Μονάδα:
Κατεύθυνση Οργανική Σύνθεση και Εφαρμογές της στη Χημική ΒιομηχανίαΒιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-06-26
Συγγραφέας:
Μουντανέα Όλγα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Γεώργιος Κόκοτος, Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Δημήτριος Γεωργιάδης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Χημείας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Χριστόφορος Κόκοτος, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Χημείας,Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ασύμμετρη σύνθεση κορεσμένων υδρόξυ λιπαρών οξέων και εστέρων τους με λιπαρά οξέα
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ασύμμετρη σύνθεση κορεσμένων υδρόξυ λιπαρών οξέων και εστέρων τους με λιπαρά οξέα
Περίληψη:
Η λιπιδομική ανάλυση του λιπώδους ιστού ποντικών που είχαν τροποποιηθεί γενετικώς προκειμένου να υπερεκφράζουν τον μεταφορέα γλυκόζης Glut4 (ποντίκια AG4OX) οδήγησε στην ανακάλυψη μιας νέας τάξης ενδογενών λιπιδίων, τα οποία ονομάζονται εστέρες λιπαρών οξέων με υδρόξυ λιπαρά υδρόξυ οξέα ή FAHFAs (Fatty Acid Esters of Hydroxy Fatty Acids) και αποτελούνται από δύο άκυλο αλυσίδες συνδεδεμένες μέσω ενός εστερικού δεσμού.
Ταυτοποίηση των FAHFAs έδειξε ότι υπάρχει συσχετισμός μεταξύ της δομής και της δραστικότητας που φέρονται να έχουν. Συγκεκριμένα, οι εστέρες παρουσιάζουν τόσο τοποϊσομέρεια που αφορά στη θέση του υδροξυλίου που απαρτίζει τον εστερικό δεσμό, όσο και εναντιομέρεια εφόσον ο ίδιος ο οργανισμός επιλέγει να υδρολύσει μεταξύ του (R) και του (S) εναντιομερούς το δεύτερο, ενώ το (R) ισομερές διεγείρει μηχανισμούς που προσδίδουν την αντιδιαβητική ή/και την αντιφλεγμονώδη δράση σε αυτή την κατηγορία ενώσεων.
Η διατριβή, αυτή, αποτελεί μια γενικευμένη μεθοδολογία για την ασύμμετρη σύνθεση των FAHFAs, αλλά και των αντίστοιχων υδρόξυ οξέων από τα οποία προέρχονται. Έως τώρα, η μόνη δημοσιευμένη σύνθεση εναντιοκαθαρών FAHFAs περιλάμβανε τη παραλαβή τους από ήδη χειρόμορφα μόρια. Η συνθετική πορεία που αναπτύξαμε εισάγει τη χειρομορφία μέσω ενός βήματος κλειδιού, με τον σχηματισμό ενός ασύμμετρου ακραίου εποξειδίου με τη χρήση καταλύτη του ΜacMillan. Παράλληλα, παρέχει τη δυνατότητα να εισαχθεί διπλός δεσμός ώστε να συντεθούν εστέρες ακόρεστων λιπαρών οξέων.
Τέλος, σημαντική για την περαιτέρω κατανόηση αυτής της ομάδας λιπιδίων κρίθηκε η σύνθεση δευτεριωμένων υδρόξυ οξέων και FAHFAs, καθώς τέτοια παράγωγα μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για κατανόηση του μηχανισμού βιοσύνθεσής τους και αποικοδόμησής τους όσο και ως πρότυπες ενώσεις σε μελέτες φασματομετρίας μάζας υψηλής διακριτικής ικανότητας (HRMS).
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θετικές Επιστήμες
Λέξεις-κλειδιά:
FAHFAs, υδρόξυ οξέα, ασύμμετρη σύνθεση, δευτερίωση, οργανοκατάλυση.
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
3
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
84
