Μονάδα:
Κατεύθυνση Βυζαντινή ΑρχαιολογίαΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2018-11-14
Συγγραφέας:
Κοκκίνη Σταυρούλα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μαρία Κωνσταντουδάκη-Κιτρομηλίδου, Ομότιμη Καθηγήτρια Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αθανάσιος Σέμογλου, Καθηγητής Βυζαντινής Αρχαιολογίας, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Ιωάννα Στουφή-Πουλημένου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Χριστιανικής Αρχαιολογίας και Επιγραφικής, Τμήμα Θεολογίας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ο ζωγράφος Ανδρέας Ρίτζος ανάμεσα στην παλαιολόγεια και τη δυτική τέχνη
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ο ζωγράφος Ανδρέας Ρίτζος ανάμεσα στην παλαιολόγεια και τη δυτική τέχνη
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία πραγματεύεται θέματα ιστορίας της βυζαντινής και της δυτικής τέχνης στη Βενετοκρατούμενη Κρήτη στον 15ο αιώνα, με αφορμή το έργο του σημαντικού ζωγράφου της κρητικής σχολής, Ανδρέα Ρίτζου, ο οποίος έζησε και εργάστηκε στον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο) της Κρήτης. Στο ιστορικό πλαίσιο της Εισαγωγής αναλύονται οι ιστορικές, οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες στη βενετική Κρήτη του 15ου αιώνα, με στοιχεία για τους τεχνίτες, τους επαγγελματίες και τη μεικτή κοινωνία της εποχής.
Στη συνέχεια ακολουθεί μία γενική αναφορά των εικονογραφικών και τεχνοτροπικών στοιχείων της κρητικής σχολής, τα οποία παρουσιάζονται στις ανυπόγραφες και ενυπόγραφες εικόνες, μία επισκόπηση των επωνύμων προγενέστερων και συγχρόνων καλλιτεχνών που εργάστηκαν στην Κρήτη αλλά και των τοιχογραφιών σε ναούς του νησιού σε όλο τον 15ο αιώνα. Στο Α΄ Κεφάλαιο πραγματοποιείται μία γενική θεώρηση του έργου του Ανδρέα Ρίτζου. Σ’ αυτό το κεφάλαιο περιλαμβάνεται ένα σύντομο ιστορικό της έρευνας για τον ζωγράφο, τα βιογραφικά στοιχεία και η εργογραφία του, η οποία αποτελείται από τα ενυπόγραφα και ορισμένα αποδιδόμενα έργα από τους ερευνητές στον Ανδρέα Ρίτζο.
Στο Β΄ Κεφάλαιο πραγματοποιείται μία διεξοδική μελέτη των ενυπόγραφων αλλά και ορισμένων ανυπόγραφων έργων του ζωγράφου σε σχέση με την ύστερη παλαιολόγεια τέχνη και την προηγούμενη κρητική ζωγραφική. Συγκεκριμένα, μέσω της σύγκρισης με άλλα έργα (εικόνες, τοιχογραφίες, χειρόγραφα, έργα μεταλλοτεχνίας) της παλαιολόγειας περιόδου και της προηγούμενης κρητικής τέχνης, γίνεται μία προσπάθεια να αναζητηθούν τα πρότυπα (εικονογραφικά και τεχνοτροπικά) και οι πηγές του Ανδρέα Ρίτζου. Αντίστοιχα, στο Γ΄ Κεφάλαιο εντοπίζονται και τονίζονται τα δυτικά εικονογραφικά και τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά στα έργα του ζωγράφου και μέσω συγκρίσεων με δυτικά έργα ζωγραφικής αναζητούνται οι πιθανές πηγές του και οι γνώσεις του σε θέματα της δυτικής τέχνης.
Στο Δ΄ Κεφάλαιο γίνεται μία γενική μνεία στους παραγγελιοδότες των κρητικών εικόνων, στους τρόπους με τους οποίους οι ζωγράφοι πωλούσαν τις εικόνες τους και στους όρους των συμβολαίων των παραγγελιών. Ειδικότερα, στη συνέχεια αναζητούνται στοιχεία για τους παραγγελιοδότες των έργων του Ανδρέα Ρίτζου με τεκμήρια τα ενυπόγραφα έργα του ζωγράφου, εξαιτίας της έλλειψης των γραπτών πηγών. Ακολουθεί το Ε΄ Κεφάλαιο, στο οποίο με κριτήριο τις εικόνες των κρητικών ζωγράφων του 16ου και του 17ου επιχειρείται να καθοριστεί κατά πόσον οι εικονογραφικοί τύποι που δημιούργησε ο ζωγράφος ήταν επιτυχημένοι, ώστε να αποκτήσουν συνέχεια μέσα στον χρόνο.
Ακολουθούν ο Επίλογος με τα συμπεράσματα της έρευνας, ο Κατάλογος προέλευσης των εικόνων της εργασίας, η Βιβλιογραφία και οι Εικόνες (αρ. 1-146).
Κύρια θεματική κατηγορία:
Αρχαιολογία
Λέξεις-κλειδιά:
Ανδρέας Ρίτζος, κρητική σχολή, παλαιολόγεια τέχνη, δυτική τέχνη, εικόνες, ζωγραφική, 15ος αιώνας
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
278
