Μονάδα:
Διατμηματικό ΠΜΣ Προαγωγή και Αγωγή της ΥγείαςΒιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-01-18
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γιάννης Τούντας, Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ Βαρδάβας Κωνσταντίνος ,Επιστημονικός Συνεργάτης, Ε.Κ.Π.Α. Αρετή Λάγιου, Καθηγήτρια, Τ.Ε.Ι. Αθήνας
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ανάπτυξη, υλοποίηση, αξιολόγηση παρέμβασης με θέμα μείωση-διακοπή της καπνιστικής συνήθειας στις έγκυες γυναίκες στο νομό Μαγνησίας βάση του Διαθεωριτικού Μοντέλου.
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ανάπτυξη, υλοποίηση, αξιολόγηση παρέμβασης με θέμα μείωση-διακοπή της καπνιστικής συνήθειας στις έγκυες γυναίκες στο νομό Μαγνησίας βάση του Διαθεωριτικού Μοντέλου.
Περίληψη:
Εισαγωγή: Το κάπνισμα κατά την κύηση αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για το έμβρυο, αφού έχει αποδειχθεί ότι σχετίζεται με τη δημιουργία επιπλοκών, τόσο κατά τη διάρκεια της κύησης, όσο και κατά τον τοκετό. Οι περισσότερες από αυτές τις επιπλοκές μπορούν να προληφθούν, εάν επιτευχθεί η διακοπή του καπνίσματος κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης.
Σκοπός: Στόχος της παρούσας εργασίας έρευνας είναι, μέσω της εφαρμογής μιας συμβουλευτικής παρέμβασης, να αυξηθούν οι γνώσεις των εγκύων γυναικών σχετικά με τις επιπτώσεις του καπνίσματος κατά τη διάρκεια της κύησης, αλλά και γενικότερα, να τροποποιηθούν οι στάσεις και οι αντιλήψεις τους σε σχέση με την καπνιστική συνήθεια και τελικά να αυξηθεί το ποσοστών αυτών που θα διακόψουν το κάπνισμα.
Υλικό/Μέθοδος: Το δείγμα της έρευνας αποτελείται από 40 έγκυες γυναίκες του νομού Μαγνησίας που επισκέφτηκαν το νοσοκομείο του Βόλου. Εφαρμόστηκε ημι-πειραματικός σχεδιασμός ισοδύναμων ομάδων με μετρήσεις πριν και μετά την παρέμβαση. Οι 40 συμμετέχουσες χωρίστηκαν με τυχαίο τρόπο σε 2 ομάδες: ομάδα ελέγχου (Ν=20) και ομάδα παρέμβασης (Ν=20). Η παρέμβαση αποτελούνταν από έναν έντυπο οδηγό αυτοβοήθειας για τη διακοπή του καπνίσματος κατά την εγκυμοσύνη και 3-5 λεπτά συμβουλευτική. Στην ομάδα ελέγχου μοιράστηκε ένας οδηγός γενικός διακοπής καπνίσματος. Η παρέμβαση και η αξιολόγησή της βασίστηκε στο Διαθεωρητικό μοντέλο. Η αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας της παρέμβασης έγινε συγκρίνοντας τις διαφορές (μετά-πριν) στις υπό εξέταση μεταβλητές ανάμεσα στις 2 ομάδες. Μετρήθηκαν οι εξής μεταβλητές: διάθεση για διακοπή του καπνίσματος, στάδιο αλλαγής (Μη προβληματισμός-Προβληματισμός-Προετοιμασία), Διαδικασίες αλλαγής, Λήψη απόφασης (Πλεονεκτήματα & Μειονεκτήματα του καπνίσματος).
Αποτελέσματα: Και στις 2 ομάδες παρατηρήθηκε βελτίωση των περισσότερων υπο εξέταση μεταβλητών. Στην ομάδα παρέμβασης παρατηρήθηκε μεγαλύτερη αύξηση της διάθεσης για διακοπή του καπνίσματος σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (p=0.001). Μετά την παρέμβαση, μόνο 2 άτομα της ομάδας ελέγχου πέρασαν στο στάδιο προετοιμασίας (11.1%), ενώ στην ομάδα παρέμβαση 9 άτομα πέρασαν στο στάδιο προετοιμασίας (45%). Όσον αφορά τις διαδικασίες αλλαγής, παρατηρήθηκε μεγαλύτερη αύξηση στην ομάδα παρέμβασης σε σχέση με την ομάδα ελέγχου στις εξής κλίμακες: Συνειδητοποίηση (p=0.047), Επαναξιολόγηση περιβάλλοντος (p=0.042), Απελευθέρωση εαυτού (p=0.002), Δημιουργία ανταγωνιστικών συνδέσεων (p=0.003) και Έλεγχος ερεθισμάτων (p=0.001). Τέλος, στην ομάδα παρέμβασης παρατηρήθηκε σημαντικά μεγαλύτερη μείωση του σκορ Μειονεκτήματα σε σχέση με την ομάδα ελέγχου (p=0.012).
Συμπεράσματα: Στη σημερινή περίοδο κρίσης η όποια προσπάθεια προαγωγής υγείας έχει τεραστία συμβολή, ιδιαιτέρως διότι η πρόληψη είναι προτιμότερη και οικονομικότερη από τη θεραπεία. Αρκετές συμπεριφορές, όπως το κάπνισμα, εμπεριέχουν σε μεγάλο βαθμό το στοιχείο της συνήθειας το οποίο μπορεί να προηγείται της ορθολογικής διεργασίας της λήψης μιας απόφασης. Πολλές συμπεριφορές υιοθετούνται από τα άτομα και εμποδίζουν την υιοθέτηση μιας υγειούς συμπεριφοράς. Όλα τα μοντέλα συμπεριφορών υγείας έχουν ως κεντρικό σημείο αναφοράς τις πεποιθήσεις, τις στάσεις, τις αξίες και τις προθέσεις κάθε ατόμου. H παρούσα μελέτη ενισχύει την υπάρχουσα βιβλιογραφία που υποστηρίζει ότι προγράμματα παρέμβασης για διακοπή καπνίσματος με τη χρήση του Διαθεωρητικου μοντέλου μπορεί να είναι αποτελεσματικά. Στο μέλλον θα είχε ενδιαφέρον να εφαρμοστούν τέτοιες παρεμβάσεις στην χώρα μας, καθώς από την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας δεν φαίνεται να έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι στιγμής.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Εγκυμοσύνη, Κάπνισμα, Παρεμβάσεις προαγωγής και αγωγής υγείας, Διαθεωρητικο μοντέλο
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
222
