Μονάδα:
Κατεύθυνση Νεώτερη και Σύγχρονη Ελληνική ΙστορίαΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-06-26
Συγγραφέας:
Χατζησταύρου Αγγελική
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Όλγα Κατσιαρδή-Hering, Ομότιμη Καθηγήτρια Ιστορίας Νέου Ελληνισµού, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Βάσω Σειρηνίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Νέου Ελληνισμού, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΕΚΠΑ
Άννα Ταμπάκη, Καθηγήτρια Θεατρολογίας και Ιστορίας του Θεάτρου, Τμήμα Θεατρικων Σπουδών, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Η Γυναικεία Παρουσία στο Φαναριώτικο Περιβάλλον των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Η Γυναικεία Παρουσία στο Φαναριώτικο Περιβάλλον των Παραδουνάβιων Ηγεμονιών
Περίληψη:
Η παρούσα μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία πραγματεύεται την παρουσία της γυναίκας Φαναριώτισσας στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες της Βλαχίας και της Μολδαβίας από το 1712 μέχρι το 1821, χωροχρόνος που συμπίπτει με τη δράση και την εξουσία των Φαναριωτών στη Μολδοβλαχία.
Η αμφισβήτηση του «κλασικού τύπου» της Φαναριώτισσας γυναίκας ήταν η αφετηρία της εργασίας, ενώ η αναζήτηση των πτυχών της ζωής της συνέστησαν τον στόχο της. Πηγές της αποτέλεσαν η θεατρική παραγωγή του προεπαναστατικού θεάτρου, τα φαναριώτικα αστικά στιχουργήματα, τα απομνημονεύματα, τα ημερολόγια, η προσωπική αλληλογραφία και η διεθνής βιβλιογραφία.
Η εργασία οργανώθηκε σε τρία μέρη: στο πρώτο μέρος της εργασίας πραγματοποιήσαμε την αναζήτηση της Φαναριώτισσας. H Φαναριώτισσα είναι μια γυναίκα αριστοκρατικής καταγωγής που ανήκε στην κλειστή κοινωνική ομάδα των Φαναριωτών. Παράλληλα, παρατηρήθηκε ένας τύπος αποτύπωσης της Φαναριώτισσας στις πηγές και στην ιστοριογραφία. Συγκεκριμένα η Φαναριώτισσα υμνήθηκε για την προσφορά της στο γένος, εξυβρίσθηκε για τη γυναίκα «αμαρτωλή» της φύση, επαινέθηκε ως πρόσωπο πολιτισμού, αλλά στην πλειοψηφία των περιπτώσεων παρουσιάστηκε ως κόρη, αδελφή, σύζυγος και μητέρα ή ως μοναχή.
Ρόλοι, οι οποίοι θα μας εισάγουν στο δεύτερο μέρος της εργασίας. Την αρχή αποτέλεσε ο βασικότερος άξονας της ζωής μιας Φαναριώτισσας: ο γάμος, απότοκος ενδογαμικών -άκρως υπολογισμένων- τακτικών μεταξύ των οικογενειών της φαναριώτικης ελίτ. Γεγονός που με τη σειρά του δικαιολογεί τη μοιχεία αφενός και αφετέρου τον μονοψήφιο αριθμό των διαζυγίων (2) που εκδόθηκαν στους φαναριώτικους κύκλους. Τον γάμο ακολουθεί η μητρότητα. Η Φαναριώτισσα ως μητέρα αποκτά έναν ρόλο στην κοινωνία. Οι μικρές αρχόντισσες από την πλευρά τους, λόγω της κοινωνικής τους καταγωγής, ως μία μικρογραφία των μητέρων τους βίωναν χαρακτηριστικά της παιδικής ηλικίας.
Αν και φαινομενικά ο μοναχισμός είναι ένας εκ διαμέτρου αντίθετος ρόλος, στους φαναριώτικους κύκλους οι Φαναριώτισσες μοναχές επέλεγαν τα μοναστήρια ως μια ηθική ή μια πνευματική διέξοδο από την «κοσμική» ζωή τους.
Στο τρίτο και τελευταίο μέρος της εργασίας, η Φαναριώτισσα δεν σκιαγραφήθηκε από τη θέση που της προσέδιδε η οικογένειά της και η κοινωνία, αλλά από τα προσωπικά ενδιαφέροντα και τα χαρακτηριστικά της γνωρίσματα. Οι Φαναριώτισσες δεν είχαν πρόσβαση στην εξουσία, εντούτοις το ετήσιο εισόδημα, η αποστολή δώρων και τα ειδικά πρωτόκολλα μαρτυρούν μια αίσθηση της παρουσίας τους στις Ηγεμονίες. Επιπλέον, αναδείχθηκαν ως πρόσωπα πολιτισμού, με χαρακτηριστικά δείγματα δημιουργικής γραφής, μεταφράσεων και στιχουργημάτων. Τέλος, το θέατρο, οι (χορο)εσπερίδες, οι μουσικές βραδιές, η μόδα και οι κοινωνικές εκδηλώσεις συμπλήρωναν μια αριστοκρατική ζωή στο σταυροδρόμι της Ανατολής και της Δύσης.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Ιστορία
Λέξεις-κλειδιά:
Φαναριώτισσα, Φαναριώτες, γυναίκα, ευγενείς, αριστοκρατία, δίκτυα, παιδική ηλικία, γάμος, διαζύγια, μητρότητα, μοιχεία, μοναχισμός, κοινωνικά ενδιαφέροντα
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
417
