Κατεύθυνση Κοινωνικής Θεωρίας και Κοινωνικής Έρευνας
Βιβλιοθήκη Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης - Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης - Τουρκικών Σπουδών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών - Κοινωνιολογίας

2017-11-20

2017

Καραντώνη Χρυσούλα

Γεράσιμος Κουζέλης, Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, ΕΚΠΑ
Λελεδάκης Κανάκης, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνικής Πολιτικής, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Περικλής Βαλλίανος , Καθηγητής, Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης, ΕΚΠΑ

Η Έννοια του Υποκειμένου και τα Όρια της Αυτονομίας του στο έργο του Sigmund Freud.

Ελληνικά

Η Έννοια του Υποκειμένου και τα Όρια της Αυτονομίας του στο έργο του Sigmund Freud.

Η παρούσα εργασία πραγματεύεται τους όρους συγκρότησης του υποκειμένου μέσα από την ψυχαναλυτική θεωρία του Φρόυντ. Η μελέτη εκκινεί έχοντας λάβει υπόψη την διάκριση του φροϋδικού έργου σε δύο διακριτές περιόδους• την πρώτη περίοδο (1895-1919) όπου ανορθώνεται το ασυνείδητο μέρος του ανθρώπινου ψυχισμού και την δεύτερη περίοδο (1920-1939) όπου εισάγεται η ορμή του θανάτου (ένστικτα επιθετικότητας) και εν συνεχεία συγκροτείται το – πολιτισμικό – Υπερεγώ (Superego).
Στη παρούσα μελέτη, διερχόμενοι μέσα από ψυχαναλυτικές έννοιες καλούμαστε να ανασυγκροτήσουμε μια θεωρία περί υποκειμένου, λαμβάνοντας υπόψη πως δεν υπάρχει μια τέτοια αυτούσια θεωρία στο έργο του Φρόυντ.
Αντίθετα με τα όσα συζητά η φιλοσοφική παράδοση της περιόδου, η φροϋδική σκοπιά δεν συλλαμβάνει το υποκείμενο ως ενιαίο φορέα ορθολογικής σκέψης. Ο Φρόυντ εισάγει το ασυνείδητο, η ύπαρξη του οποίου φαίνεται να τεκμηριώνεται μέσα από την διεργασία του ονείρου. Το ασυνείδητο τοποθετείται στον πυρήνα του ανθρώπινου ψυχισμού και εμφανίζεται ως το αίτιο όλων των (ψυχικών) διεργασιών. Η ίδια η διάκριση του ανθρώπινου ψυχισμού σε συνειδητό και ασυνείδητο φαίνεται τώρα να ανακινεί ένα ζήτημα διαλεκτικής συγκρότησης του υποκειμένου, το οποίο στη φροϋδική σκοπιά συλλαμβάνεται μόνο μέσα στα πλαίσια της διαμεσολάβησης αυτών των δυο συστημάτων. Στο πλαίσιο αυτό καλούμαστε να διερευνήσουμε αφ’ ενός το ζήτημα της διαλεκτικής συγκρότησης του υποκειμένου και τους όρους της αυτονομίας του, και αφ’ ετέρου να αποτιμήσουμε εν συνόλω την αμφίσημη αυτή θεώρηση του Φρόυντ.

Κοινωνικές, Πολιτικές και Οικονομικές επιστήμες

Φιλοσοφία- Ψυχολογία

φροϋδικό υποκείμενο, ασυνείδητο-συνειδητό, διαμεσολάβηση, διαλεκτική συγκρότηση

Όχι

0

Όχι

21

39

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2271938