Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Παμπούκης Χαράλαμπος, Καθηγητής Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών
Περίληψη:
Κύριος σκοπός της Οδηγίας 86/653/ΕΟΚ, πέραν της ενοποίησης της νομοθεσίας των κρατών μελών στην οποία αποσκοπεί, προσβλέπει και στην προστασία του αντιπροσώπου, διανομέα, δικαιοδόχου ως ασθενέστερου μέρους. Η έκφανση αυτού του προστατευτισμού διακρίνεται έντονα στο τεκμήριο της χαρακτηριστικής παροχής.
Περαιτέρω, αυτή καθαυτή η ενοποίηση του δικαίου της εμπορικής αντιπροσωπείας μέσω της Οδηγίας 86/653/ΕΟΚ φαίνεται ότι απομείωσε σε μεγάλο βαθμό τη σημασία του εφαρμοστέου δικαίου στις ενδοενωσιακές συναλλαγές, δεδομένου ότι με την Οδηγία αυτή δημιουργήθηκε ένα βασικό ρυθμιστικό πλαίσιο, το οποίο υιοθέτησαν τα κράτη μέλη καταρχήν ομοιόμορφα, σύμφωνα με τις «de minimis» επιταγές της οδηγίας.
Σαφώς, υπάρχουν πολλά περιθώρια διαφοροποίησης, όπως για παράδειγμα η επέκταση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας και στις συμβάσεις αντιπροσωπείας που αφορούν στην παροχή υπηρεσιών, τις μεγαλύτερες προθεσμίας καταγγελίας της σύμβασης στα εθνικά δίκαια, τη μικρότερη περίοδο υποχρέωσης μη ανταγωνισμού ή την πρόβλεψη οικονομικού ανταλλάγματος για την τήρησή της, καθώς και την επιλογή του τρόπου υπολογισμού της αποζημίωσης πελατείας του εμπορικού αντιπροσώπου.
Τα ανωτέρω δεν είναι επαρκή καθώς είναι βέβαιο ότι ο ισχυρός προμηθευτής θα προσπαθήσει να παρακάμψει την ευνοϊκή υπέρ του αντισυμβαλλομένου του νομοθεσία με την επιβολή δικαίου, συνήθως υπό τη μορφή ΓΟΣ (μία συνήθη πρακτική στο πλαίσιο των διεθνών εμπορικών συναλλαγών) δίχως δηλαδή δυνατότητα ιδιαίτερης διαπραγμάτευσης από την άλλη πλευρά, που θα ευνοεί φυσικά τα δικά του συμφέροντα. Κρίνεται λοιπόν εν προκειμένω, απαραίτητη η ενεργοποίηση των κανόνων αμέσου εφαρμογής, ώστε να διαφυλάσσονται τα δικαιώματα του εμπορικού αντιπροσώπου, διανομέα, δικαιοδόχου στο πλαίσιο των εμπορικών τους συνεργασιών και συναλλαγών.
Μία σκέψη θα μπορούσε να είναι η επικαιροποίηση της Οδηγίας βάσει των νέων συνθηκών και συνεχώς εξελισσόμενων αναγκών των εμπορικών συνεργατών με την επιβολή ενός κανονισμού που πραγματικά θα ρυθμίζει απλούστερα, σαφέστερα και κυρίως ομοιόμορφα τα σχετικά ζητήματα, χωρίς περιθώρια αποκλίσεων που μπορεί να λειτουργήσουν σε βάρος του ίδιου του εμπόρου αλλά και του ελεύθερου ανταγωνισμού στον ευρωπαϊκό οικονομικό χώρο.
Τέλος, κρίσιμο θα ήταν να προστεθούν, ενδεχομένως, διατάξεις από τις οποίες δεν επιτρέπεται παρέκκλιση με συμφωνία, ώστε να ενισχυθεί η προστασία του ασθενέστερου συμβαλλομένου, που αποτελεί και κύριο σκοπό της ήδη υπάρχουσας σχετικής νομοθεσίας.
Λέξεις-κλειδιά:
Συμβάσεις, Εμπορική, Συνεργασία, Διεθνείς, Συναλλαγές, Ιδιωτικό, Διεθνές, Δίκαιο
