Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Τούσουλης Δημήτριος, Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Κυρίτση Ελένη, Ομότιμη Καθηγήτρια, Νοσηλευτική, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Τούτουζας Κωνσταντίνος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η αγγειακή ασβεστοποίηση θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου για την αυξημένη καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνησιμότητα σε ασθενείς με XNN. Η αγγειακή ασβεστοποίηση ως γενικό φαινόμενο, αλλά και η ασβεστοποίηση των στεφανιαίων αγγείων, παρατηρείται σχεδόν σε όλους τους ανθρώπους άνω των 65 ετών.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι να διερευνήσει τη συχνότητα εμφάνισης αγγειακής ασβέστωσης και καρδιαγγειακού κινδύνου αιμοκαθαιρόμενων ασθενών.
Υλικό και Μέθοδος: Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 87 αιμοκαθαιρόμενοι ασθενείς που προσέρχονταν για αιμοκάθαρση στο Τμήμα Τεχνητού Νεφρού της Βιοκλινικής Αθηνών. Τα στοιχεία συλλέγονταν από τους φακέλους των ασθενών και από τον εργαστηριακό και απεικονιστικό έλεγχο. Όλες οι στατιστικές αναλύσεις πραγματοποιήθηκαν με το στατιστικό πακέτο SPSS έκδοση 22 και εφαρμόστηκαν οι στατιστικές δοκιμασίες t-test, anova και x2-test. Ως στατιστικά σημαντικό θεωρήθηκε το επίπεδο σημαντικότητας 5%.
Αποτελέσματα: Από τους 87 ασθενείς του δείγματος το 65,5% ήταν άνδρες. Καπνιστές ήταν το 35,6% με το 13,8% να καπνίζει περισσότερα από 1 πακέτο ημερησίως. Η ηλικία έναρξης της εξωνεφρικής κάθαρσης στο 31% ήταν κάτω από 50 ετών και στο 71,0% το χρονικό διάστημα εξωνεφρικής κάθαρσης ήταν πάνω από 4 χρόνια. Συνυπάρχοντα νοσήματα είχε το 94,3% του δείγματος. Όσον αφορά τα υπερηχογραφικά ευρήματα καρδιάς διάταση αριστερής κοιλίας εμφάνιζε το 36,8%, αριστερού κόλπου το 72,4%, δεξιάς κοιλίας το 5,7% και δεξιού κόλπου το 4,6%. Κλάσμα εξώθησης κάτω από 40% είχε το 14,8%, 45-55% είχε το 53,9% και πάνω από 56% είχε το 31,0%. Το 36,8% του δείγματος εμφάνιζε μικρού βαθμού ασβέστωση σε κάποια από τις βαλβίδες, το 27,6% μετρίου βαθμού και το 6,9% μεγάλου βαθμού. Το 47,1% εμφάνιζε ασβέστωση μιτροειδούς, το 50,6% ασβέστωση αορτικής, το 5,7% ασβέστωση τριγλώχινας και το 1,1% ασβέστωση πνευμονικής. Το 36,8% εμφάνιζε στένωση κατά μήκος του αρτηριακού κορμού λιγότερο από 30%, το 19,5% στένωση 31-50%, το 9,2% στένωση 51-70% και το 19,5% εμφάνιζε στένωση πάνω από 70%. Επίσης, κατά μήκος του αρτηριακού κορμού το 92% εμφανίζει αρτηριοσκληρυντικές αλλοιώσεις ενώ το 23% του δείγματος ανεπάρκεια φλεβών κάτω άκρων. Ασβέστωση της μιτροειδούς βαλβίδας συχνότερα είχαν οι έχοντες μικρότερες τιμές αιματοκρίτη,p=0,014 και μεγαλύτερες τιμές γλυκόζης p=0,013. Ασβέστωση της αορτικής βαλβίδας συχνότερα παρουσίασαν οι έχοντες μέση ηλικία 69 ετών, p=0,052 και είχαν μεγαλύτερες τιμές ουρίας, p=0,006. Όσοι έπασχαν από σακχαρώδη διαβήτη τύπου ΙΙ και διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, φαίνεται να εμφανίζουν συχνότερα ασβέστωση μιτροειδούς και αορτικής βαλβίδας, p=0,012 και p=0,033 αντίστοιχα. Οι ασθενείς που υποβάλλονταν σε εξωνεφρική κάθαρση πάνω από 7 χρόνια εμφάνιζαν συχνότερα ασβέστωση αορτικής βαλβίδας, p=0,034. Ασθενείς με αγγειοπάθεια εμφανίζουν συχνότερα ασβέστωση μετρίου και μεγάλου βαθμού, p<0,001, όπως και ασβέστωση αορτικής βαλβίδας, p=0,016. Εκείνοι που λάμβαναν φαρμακευτική αγωγή για τη δυσλιπιδαιμία φαίνεται να εμφανίζουν συχνότερα μετρίου και μεγάλου βαθμού ασβέστωση, p=0,020, αλλά και ασβέστωση στη μιτροειδή βαλβίδα p=0,013.
Συμπέρασμα: Στους χρονίως αιμοκαθαιρόμενους ασθενείς ευθυνόμενοι παράγοντες για την ασβέστωση των αγγείων είναι το χρονικό διάστημα σε αιμοκάθαρση, η ηλικία και το συνοδό νόσημα.
