Κατεύθυνση Λαογραφία και Εκπαίδευση
Βιβλιοθήκη Σχολής Επιστημών της Αγωγής

2018-03-05

2018

Φλωράκη Αναστασία

Ρέα Κακάμπουρα, Επίκουρη καθηγήτρια Λαογραφίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Μανόλης Σέργης, Καθηγητής Λαογραφίας, Τμήμα Γλώσσας, Φιλολογίας και Πολιτισμού Παρευξεινίων Χωρών, Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης
Χαράλαμπος Μπαμπούνης, Καθηγητής Ιστορίας, Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Το κέντημα "Φιλέ" στην Τήνο: Κοινωνικές και τεχνολογικές παράμετροι μιας γυναικείας χειροτεχνίας

Ελληνικά

"Filet" lace on Tinos: The social and technological aspects of a women' s craftmanship

Η παρούσα εργασία έχει ως θέμα τη μελέτη των κεντημάτων «φιλέ» στο νησί της Τήνου. Στοχεύει στην ανάλυση τόσο της τεχνικής του συγκεκριμένου κεντήματος όσο και του κοινωνικού αντίκτυπου που είχε για τις κεντήστρες η ενασχόλησή τους με αυτό. Παράλληλα παρακολουθεί και την πορεία του φιλέ στον 20ο αιώνα, μια εποχή που άλλαξε άρδην όλους τους τομείς της χειροτεχνίας και το χαρακτήρα της μικρής οικιακής παραγωγής αλλά και του τρόπου ζωής γενικότερα.
Στη μελέτη προτάσσεται εισαγωγή για τη νεοελληνική χειροτεχνία και τη λαϊκή τέχνη, τους κλάδους και τα βασικά χαρακτηριστικά της, καθώς και για τα διάφορα είδη της κεντητικής τόσο της οικοτεχνικής όσο και της εργαστηριακής. Ακολουθεί σύντομη αναδρομή στην ιστορία και τον πολιτισμό της Τήνου. Η εισαγωγή κλείνει με τη μεθοδολογία που ακολουθήθηκε κατά την έρευνα (παρατήρηση, συνέντευξη, φωτογράφηση, βιβλιογραφία).
Ακολουθεί το κύριο μέρος της εργασίας, το αναφερόμενο στο κέντημα «φιλέ», όπως αναπτύχθηκε στο νησί της Τήνου, τον κατεξοχήν, κατά τα φαινόμενα, τόπο όπου ήκμασε η τέχνη αυτή. Ειδικότερα εξετάζονται: η ονομασία, η καταγωγή, η διάδοση και τα είδη του φιλέ, η τεχνική του κεντήματος (πρώτες ύλες και εργαλεία, τελάρωμα, δίχτυ, βελονιές, κέντημα, λάθη και διόρθωση λαθών, φροντίδα του φιλέ μετά το κέντημα), τα σχέδια και τα διακοσμητικά μοτίβα, οι χρήσεις του φιλέ (της οικοσκευής, εκκλησιαστικά, προίκα), η μαθητεία και οι οικονομικές σχέσεις, καθώς και η συμβολή του Συλλόγου Γυναικών Τήνου στη διδασκαλία και τη διάδοση του φιλέ στη σημερινή Τήνο.
Το τελευταίο κεφάλαιο πραγματεύεται, με αφορμή το κέντημα του φιλέ, τη στροφή που παρατηρείται σήμερα προς το χειροποίητο παραδοσιακό αντικείμενο. Πληροφορητές και βιβλιογραφία τεκμηριώνουν την εργασία, η οποία κλείνει με εκτενές παράρτημα εικόνων με έτοιμα κεντήματα, πρωτότυπα σχέδια από τις κεντήστρες και έντυπα ευρωπαϊκά υποδείγματα.

Γεωγραφία - Ανθρωπολογία – Λαογραφία

λαογραφία, φιλέ, φιλές, κέντημα, κεντητική, δαντέλα, Τήνος, νεοελληνική χειροτεχνία, λαϊκή τέχνη, τεχνική

Όχι

0

Ναι

73

207

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2683549