Οι βυζαντινο - βουλγαρικές σχέσεις κατά τον 13ο - 14ο αι. και η Αθωνική μονή Ζωγράφου. Αναζήτηση παράλληλης ή τεμνόμενης πορείας

Διπλωματική Εργασία uoadl:2819196 325 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Βυζαντινή Ιστορία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-11-19
Έτος εκπόνησης:
2018
Συγγραφέας:
Αρβανίτη Γεωργία
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Τριανταφυλλίτσα Μανιάτη - Κοκκίνη, Επίκουρη καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ
Σοφία Μεργιαλή – Σαχά, Αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας (11ος –15ος αι.), Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πολύμνια Κατσώνη, Αναπληρώτρια καθηγήτρια Βυζαντινής Ιστορίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, ΑΠΘ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Οι βυζαντινο - βουλγαρικές σχέσεις κατά τον 13ο - 14ο αι. και η Αθωνική μονή Ζωγράφου. Αναζήτηση παράλληλης ή τεμνόμενης πορείας
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Οι βυζαντινο - βουλγαρικές σχέσεις κατά τον 13ο - 14ο αι. και η Αθωνική μονή Ζωγράφου. Αναζήτηση παράλληλης ή τεμνόμενης πορείας
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία πραγματεύεται τις σχέσεις μεταξύ του βουλγαρικού κράτους των Ασενιδών (1187-1396) και της Βυζαντινής αυτοκρατορίας κατά την υστεροβυζαντινή περίοδο, εστιάζοντας στο διάστημα μεταξύ 13ου - 14ου, με αναφορές στο αρχείο χειρόγραφων της μονής Ζωγράφου του Αγίου Όρους. Στο πρώτο μέρος της εργασίας γίνεται μια σύντομη αναδρομή στα ιστορικά γεγονότα από την πρώτη επαφή μεταξύ των δύο πλευρών, αμέσως μετά την ίδρυση του Πρώτου Βουλγαρικό κράτους (7ος αι.), καθώς κατά τη διάρκεια των αιώνων που προηγήθηκαν του 13ου διαμορφώθηκαν οι προϋποθέσεις των ιστορικών εξελίξεων στην ύστερη εποχή και εκδηλώθηκαν οι ιδιαίτερες εκφάνσεις των πολιτικών σχέσεων μεταξύ Βυζαντίου – Βουλγαρίας, που εντάσσονται σε μια πορεία από τη γνωριμία, στην προσέγγιση και στη συνέχεια στην ωρίμανση.
Η Αθωνική μονή Ζωγράφου, λόγω του εθνικού της χαρακτήρα, που αποκρυσταλλώθηκε μέσα στον 12ο αιώνα, ως αποτέλεσμα της κατήχησής της από Βούλγαρους μοναχούς, έλαβε έναν πολιτικό ρόλο, ως μέσο προβολής ηγετικών φιλοδοξιών στο πεδίο του πολιτικού ανταγωνισμού που διαμορφώθηκε στη βαλκανική, ως αποτέλεσμα αφενός της αποδυνάμωσης της βυζαντινής αυτοκρατορίας μετά τα γεγονότα του 1204, αφ’ ετέρου της ανάδειξης των δύο ανταγωνιστικών δυνάμεών της, Σερβίας και Βουλγαρίας, συνυφασμένης με την ανάμειξη της παπικής δύναμης στα θέματα της Ορθόδοξης Ανατολής. Σημαντικός παράγοντας διαμόρφωσης της κατάστασης υπήρξε η γεωγραφική θέση της μονής, αλλά και η γενική παραδοχή κατά την περίοδο της ακτινοβολίας του αθωνικού συγκροτήματος, που κατείχε αναγνωρισμένη θέση ως κέντρο της Ορθοδοξίας, με σημαντική επιρροή στους πληθυσμούς της περιοχής.
Ως εκ τούτου, οι Βούλγαροι ηγεμόνες έθεσαν ως πολιτικό στόχο τους την ανάδειξή τους στη θέση των πατρόνων της μονής Ζωγράφου, και έγινε προσπάθεια κατασκευής / ανάσυρσης μιας παράδοσης, που νομιμοποιούσε τη θέση αυτή για τον Βούλγαρο τσάρο, μέσα από μια δυναστική συνέχεια της γενιάς των Ασενιδών, της βασιλικής γενιάς του βουλγαρικού κράτους. Ως αποτέλεσμα της δύσκολης ιστορικής συγκυρίας για το Βυζάντιο κατά τον 14ο αιώνα, οι διεκδικήσεις της Βουλγαρικής πλευράς υλοποιήθηκαν και κατοχυρώθηκαν μέσα από σύναψη οικογενειακών δεσμών μέσω των οποίων οι Ασενιδές μπήκαν στον οικογενειακό κορμό της αυτοκρατορικής δυναστείας των Παλαιολόγων.
Κατά αυτόν το τρόπο, όπως γίνεται εμφανές μέσα στην εργασία με παραπομπή σε έγγραφα απογραφών και στα αυτοκρατορικά έγγραφα που εκδοθήκαν μεταξύ 1266 και 1344, η βουλγαρική αθωνική μονή, που αρχικά αριθμούσε μόλις μερικούς μοδίους γης, βρέθηκε να κατέχει σταδιακά και μέσα από μια διαδικασία διεκδικήσεων προνομίων έναντι άλλων μονών, παροίκους και μετόχια που εκτείνονταν από την Λούστρα, ως τον Στρυμόνα και την Θεσσαλονίκη. Γίνεται φανερό, ότι οι ιστορικές εξελίξεις και οι διαμορφωθείσες πολιτικές συνθήκες της περιόδου, αντικατοπτρίζονται στα κείμενα των εγγράφων, πηγών με μεγάλη αξία σε συνδυασμό με εκείνες που εξιστορούν τα ιστορικά γεγονότα.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Ιστορία
Λέξεις-κλειδιά:
Βυζαντινή ιστορία, Βυζαντινά χειρόγραφα, Άγιο Όρος, Δεύτερο Βουλγαρικό Κράτος
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
79
Αριθμός σελίδων:
116
Διπλωματική εργασία Γ. Αρβανίτη- ΠΜΣ Βυζαντινής Ιστορίας.pdf (2 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο

 


Files.zip
23 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο.