Μονάδα:
Κατεύθυνση Ιστορία της Νεότερης ΤέχνηςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-11-23
Συγγραφέας:
Βλασσοπούλου Μαρίτα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ευθυμία Μαυρομιχάλη, Επίκουρη Καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Δημήτρης Παυλόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Γιώργος Πεφάνης, Αναπληρωτής Καθηγητής Θεατρολογίας-Φιλοσοφίας και Θεωρίας του Θεάτρου και του Δράματος, Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η Φλαμανδική ζωγραφική του 15ου αιώνα και το μεσαιωνικό θρησκευτικό θέατρο. Η περίπτωση του Hans Memling (1435-1494)
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η Φλαμανδική ζωγραφική του 15ου αιώνα και το μεσαιωνικό θρησκευτικό θέατρο. Η περίπτωση του Hans Memling (1435-1494)
Περίληψη:
Σκοπός αυτής της εργασίας είναι η μελέτη της σχέσης μεταξύ της Φλαμανδικής ζωγραφικής του 15ου αιώνα και του θρησκευτικού θεάτρου της εποχής, όπως αυτή διαμορφώνεται εντός των ευρύτερων ιστορικών, πολιτισμικών και λατρευτικών συμφραζομένων. Τα έργα Σκηνές από το Πάθος του Χριστού και Σκηνές από την Έλευση και τον Θρίαμβο του Χριστού του ζωγράφου Hans Memling, θεωρούμε ότι αντιπροσωπεύουν ενδεικτικά τον τρόπο με τον οποίο η τέχνη της ζωγραφικής συνδέεται με την θεατρική εμπειρία προκειμένου να εξυπηρετήσει τα λατρευτικά ζητούμενα του όψιμου Μεσαίωνα.
Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι ιστορικές και πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη του 15ου αιώνα, με επίκεντρο αυτές που αφορούν την περιοχή της Φλάνδρας και την πόλη της Bruges. Στο ίδιο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στην βιογραφία και την μετέπειτα πρόσληψη του Memling. Το δεύτερο κεφάλαιο μελετά την λατρευτική ζωγραφική και το θρησκευτικό θέατρο στα πλαίσια του ευρύτερου οπτικού πολιτισμού της περιόδου. Εντοπίζεται η ιδιαιτερότητα των δύο έργων του Memling και αναφέρονται ερευνητικές απόψεις που τα συνδέουν με το μεσαιωνικό θέατρο και με καλλιτεχνικά είδη όπως τα εικονογραφημένα χειρόγραφα και οι tapisseries. Μέσω των παραπάνω αντιπαραβολών, γίνεται μια προσπάθεια σκιαγράφησης των γενικών χαρακτηριστικών του όψιμου μεσαιωνικού πολιτισμού των Κάτω Χωρών.
Το τρίτο κεφάλαιο ασχολείται με τους στόχους οι οποίοι διαμορφώνουν τα καλλιτεχνικά αυτά χαρακτηριστικά. Στο πρώτο υποκεφάλαιο, παρουσιάζεται συνοπτικά ο τρόπος με τον οποίο η όψιμη μεσαιωνική θεολογία και φιλοσοφία ενσωμάτωσε την αιτιοκρατική αριστοτελική σκέψη και επανεκτίμησε την συμβολή της εμπειρίας στην λατρευτική πρακτική. Η μετατόπιση αυτή συνδέεται με την χρήση των εικόνων και την επάνοδο του θεατρικού φαινομένου στα μεσαιωνικά πολιτισμικά συμφραζόμενα. Περιγράφονται οι στόχοι που καλούνται να εξυπηρετήσουν οι εικόνες και οι θρησκευτικές παραστάσεις εντός της νέας αυτής συνείδησης, οι οποίοι επιβάλλουν συγκεκριμένα μορφικά χαρακτηριστικά και συνδέουν το θέατρο και την λατρευτική εικόνα με την διαδικασία και την αποτελεσματικότητα της τελετουργίας. Το δεύτερο υποκεφάλαιο εστιάζει στην διαλογιστική πρόσληψη της λατρευτικής εικόνας ως δημιουργική και τελετουργική επιτέλεση και, ως τέτοια, επιχειρεί να την αντιπαραβάλλει με την εμπειρία του θρησκευτικού θεάτρου. Για τον σκοπό αυτό, γίνεται αναφορά στις κοινές βιολογικές διαδικασίες που καθοδηγούν την δημιουργία και την πρόσληψη της τέχνης. Τέλος, γίνεται μια προσπάθεια να προσδιοριστεί το είδος του βιώματος στο οποίο στοχεύει η θεατρική και διαλογιστική τελετουργική επιτέλεση.
Στο τέταρτο κεφάλαιο, τέλος, αναλύονται τα δύο έργα του Hans Memling ως ενδεικτικά παραδείγματα εικαστικής απεικόνισης που παραπέμπει στην θεατρική επιτέλεση προκειμένου να εξυπηρετήσει αποτελεσματικότερα την διαλογιστική τελετουργία. Το εγχείρημα του καλλιτέχνη συνδέεται με το ζήτημα της αντιμετώπισης των περιορισμών που θέτουν τα καλλιτεχνικά μέσα, καθώς και με τις κοινωνικές προεκτάσεις που λαμβάνει η επαφή με την τέχνη κατά την συγκεκριμένη εποχή.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Καλές Τέχνες - Ψυχαγωγία
Λέξεις-κλειδιά:
Hans Memling, φλαμανδική ζωγραφική, θρησκευτικό θέατρο, μεσαιωνικός πολιτισμός, επιτέλεση, τελετουργία
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
453
