτητών (ΕΚΟΦ), μια δεξιάς εξτρεμιστικής φοιτητικής οργάνωσης, η οποία έδρασε κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60, αφήνοντας έντονο το αποτύπωμα της εντός και εκτός των πανεπιστημιακών χώρων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, λόγω των βίαιων ακτιβιστικών πρακτικών της, αλλά και των προνομιακών της σχέσεων με ένα σύνολο φορέων της κρατικής εξουσίας (Ένοπλες Δυνάμεις, Αστυνομία, «υπηρεσίες Πληροφοριών») και του κυρίαρχου δεξιού κόμματος της εποχής (ΕΡΕ).
Αρχικά, με τη βοήθεια της υπάρχουσας βιβλιογραφίας το πρώτο κεφάλαιο επιχειρεί να αποτυπώσει το ιστορικό πλαίσιο εντός του οποίου εμφανίστηκε η ΕΚΟΦ στις αρχές του 1960. Έτσι, στο κεφάλαιο αυτό γίνεται σύντομη αναφορά στα ιδεολογήματα του αντικομμουνισμού και της εθνικοφροσύνης και στα νομοθετήματα «έκτακτου χαρακτήρα» που θεσπίστηκαν κατά τη διάρκεια του πολωμένου δεύτερου μισού της δεκαετίας του ’40, τα οποία καθόρισαν τα πλαίσια του πολιτικά νόμιμου και παράνομου για τη μετεμφυλιακή «καχεκτική» δημοκρατία. Επιπρόσθετα, το ίδιο κεφάλαιο προσπαθεί να χαρτογραφήσει τη δραστηριοποίηση του φοιτητικού κινήματος και τις εξελίξεις της κεντρικής πολιτικής σκηνής κατά τη δεκαετία του ’50, εξελίξεις που οδήγησαν στην (ανα)συγκρότηση του παρακρατικού επιτελείου αντικομμουνιστικού αγώνα, μετά το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών του 1958.
Συνεχίζοντας, εντός του δεύτερου κεφαλαίου της εργασίας φωτίζονται οι διεργασίες που οδήγησαν στη συγκρότηση της ΕΚΟΦ στην Αθήνα το 1960 και στη Θεσσαλονίκη το 1961, ενώ επίσης αναλύονται οι καταστατικές αρχές της αθηναϊκής εθνικοκοινωνικής οργάνωσης. Παράλληλα, το συγκεκριμένο κεφάλαιο αναφέρεται στα φοιτητικά έντυπα που στήριξαν, μέσα από την αρθρογραφία και τις ανταποκρίσεις τους, την εξτρεμιστική δράση της ΕΚΟΦ, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την υλική υποστήριξη και την αγαστή συνεργασία των εντύπων αυτών με ένα σύνολο κρατικών υπηρεσιών, τουλάχιστον μέχρι το 1963.
Τη μεγαλύτερη έκταση της εργασίας όμως, καταλαμβάνουν το τρίτο και το τέταρτο κεφάλαιο, τα οποία καταγράφουν αναλυτικά τις πρακτικές της ΕΚΟΦ στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη, κατά το διάστημα 1960-1967. Θεωρώντας πως «η πρακτική παράγει ιδεολογία» τα συγκεκριμένα κεφάλαια δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στον βίαιο ακτιβισμό ΕΚΟΦ εντός και εκτός των πανεπιστημιακών χώρων, στην ανοχή που επέδειξαν οι κρατικές αρχές έναντι του εξτρεμισμού της οργάνωσης, ενώ επίσης αναφέρονται και στις προπαγανδιστικού χαρακτήρα, υπέρ της ΕΡΕ, περιοδείες που οργάνωσαν και στελέχωσαν τα μέλη της ΕΚΟΦ, καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του ’60.
Τέλος, η εργασία ολοκληρώνεται, επιχειρώντας να αποτυπώσει τους βασικούς άξονες γύρω από τους οποίους κινείται ο ιδεολογικός λόγος της ΕΚΟΦ, έτσι όπως προκύπτουν μέσα από τις αναφορές των φίλα προσκείμενων σε αυτήν εντύπων, αλλά και μέσα από τα φυλλάδια που εξέδωσε η ίδια η εθνικοκοινωνική οργάνωση.
Πέραν της υπάρχουσας βιβλιογραφίας, ως πηγές της έρευνας χρησιμοποιήθηκαν οι σχετικές με την ΕΚΟΦ αναφορές 21 εντύπων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, σε συνδυασμό με τα Πρακτικά της Βουλής των Ελλήνων, το υλικό τριών απομαγνητοφωνημένων συνεντεύξεων που εκπονήθηκαν στα πλαίσια της παρούσας έρευνας, καθώς και τα στοιχεία των αρχειακών συλλογών των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας [ΑΣΚΙ], του Ελληνικού Λογοτεχνικού και Ιστορικού Αρχείου [ΕΛΙΑ], της Εταιρείας Μελέτης της Ιστορίας της Αριστερής Νεολαίας [ΕΜΙΑΝ] και της Γεννάδειου Βιβλιοθήκης.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Ιστορία
Λέξεις-κλειδιά:
ΕΚΟΦ, ΕΡΕ, παρακράτος, παρακρατικές οργανώσεις, δεξιός εξτρεμισμός, βίαιος ακτιβισμός, αντικομμουνισμός, εθνικοφροσύνη, φοιτητικό κίνημα, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
785
Αριθμός σελίδων:
200
Διπλωματική Εργασία 2017, Χρήστος Πουλιάνας.pdf (6 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο