Κατεύθυνση Ρητορική, επιστήμες του ανθρώπου και εκπαίδευση
Βιβλιοθήκη Σχολής Επιστημών της Αγωγής

2018-11-07

2018

Μαθιουδάκη Καλλιόπη

κ. Κάρλα Γραμματική. Επίκουρη Καθηγήτρια της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας. Τμήμα Φιλολογίας, Τομέας Κλασικής Φιλολογίας. Φιλοσοφική Σχολή ΕΚΠΑ
κ. Νάκας Αθανάσιος. Ομότιμος Καθηγητής Γλωσσολογίας / ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Αθηνών (anakas@primedu.uoa.gr)
κ. Καλογήρου Γεωργία. Καθηγήτρια, Νεοελληνική Φιλολογία και η Διδακτική της / ΠΤΔΕ Πανεπιστημίου Αθηνών (gkalog@primedu.uoa.gr)

Ο λειτουργικός ρόλος του Προοιμίου στην τρίτη δημηγορία του Περικλέους: από τους ῥητορικούς τόπους στους ῥητορικούς τρόπους

Ελληνικά

Ο λειτουργικός ρόλος του Προοιμίου στην τρίτη δημηγορία του Περικλέους: από τους ῥητορικούς τόπους στους ῥητορικούς τρόπους

Στην παρούσα εργασία γίνεται ρητορική ανάλυση του Προοιμίου (Exordium) της τρίτης δημηγορίας του Περικλέους (2.60-4) με τη Νεοαριστοτελική μέθοδο της Ρητορικής Κριτικής, προκειμένου να καταδειχτεί ο λειτουργικός του ρόλος. Η ανάλυση διακρίνεται σε δύο μέρη, το Περικείμενο και την Κειμενική Ανάλυση. Το Περικείμενο πραγματεύεται το εξωγλωσσικό περιβάλλον της ομιλίας και η Κειμενική Ανάλυση την ίδια την ομιλία αξιοποιώντας τους πέντε κανόνες της Ῥητορικῆς του Αριστοτέλη. Εξετάζονται από τα ἔργα τοῦ ῥήτορος (opera oratoris) οι τρεις μόνον κανόνες, Εὕρεσις (Inventio), Τάξις (Dispositio) και Λέξις (Elocutio). Παράλληλα, μελετώνται οι Στρατηγικές Απολογίας που επιστρατεύει ο Περικλής προκειμένου να αποκαταστήσει τη δημόσια εικόνα του. Η συνοπτική εξέταση της υπόλοιπης δημηγορίας εστιάζει στην Εὕρεσιν, και, ιδιαίτερα, στους τόπους (loci argumentorum), κοινούς (loci communes) και ειδικούς, που αξιοποιεί ο Περικλής για να δομήσει την επιχειρηματολογία του. Συνάγονται συμπεράσματα για το Ἦθος του ομιλητή, το Πάθος και τον Λόγον, τον αριθμό και την κατανομή των τόπων, τη σύνδεση των μέσων πειθούς με τα θέματα που θέτει το Προοίμιον, για τις Στρατηγικές Απολογίας, τη λειτουργικότητα του Προοιμίου και την αποτελεσματικότητα της δημηγορίας. Στο Παράρτημα II παρουσιάζεται μια διδακτική πρόταση για τον τρόπο προσέγγισης και ανάλυσης του απολογητικού λόγου ενώπιον εχθρικού ακροατηρίου με τον τίτλο «Πάταξον μέν, ἄκουσον δέ: Ομιλία σε εχθρικό ακροατήριο».

Γλώσσα – Λογοτεχνία

Νεοαριστοτελική μέθοδος της Ρητορικής Κριτικής, Εὕρεσις, Τάξις, Λέξις, Ἦθος, Πάθος, Λόγος, Προοίμιον, Τόποι, Επιχείρημα, Μέσα Πειθούς, Στρατηγικές Απολογίας, Ρητορική, Δημηγορία, Περικλής, Δημοκρατία

Όχι

0

Ναι

242

164

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2818823