Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
1. Μιχαήλ Τζάκης, Αναπληρωτής Καθηγητής Γναθολογίας Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
2. Βασίλειος Ψάρρας, Επίκουρος Καθηγητής Φυσιολογίας Στοματογναθικού Συστήματος και Σύγκλεισης Οδοντιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
3. Χρυσάνθη Μπατιστάκη, Επίκουρη Καθηγήτρια Αναισθησιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή
Οι Kρανιογναθικές διαταραχές (ΚρΓΔ) αποτελούν ομάδα διαταραχών με κλινικές εκδηλώσεις ετερογενούς προέλευσης, στις οποίες εμπλέκονται οι μασητήριοι μύες, οι κροταφογναθικές διαρθρώσεις (ΚΓΔ) και όλες οι παρακείμενες ανατομικές δομές. Χαρακτηρίζονται από πόνο στους μυς ή στις ΚΓΔ, ήχο από τις ΚΓΔ, διαταραχές στην κινητικότητα της κάτω γνάθου και κεφαλαλγίες. Οι πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες περιλαμβάνουν την ημικρανία, την κεφαλαλγία τύπου τάσεως, τις τριδυμικές κεφαλαλγίες με συμμετοχή του αυτονόμου νευρικού συστήματος, καθώς και άλλες πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες. Τόσο οι ΚρΓΔ όσο και οι πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες αποτελούν αιτία κεφαλικού πόνου. Άλγος με εντόπιση στην ευρύτερη περιοχή της κεφαλής, σε ανατομικές δομές που αντλούν κοινή νεύρωση απο τους κλάδους του τριδύμου νεύρου χαρακτηρίζουν τόσο τις ΚρΓΔ, όσο και την κεφαλαλγία τύπου τάσεως, την ημικρανία και τις τριδυμικές κεφαλαλγίες του αυτόνομου. Ως εκ τούτου, ενδιαφέρον παρουσιάζει η διακρίβωση του βαθμού συσχέτισης αναμεσα στις ΚρΓΔ και τις υποκατηγορίες των πρωτοπαθών κεφαλαλγιών που αποτελούν την κύρια αιτία χρόνιου πόνου κεφαλής και τραχήλου.
Σκοπός
Σκοπός της μελέτης είναι ο προσδιορισμός του επιπολασμού των Kρανιογναθικών διαταραχών σε ασθενείς με πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες.
Ασθενείς & Μέθοδος
Πρόκειται για μία προοπτική μελέτη, που διεξήχθη σε ασθενείς με πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες (ημικρανία, κεφαλαλγία τύπου τάσεως και αθροιστική κεφαλαλγία). Όλοι οι συμμετέχοντες εξετάστηκαν κλινικά, σύμφωνα με τα Ερευνητικά Διαγνωστικά Κριτήρια για τις Κρανιογναθικές Διαταραχές και συμπλήρωσαν λεπτομερές ερωτηματολόγιο (δημογραφικά στοιχεία, χαρακτήρες του πόνου, δυσλειτουργία της γνάθου, παραλειτουργικές συμπεριφορές του στοματογναθικού συστήματος, μη ειδικά σωματικά συμπτώματα και κατάθλιψη).
Αποτελέσματα
Μελετήθηκαν 57 ασθενείς (40 γυναίκες, 17 άνδρες), ηλικίας 24-88 ετών, με χρονική διάρκεια συμπτωμάτων 2 μήνες έως 40 έτη. Οι τρεις ομάδες ασθενών ήταν ομοιογενείς ως προς τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, αλλά διέφεραν ως προς τη διάρκεια των συμπτωμάτων, με τους ασθενείς με ημικρανία να αναφέρουν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα συμπτωμάτων (p=0.0025). Στην πλειοψηφία των ασθενών παρατηρήθηκαν σημεία και συμπτώματα Κρανιογναθικών διαταραχών, χωρίς όμως στατιστικά σημαντική διαφορά ανάλογα με τον τύπο της διαταραχής.
Συμπεράσματα
Η πλειοψηφία των ασθενών με πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες που εξετάστηκαν φαίνεται ότι πάσχει και από Κρανιογναθικές διαταραχές. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς με κεφαλαλγία τύπου τάσεως παρουσιάζουν κάποιο τύπο ΚρΓΔ σε ποσοστό 75%, οι ασθενείς με ημικρανία σε ποσοστό 83% και οι ασθενείς με αθροιστική κεφαλαλγία σε ποσοστό 50%. Εν τούτοις, δεν καταγράφηκε στατιστικά σημαντική συσχέτιση μεταξύ του τύπου της κεφαλαλγίας και του τύπου των ΚρΓΔ. Επέκταση της έρευνας σε ευρύτερες πληθυσμιακά ομάδες ασθενών απαιτείται ώστε να τεκμηριωθούν πιθανές στατιστικές συσχετίσεις.
