Μονάδα:
Κατεύθυνση Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο και Δίκαιο Διεθνών ΣυναλλαγώνΒιβλιοθήκη Νομικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-03-18
Συγγραφέας:
Χάγιου Ειρήνη
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Παμπούκης Χαράλαμπος, Καθηγητής Ιδιωτικού Διεθνούς Δικαίου της Νομικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
"Η προσβολή της προσωπικότητας στο Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο"
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
"Η προσβολή της προσωπικότητας στο Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο"
Περίληψη:
Σκοπός της παρούσης ήταν η ανάδειξη της προσωπικότητας του ανθρώπου ως ενός εξέχοντος εννόμου αγαθού το οποίο θα πρέπει να τυγχάνει της ανάλογης προστασίας. Με τη μελέτη των επιμέρους δικαϊκών ρυθμίσεων σε περιπτώσεις προσβολής της προσωπικότητας όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και στην Αμερική καθώς και με την ανάλυση των αντίστοιχων διατάξεων του ελληνικού αστικού δικαίου, κατεδείχθη η περίπλοκη δομή της έννοιας της προσωπικότητας και κυρίως, η ιδιαίτερη μέριμνα που πρέπει να ληφθεί προκειμένου η προστασία της να φθάσει σε ικανοποιητικά επίπεδα.
Το μεγαλύτερο μέρος της προβληματικής που αναπτύχθηκε αφορούσε σε περιπτώσεις προσβολών της προσωπικότητας που εμφανίζουν στοιχεία αλλοδαπότητας με πλείονες της μίας πολιτείες, καθιστώντας αρκετά δύσκολη την ανεύρεση εφαρμοστέου δικαίου και τη θεμελίωση διεθνούς δικαιοδοσίας των δικαστηρίων. Ως προς το εφαρμοστέο δίκαιο σε τέτοιου είδους τελούμενες αδικοπραξίες, κατέστη σαφής τόσο η ελλειπής νομοθετική ρύθμιση του ελληνικού ιδιωτικού διεθνούς δικαίου και συγκεκριμένα του άρθρου 26 ΑΚ όσο και η απουσία της από το πεδίο εφαρμογής του ισχύοντος Κανονισμού Ρώμη ΙΙ. Ως εκ τούτου, προτάθηκε η αποδέσμευση από τα τυπικά και στενά όρια του lex loci delicti και ενδεχομένως, η υιοθέτηση ενός επικουρικού συνδέσμου ή μιας ρήτρας διαφυγής. Αποτελεσματική λύση θα ήταν επίσης και η θέσπιση εξειδικευμένων διατάξεων για περιπτώσεις προσβολής της προσωπικότητας ή ακόμη και η προώθηση ομοιόμορφων λύσεων ιδιωτικού διεθνούς δικαίου στο εν λόγω πεδίο.
Ως προς τη δικονομική πλευρά του ζητήματος, η θεμελίωση διεθνούς δικαιοδοσίας των
δικαστηρίων επί διαφορών σχετικών με προσβολή κατά της προσωπικότητας γίνεται με βάση το άρθρο 7 σημείο 2 του Κανονισμού Βρυξελλών Ια το οποίο εισάγει ειδική συντρέχουσα δωσιδικία για τις διαφορές εξ αδικοπραξίας. Πέραν λοιπόν της γενικής δωσιδικίας των δικαστηρίων της κατοικίας του, ένα πρόσωπο που κατοικεί σε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να εναχθεί και ενώπιον των δικαστηρίων του τόπου όπου συνέβη ή πρόκειται να συμβεί το επίδικο ζημιογόνο γεγονός. Ειδικότερα όμως επί προσβολών της προσωπικότητας τελούμενων δια του τύπου, το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχει υιοθετήσει τον κανόνα του μωσαϊκού κατά τον οποίο, ο ενάγων δύναται να ασκήσει την αγωγή του είτε για το σύνολο της προκληθείσας ζημίας,
ενώπιον του δικαστηρίου τους κράτους του τόπου εγκατάστασης του εκδότη είτε κατά το μέρος της προκληθείσας ζημίας, ενώπιον των δικαστηρίων του τόπου όπου κυκλοφόρησε το επίμαχο δημοσίευμα. Σε κάθε περίπτωση πάντως, τα υπάρχοντα δεδομένα καθίστανται όλο και πιο πολύπλοκα αν η προσβολή της προσωπικότητας τελεσθεί μέσω διαδικτύου. Η ανωτέρω λοιπόν ανάγκη δικαϊκής αναμόχλευσης ή εξειδικευμένης νομοθεσίας στον εν λόγω τομέα καθίσταται ακόμη πιο επιτακτική
από τις τρέχουσες εξελίξεις της τεχνολογίας και της διάδοσης της γνώσης μέσω της χρήσης του διαδικτύου. Πράγματι, είναι ολοένα και περισσότερα τα αδικήματα κατά της προσωπικότητας που τελούνται μέσω διαδικτύου και που προκαλούν μια νέα προβληματική γύρω από την επιλογή εφαρμοστέου δίκαιου και του αρμόδιου δικαστηρίου. Κι αυτό διότι όπως τονίσθηκε, ο Κυβερνοχώρος εισάγει ένα νέο όρο, το κυβερνοαδίκημα και δεν γνωρίζει συνόρων ούτε ποσοτικών ή αριθμητικών ορίων ως προς τους χρήστες του οι οποίοι είναι ανά πάσα στιγμή απροσδιόριστοι. Και ενώ φαίνεται να προτείνονται ακόμη αρκετές λύσεις για το εφαρμοστέο δίκαιο, αφήνοντας
ακόμη θωλή την ανεύρεσή του, από πλευράς δικονομικού δικαίου φαίνεται να έχει καταστεί νομολογιακά πιο ξεκάθαρο ποια δικαστήρια θα έχουν διεθνή δικαιοδοσία. Σε σχετικές αποφάσεις, το Δικαστήριο εισήγαγε ένα νέο σύνδεσμο, το κέντρο συμφερόντων του θιγόμενου. Ως εκ τούτου, ο ενάγων έχει την ευχέρεια να ασκήσει την αγωγή του για το σύνολο της προκληθείσης ζημίας είτε ενώπιον των δικαστηρίων του κράτους μέλους εγκατάστασης του φορέα μετάδοσης των πληροφοριών είτε ενώπιον των δικαστηρίων του κράτους μέλους στο οποίο βρίσκεται το κέντρο συμφερόντων του θιγόμενου ενώ ταυτόχρονα μπορεί να προσφύγει, μόνο για το αντίστοιχο ποσοστό ζημίας, ενώπιον των δικαστηρίων κάθε κράτους μέλους στο έδαφος του οποίου υπάρχει ή υπήρξε πρόσβαση στο επίμαχο αναρτηθέν δημοσίευμα. Γίνεται ήδη λοιπόν μια προσπάθεια προσαρμογής των δικαϊκών λύσεων στα νέα δεδομένα καθώς η προσωπικότητα και οι ενδεχόμενες περιπτώσεις προσβολής της μεταβάλλονται κατά την πρόοδο της τεχνολογίας και την εμφάνιση νέων μορφών διάδοσης της γνώσης. Βρισκόμαστε επομένως σε ένα κομβικό μεταίχμιο από τους παραδοσιακά καθιερωμένους κανόνες δικαίου στην υιοθέτηση νέων και αποτελεσματικότερων συνδέσμων προκειμένου να παρασχεχθεί στο μέγιστο βαθμό έννομη προστασία σε περιπτώσεις προσβολών προσωπικότητας που εμφανίζουν στοιχεία αλλοδαπότητας.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Δίκαιο – Νομοθεσία
Λοιπές θεματικές κατηγορίες:
Ιδιωτικό Διεθνές Δίκαιο
Λέξεις-κλειδιά:
προσωπικότητα, προσβολή, ιδιωτικό διεθνές δίκαιο, κανόνας μωσαϊκού, κέντρο συμφερόντων
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
70
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
diplomatiki_new.pdf
608 KB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.
