Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Κυρίτση Ελένη, Ομότιμη Καθηγήτρια, Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Ευαγγέλου Ελένη, Καθηγήτρια, Τμήμα Νοσηλευτικής, Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής
Τζουμάκα-Μπακούλα Χρυσάνθη, Ομότιμη Καθηγήτρια, Τμήμα Ιατρικής, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Εισαγωγή: Η κατάθλιψη στην εφηβεία και την ενηλικίωση είναι κοινή, προσβάλλοντας μέχρι το 20% αυτού του πληθυσμού. Αντιπροσωπεύει μια σημαντική ανησυχία για τη δημόσια υγεία και συνδέεται με σημαντική ταλαιπωρία και λειτουργική δυσλειτουργία. Η κατάθλιψη των εφήβων τείνει να είναι μια ιδιαίτερα κακοήθης και ανθεκτική κατάσταση, αυξάνοντας την πιθανότητα υποτροπής και χρόνιας ασθένειας κατά την ενηλικίωση.
Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης είναι να εντοπίσει, να επιλέξει και να αξιολογήσει κατάλληλες ερευνητικές μελέτες που αφορούν την κατάθλιψη στην εφηβική ηλικία και παράλληλα να καταγράψει και να αναλύσει τα ευρήματά τους.
Υλικό και Μέθοδος: Όλα τα άρθρα αναζητήθηκαν μέσα από ηλεκτρονικές βάσεις δεδομένων και συγκεκριμένα από το PubMed, Scopus και Google Scholar. Ως λέξεις– κλειδιά χρησιμοποιήθηκαν: «κατάθλιψη και εφηβεία», «κατάθλιψη στην εφηβεία» «αλκοόλ, κατάθλιψη και εφηβεία», «φύλο, κατάθλιψη και εφηβεία», «κοινωνική υποστήριξη, κατάθλιψη και εφηβεία». Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 60 από το σύνολο των 80 σχετικών με το θέμα μελετών που εκπονήθηκαν μετά το 2002. Μετά την αξιολόγηση της ποιότητας των ερευνών επιλέχθηκαν οι κατάλληλες και έγινε κριτική ανάλυση των ευρημάτων τους.
Αποτελέσματα: Μερικές μεγάλες διαχρονικές μελέτες έχουν τεκμηριώσει τις διαφορές φύλου στη διάγνωση της κατάθλιψης και τα συμπτώματα από την παιδική ηλικία μέχρι την εφηβεία, με υπεροχή στο θήλυ φύλο.
Ο μεσοκυτταρικός τροχιακός φλοιός διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στην πρόβλεψη των επερχόμενων συναισθηματικών καταστάσεων ή αντιδράσεων. Έτσι, οι δομικές ανωμαλίες αυτής της περιοχής θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην εμφάνιση της κατάθλιψης, διακόπτοντας τη νευρική επεξεργασία της ανταμοιβής. Σύμφωνα με αυτή τη διατύπωση, η ανώμαλη δομή και η λειτουργία του φλοιού είναι ένα από τα πιο συχνά αναφερθέντα ευρήματα στις μελέτες νευροαπεικόνισης, που έχει κατανοηθεί ως βασικό σύμπτωμα της κατάθλιψης.
Η παχυσαρκία θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάθλιψη μέσω του στίγματος του βάρους, της κακής αυτοεκτίμησης, ή / και της λειτουργικής ανεπάρκειας. Η κατάθλιψη μπορεί να οδηγήσει στην παχυσαρκία άμεσα μέσω της εμφάνισης καταθλιπτικών συμπτωμάτων παρενέργειες αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, ή προσπάθειες που αυτο-φαρμακοποιούν τα καταθλιπτικά συναισθήματα όπως είναι τα ανθυγιεινά τρόφιμα.
Η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε περιβαλλοντικούς παράγοντες άγχους, γεγονός που με τη σειρά τους μπορεί να οδηγήσουν σε κατάθλιψη. Επιπλέον, η κατανάλωση αλκοόλ μπορεί να οδηγήσει σε βιολογικές αλλαγές όπως αυξημένη ευπάθεια στην κατάθλιψη.
Η κοινωνική υποστήριξη είναι μια σημαντική μεταβλητή που επηρεάζει την καταθλιπτική συμπτωματολογία. Υψηλότερα επίπεδα καταθλιπτικών συμπτωμάτων συνδέονται με χαμηλότερα επίπεδα κοινωνικής στήριξης.
Συμπεράσματα: Η κατάθλιψη στην εφηβεία σχετίζεται με βιολογικούς, δημογραφικούς και κοινωνικούς παράγοντες. Η έγκυρη διάγνωση και η κατάλληλη παρέμβαση συμβάλλουν θετικά στην αντιμετώπιση της διαταραχής.
