Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ευγενία Μαγουλά, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Ιωάννης Γαλαντόμος, Επίκουρος Kαθηγητής Εφαρμοσμένης Γλωσσολογίας, Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών-Κατεύθυνση Γλωσσολογίας ΝΑ Μεσογείου, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Σταματία Κουτσουλέλου-Μίχου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Γλωσσολογίας, Τμήμα Φιλολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Περίληψη:
Το θέμα της παρούσας διπλωματικής εργασίας είναι η κατάκτηση του φαινομένου της ηχηροποίησης του άηχου συριστικού φθόγγου από ρωσόφωνους ομιλητές της νέας ελληνικής γλώσσας.
Γενική υπόθεση της έρευνας είναι ότι οι ρωσόφωνοι ομιλητές της νέας ελληνικής γλώσσας δυσκολεύονται να παράγουν τον συριστικό φθόγγο /s/ ηχηροποιημένο όταν ακολουθούν τα ηχηρά τριβόμενα σύμφωνα /v, ð, ɣ/, επηρεασμένοι από το φωνολογικό σύστημα της μητρικής τους γλώσσας, στην οποία ο συριστικός φθόγγος δεν ηχηροποιείται παρά μόνο μπροστά από τα σύμφωνα /b, d, g/.
Για τις ανάγκες της έρευνας, πραγματοποιήθηκε ένα μη χρονομετρικό πείραμα παραγωγής προφορικού λόγου, στο οποίο οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να αναγνώσουν ένα σύνολο προτάσεων με τους φθόγγους- στόχους. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων έγινε με το λογισμικό ανάλυσης και επεξεργασίας ηχητικών αρχείων Praat.
Κατά την ανάλυση των αποτελεσμάτων, αρχικά παρουσιάζεται το ποσοστό αφομοίωσης πριν από τα ηχηρά σύμφωνα /v, ð, ɣ/ σε σύγκριση με τα άηχα σύμφωνα /f, θ, χ/. Έπειτα, παρουσιάζεται το ποσοστό αφομοίωσης πριν από τα ηχηρά /v, ð, ɣ/ ανά πεδίο λειτουργίας (στην αρχή της λέξης, στη μέση της λέξης και στα όρια των λέξεων) και, τέλος, γίνεται μια σύγκριση της διάρκειας του συριστικού φθόγγου σε κάθε περιβάλλον άρθρωσης.
Από την ανάλυση των αποτελεσμάτων της παρούσας έρευνας καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως το φαινόμενο της ηχηροποίησης του άηχου συριστικού απαντάται στον προφορικό λόγο των ρωσόφωνων ομιλητών, παρ’ όλο που το φαινόμενο αυτό δεν εμφανίζεται στη ρωσική γλώσσα στο ίδιο περιβάλλον. Επίσης, η κατάκτηση του φαινομένου εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το πεδίο λειτουργίας, καθώς εμφανίζεται συχνότερα στην αρχή και στη μέση της λέξης και λιγότερο στα όρια των λέξεων. Τέλος, η παρουσία του φαινομένου, αλλά και ο βαθμός της αφομοίωσης, φαίνεται πως εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τον εκάστοτε ομιλητή.
Λέξεις-κλειδιά:
συνάρθρωση, ηχηροποίηση, συριστικό /s/, νέα ελληνικά, ρωσόφωνοι
