Η προσέγγιση του θείου μέσω της μουσικής σε έργα της Φλαμανδικής Αναγέννησης: οι περιπτώσεις του Πολυπτύχου της Γάνδης (1432) του Jan van Eyck και του τριπτύχου της Najera (περ. 1490) του Hans Memling

Διπλωματική Εργασία uoadl:2285367 712 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Ιστορία της Νεότερης Τέχνης
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2017-11-24
Έτος εκπόνησης:
2017
Συγγραφέας:
Χρηστάκης Ανδρέας
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ευθυμία Μαυρομιχάλη, Επίκουρη καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Δημήτρης Παυλόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής Ιστορίας της Τέχνης, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Μαρία Ντούρου-Ηλιοπούλου, Καθηγήτρια Ιστορίας Μέσων και Νεωτέρων Χρόνων, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η προσέγγιση του θείου μέσω της μουσικής σε έργα της Φλαμανδικής Αναγέννησης: οι περιπτώσεις του Πολυπτύχου της Γάνδης (1432) του Jan van Eyck και του τριπτύχου της Najera (περ. 1490) του Hans Memling
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η προσέγγιση του θείου μέσω της μουσικής σε έργα της Φλαμανδικής Αναγέννησης: οι περιπτώσεις του Πολυπτύχου της Γάνδης (1432) του Jan van Eyck και του τριπτύχου της Najera (περ. 1490) του Hans Memling
Περίληψη:
Σύμφωνα με πολλούς ερευνητές η τέχνη της Φλάνδρας του 15ου αι. είναι ένας κόσμος γεμάτος από σύμβολα και μυστικές θεωρίες. Στην εκπνοή, λοιπόν, του Μεσαίωνα έχουμε έναν εξαιρετικά δημιουργικό καλλιτεχνικά πυρήνα, αυτόν της Φλάνδρας, η οποία διάγοντας μια περίοδο πολιτικής και οικονομικής ανάπτυξης, “παράγει” και “εξάγει” μεταξύ άλλων τεχνών, ζωγραφική και μουσική σε μεγάλο μέρος του Δυτικού κόσμου. Πίσω από την απόλαυση μιας τέχνης της περιόδου αυτής κρύβεται μια αιτιώδης σχέση μεταξύ του αποτελέσματος και του θέματος που ο καλλιτέχνης θέλει να επικοινωνήσει. Κάθε αντικείμενο, ρεαλιστικά αποδοσμένο, είναι μέρος ενός προσεκτικά δομημένου σκηνικού, εμπνευσμένο από τον πραγματικό κόσμο αλλά εμποτισμένο από θεοσοφική δύναμη, το οποίο οδηγεί στη θέαση ενός υπερβατικού κόσμου. Η μουσική παίζει σημαντικό ρόλο στη σύνδεση του γήινου με το ουράνιο την περίοδο αυτή. Στην τέχνη της Φλάνδρας του 15ου αι., περίοδο κατά την οποία η πολυφωνία στη μουσική αγγίζει λαμπρά ύψη, αντίστοιχα με τη ζωγραφική, απαντάται πληθώρα από ουράνιες ορχήστρες, που ψάλλουν ύμνους και παίζουν όργανα. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν το Πολύπτυχο της Γάνδης, φιλοτεχνημένο το 1432 από τους Hubert και Jan Van Eyck και το Τρίπτυχο με τον Χριστό και αγγέλους μουσικούς, φιλοτεχνημένο από τον Hans Memling γύρα στα 1490 για μοναστήρι Βενεδικτίνων στην ισπανική πόλη Nájera. Οι μουσικές απεικονίσεις σε αυτά τα έργα αποτελούν συνεκτικό κρίκο για την ερμηνεία του ζωγραφικού συνόλου. Άλλωστε, η θεωρία της μουσικής των σφαιρών, της συμπαντικής αρμονίας, υπήρξε κομβική από την αρχαιότητα μέχρι αιώνες αργότερα απαντώντας εικονογραφικά σε διάφορους πολιτισμούς από τη Μεσοποταμία και την Αρχαία Ελλάδα μέχρι τα μοναστικά τάγματα της Δύσης και τους αλχημιστές. Βασικοί συντελεστές της συμπαντικής αρμονίας αποτελούν σύμφωνα με την εκχριστιανισμένη εκδοχή της θεωρίας των σφαιρών, οι άγγελοι, οι οποίοι απεικονίζονται να πλαισιώνουν μουσικά τον Κύριο, ως τον σολίστα μιας ουράνιας αρμονικής συνήχησης.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Καλές Τέχνες - Ψυχαγωγία
Λέξεις-κλειδιά:
ιστορία της τέχνης, Φλαμανδική Αναγέννηση, μουσική των σφαιρών, αναγεννησιακή μουσική, μουσική εικονογραφία, Jan Van Eyck, Hans Memling, Πολύπτυχο της Γάνδης, Τρίπτυχο της Nájera
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
184
Αριθμός σελίδων:
145