Κατεύθυνση Λαογραφικές Σπουδές - Θεωρία και Εφαρμογές του Λαϊκού Πολιτισμού
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής

2017-12-04

2017

Πισιμίση Σταυρούλα

Βασιλική Χρυσανθοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια Κοινωνικής Λαογραφίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Γεώργιος Θανόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Λαογραφίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
Μαριάνθη Καπλάνογλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Λαογραφίας, Τμήμα Φιλολογίας, Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ

Η ελληνική λαϊκή τέχνη στο συγγραφικό έργο της Αγγελικής Χατζημιχάλη και η λειτουργία της στο αρχοντικό και μετέπειτα Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης "Αγγελική Χατζημιχάλη"

Ελληνικά

Η ελληνική λαϊκή τέχνη στο συγγραφικό έργο της Αγγελικής Χατζημιχάλη και η λειτουργία της στο αρχοντικό και μετέπειτα Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης "Αγγελική Χατζημιχάλη"

Με δεδομένη την σημαντική παρουσία της Αγγελικής Χατζημιχάλη (1895-1965) στην πορεία εξέλιξης της ελληνικής λαογραφίας, η παρούσα διπλωματική εργασία επιμερίζεται σε δύο ενότητες. Στην πρώτη μελετάται το ερευνητικό και συγγραφικό έργο της, ακολουθώντας παράλληλα την πορεία της στην πνευματική και κοινωνική ζωή της Ελλάδας. Στόχος της πρώτης ενότητας αποτέλεσε η εμβάθυνση στο συγγραφικό έργο της και συγκεκριμένα στη λαϊκή τέχνη γιατί μέσα από αυτή η Ελληνίδα λαογράφος αναδεικνύει τη σύνδεσή της με την ολότητα του παραδοσιακού πολιτισμού.

Στην δεύτερη ενότητα προσεγγίζεται η λαϊκή τέχνη με την έννοια του λειτουργικού ρόλου (χρήση-εφαρμογή-ερμηνεία) στο αρχοντικό Χατζημιχάλη και μετέπειτα Μουσείου Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης "Αγγελική Χατζημιχάλη". Πρόκειται για κτίριο του οποίου η αρχιτεκτονική μορφολογία αντλεί στοιχεία από τον ελληνικό λαϊκό πολιτισμό με έμφαση στην λαϊκή τέχνη. Στόχος της δεύτερης εργασίας είναι η λειτουργία της λαϊκής τέχνης, αρχικά στον χώρο μιας αστικής κατοικίας και στη συνέχεια στον μουσειακό χώρο, σε συνάρτηση με την ιδιαίτερη αρχιτεκτονική του Αριστοτέλη Ζάχου, την διατήρηση της μνήμης και του έργου της Αγγελικής Χατζημιχάλη αλλά και με τα μουσειακά αντικείμενα λαϊκής τέχνης.

Βασικά μεθοδολογικά εργαλεία της εργασίας αποτέλεσαν η μελέτη του συγγραφικού έργου της, η χρονολογική κατάταξή του, η αναζήτηση των χειρόγραφών της, η βιβλιογραφική και αρχειακή έρευνα μελετών και σχολίων από τρίτους για εκείνη, η έρευνα των βιογραφικών στοιχείων της ζωής της και η επαφή με άτομα που την γνώρισαν.

Η Αγγελική Χατζημιχάλη μολονότι γυναίκα της αστικής τάξης των αρχών του 20ου αιώνα αφιέρωσε την ζωή της στην μελέτη του Ελληνικού Λαϊκού Πολιτισμού, δίνοντας έμφαση στην λαϊκή τέχνη. Έργο ζωής της υπήρξε η ανάδειξη του πλούτου και της σπουδαιότητας του υλικού πολιτισμού, της συνέχειας του ελληνικού πολιτισμού στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού και η διάσωση της πατρικής κληρονομιάς με στόχο την ανάπτυξη της νεότερης ελληνικής τέχνης. Από το συγγραφικό έργο της αντλούμε πληροφορίες για όλους τους κλάδους της λαϊκής τέχνης, τον τρόπο δημιουργίας και χρήσης των υλικών αντικειμένων, τις εικονογραφικές παραστάσεις-σχέδια-σύμβολα και την σύνδεση τους με δοξασίες, δεισιδαιμονίες, ιστορικές επιδράσεις, πανανθρώπινες καταβολές, για την γλώσσα του λαού, τις βιοτικές ανάγκες των ανθρώπων σε συνδυασμό με τις κλιματολογικές συνθήκες, τα ήθη και έθιμα κάθε τόπου.

Εκτός από το συγγραφικό, συλλεκτικό και ανθρωπιστικό έργο της σημαντικό κληροδότημά της αποτελεί και το αρχοντικό Χατζημιχάλη στην Πλάκα, στο οποίο έζησε τα πιο γόνιμα και δημιουργικά χρόνια της ζωής της έως το θάνατό της και από το 1980 λειτουργεί ως μουσείο, που φέρει το όνομά της.

Γεωγραφία - Ανθρωπολογία – Λαογραφία

Αγγελική Χατζημιχάλη, λαϊκή τέχνη, Σκύρος, Σαρακατσάνοι, ελληνικό σπίτι, Αριστοτέλης Ζάχος, Μουσείο Λαϊκής Τέχνης και Παράδοσης "Αγγελική Χατζημιχάλη"

Όχι

0

Ναι

159

185

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2320694