Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Καθηγήτρια Αικατερίνη Γαϊτανάκη
Τμήμα Βιολογίας ΕΚΠΑ, Διευθύντρια Ερευνών Ευδοκία Καραγκούνη Τμήμα Ανοσολογίας Παρασιτώσεων Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ
Περίληψη:
Η σπλαγχνική λεϊσμανίαση οφείλεται στα στελέχη L. donovani και L. infantum και αποτελεί τη σοβαρότερη μορφή λεϊσμανίασης. Εάν δε χορηγηθεί θεραπεία, οδηγεί σε θάνατο. Η θεραπεία βασίζεται στη χρήση χημειοθεραπευτικών σκευασμάτων, που όμως χαρακτηρίζονται από παρενέργειες και υψηλό κόστος. Για το λόγο αυτό, η ανάπτυξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου κρίνεται επιτακτική τόσο για τον έλεγχο του νοσήματος, όσο και για την προάσπιση της δημόσιας υγείας. Τα ζωικά μοντέλα αποτελούν χρήσιμα εργαλεία για τον έλεγχο και την επιλογή φαρμακευτικών παραγόντων ή υποψήφιων εμβολίων πριν από την κλινική εφαρμογή, αλλά και για την κατανόηση των ανοσολογικών μηχανισμών που ακολουθούν τη μόλυνση.
Στα πλαίσια αυτής της μελέτης που πραγματοποιήθηκε στο Εργαστήριο Ανοσολογίας Παρασιτώσεων του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ, έγινε ανάπτυξη του μοντέλου της σπλαγχνικής λεϊσμανίασης σε τρεις φυλές ποντικών (BALB/c, C57BL/6 διαγονιδιακή σειρά B6.Cg-Tg(HLA-A/H2-D)2Enge/J). Επιπρόσθετα, αξιολογήθηκε η προφυλακτική δράση πειραματικού εμβολίου (χιμαιρικά πολυεπιτοπικά πεπτίδια) το οποίο είχε αναπτυχθεί στο εργαστήριο. Τέλος, διερευνήθηκε η επαγωγή χυμικής ανοσίας έναντι του διαλυτού αντιγόνου και των αντιγονικών συστατικών του εμβολίου, καθώς και κυτταρικής ανοσίας ύστερα από διέγερση κυττάρων του σπλήνα με κάθε ένα από τα χιμαιρικά πολυεπιτοπικά πεπτίδια στους εμβολιασμένους και μολυσμένους B6.Cg-Tg(HLA-A/H2-D)2Enge/J ποντικούς.
Από την ανάπτυξη του μοντέλου της νόσου, καταδείχθηκε σαφής διατήρηση του παρασίτου στο σπλήνα των ποντικών της φυλής BALB/c, παρόλο που στο ήπαρ, φάνηκε να συμβαίνει εκκαθάριση αυτού. Στους ποντικούς της φυλής C57BL/6, το ήπαρ όπως και ο σπλήνας, έδειξαν επιτυχή αντίδραση έναντι του παρασίτου, οδηγώντας σε έλεγχο της μόλυνσης. Αντίστοιχη εικόνα προέκυψε και στους ποντικούς της διαγονιδιακής σειράς B6.Cg-Tg(HLA/H2-D)2Enge/J.
Για την εκτίμηση της προφυλακτικής δράσης του πειραματικού εμβολίου, τα αποτελέσματα που προέκυψαν, έδειξαν σημαντική μείωση του παρασιτικού φορτίου στο ήπαρ και το σπλήνα των ανοσοποιημένων ποντικών, συγκριτικά με τους ποντικούς που δεν είχαν ανοσοποιηθεί. Επίσης, διαπιστώθηκε ότι ορισμένα από τα συστατικά του πειραματικού εμβολίου, είναι ικανά να επάγουν χυμική, αλλά και κυτταρική ανοσία.
Λέξεις-κλειδιά:
ΣΠΛΑΓΧΝΙΚΗ ΛΕΪΣΜΑΝΙΑΣΗ, ΑΝΘΡΩΠΟΠΟΙΗΜΕΝΟΙ ΔΙΑΓΟΝΙΔΙΑΚΟΙ ΠΟΝΤΙΚΟΙ, ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ,
