Τα μυκηναϊκά νεκροταφεία της Αχαΐας: μια οστεοαρχαιολογική προσέγγιση

Διπλωματική Εργασία uoadl:2819243 356 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Προϊστορική Αρχαιολογία
Βιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-11-12
Έτος εκπόνησης:
2018
Συγγραφέας:
Φαρμάκη Σοφία
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Καραλή Λίλιαν, Καθηγήτρια, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Ε.Κ.Π.Α
Χασιακού Αφροδίτη, Λέκτορας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Ε.Κ.Π.Α.
Πλάτων Ελευθέριος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Ε.Κ.Π.Α
Πρωτότυπος Τίτλος:
Τα μυκηναϊκά νεκροταφεία της Αχαΐας: μια οστεοαρχαιολογική προσέγγιση
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Τα μυκηναϊκά νεκροταφεία της Αχαΐας: μια οστεοαρχαιολογική προσέγγιση
Περίληψη:
Η Αχαΐα μέχρι τώρα θεωρούνταν ότι ανήκει στην περιφέρεια του μυκηναϊκού κόσμου, μακριά από τα μεγάλα, γνωστά κέντρα. Οι μελέτες των τελευταίων χρόνων όμως, αποκαλύπτουν ολοένα έναν ιδιαίτερο πολιτισμό, που ακολούθησε τα πρότυπα των μεγάλων κέντρων αλλά ανέπτυξε και έντονα τοπικά στοιχεία, με παρόμοια κοινωνικά, οικονομικά και πολιτιστικά χαρακτηριστικά.
Οι μυκηναϊκές θέσεις, οικισμοί και νεκροταφεία, που έχουν καταγραφεί ως τώρα στην Αχαΐα είναι πάνω από 100, άλλες παράκτιες και άλλες ορεινές και είναι διάσπαρτες σε όλη την περιοχή. Οι τάφοι της ΥΕ εποχής της Αχαΐας διακρίνονται σε έξι τύπους: θαλαμοειδείς, θολωτοί, κιβωτιόσχημοι, τύμβοι, τάφοι μέσα σε οικισμούς και ταφικά πιθάρια. Συχνότεροι είναι οι θαλαμοειδείς, από τους οποίους έχουν βρεθεί συνολικά 500 τάφοι, λαξευμένοι στις πλαγιές των λόφων, σε επάλληλες σειρές, με απλή αρχιτεκτονική, όμοια με αυτή άλλων μυκηναϊκών θέσεων.
Επειδή τα νεκροταφεία είναι συνήθως ο μοναδικός χώρος, όπου βρίσκονται ανθρώπινα σκελετικά κατάλοιπα, προσφέρουν την μοναδική ευκαιρία να προσδιοριστούν το φύλο και η ηλικία των ατόμων, να ανασυσταθεί ίσως η διατροφή τους, η εργασία τους, ο τρόπος ζωής τους και το μέγεθος της αντιπροσωπευόμενης κοινότητας. Σε συνδυασμό δε, με τα πολιτιστικά δεδομένα που προσφέρει το νεκροταφείο (αρχιτεκτονική, κτερίσματα, έθιμα) μπορεί να εξαχθούν όψεις της κοινωνικής, πολιτικής και πολιτιστικής ζωή ενός πληθυσμού. Πολύτιμη προς την κατεύθυνση αυτή είναι η συνδρομή των οστεοαρχαιολογικών μελετών και άλλων σύγχρονων αναλύσεων (π.χ. ανάλυση DNA, χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα C14, παλαιοπαθολογικές και παλαιοδιατροφικές αναλύσεις), που επικουρούν την επιστήμη της αρχαιολογίας τις τελευταίες δεκαετίες και έχουν συμβάλει ουσιαστικά στην ερμηνεία των αρχαιολογικών δεδομένων.
Στην παρούσα εργασία εξετάστηκαν αναλυτικά 20 θέσεις μυκηναϊκών νεκροταφείων της Αχαΐας και παρουσιάστηκαν κατά θέση, αναλυτικά τα είδη των τάφων, η αρχιτεκτονική, οι ταφές, τα έθιμα και τα κτερίσματα. Από αυτές τις θέσεις, μόνο οι 9 (Αίγιο, Νικολέικα, Σπαλιαρέικα, Μιτόπολη, Βρυσάρι, Βούντενη, Κλάους, Κρήνη και Καλλιθέα), μπορεί να ειπωθεί ότι έχουν ερευνηθεί σε κάποια έκταση και έχουν μελετηθεί σε ένα βαθμό ενώ στις υπόλοιπες έχουν γίνει μικρής έκτασης ανασκαφές και περιληπτικές δημοσίευσεις. Επιπλέον, καταγράφονται τα αποτελέσματα των παλαιοδιατροφικών αναλύσεων που έχουν γίνει σε 3 από τις θέσεις (Σπαλιαρέικα, Βούντενη, Κλάους) και των ενώ οστεολογικών ερευνών που έχουν γίνει σε 4 θέσεις (Σπαλιαρέικα, Κλάους, Κρήνη και Καλλιθέα).
Η σύνθεση, τέλος, αυτών των πληροφοριών φανερώνει ότι χρειάζεται πολυδιάστατη αντιμετώπιση των ταφικών αρχαιολογικών δεδομένων προκειμένου να ανασυσταθεί η ολοκληρωμένη εικόνα αυτού του εύρωστου και ζωντανού πολιτισμού, που βρισκόταν στην δυτική άκρη του μυκηναϊκού κόσμου.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Αρχαιολογία
Λέξεις-κλειδιά:
νεκροταφεία, μυκηναϊκή εποχή, μυκηναϊκός κόσμος, Αχαΐα, οστεοαρχαιολογία, παλαιοπαθολογία, παλαιοδιατροφολογία, οστεολογική κατάλοιπα, τάφοι, ταφές, κτερίσματα
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
65
Αριθμός σελίδων:
167