Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ελίνα (Ελένη) Ν. Μουσταΐρα, Καθηγήτρια, Νομική Σχολή, ΕΚΠΑ
Φίλιππος Κ. Βασιλόγιαννης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Νομική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ανδρέας Χέλμης, Επίκουρος Καθηγητής, Νομική Σχολή, ΕΚΠΑ
Περίληψη:
Με την παρούσα εργασία, επιχειρείται η παρουσίαση της νομικής αντιμετώπισης της κατάχρησης της δεσπόζουσας θέσης της επιχείρησης μέσα από τη σύγκριση δύο νομικών συστημάτων: του ελληνικού δικαίου της προστασίας από τις καταχρήσεις της δεσπόζουσας θέσης της επιχείρησης και του αμερικανικού αντιμονοπωλιακού δικαίου. Η επιλογή των δύο αυτών νομικών συστημάτων προς σύγκριση οφείλεται κυρίως στη μακρά παράδοση και πρωτοπορία των ΗΠΑ στη διάγνωση και τον έλεγχο της κατάχρησης της δεσπόζουσας θέσης μιας επιχείρησης, αλλά και γενικά στο δίκαιο του ανταγωνισμού και της επιρροής του αντιμονοπωλιακού δικαίου των ΗΠΑ στο ευρωπαϊκό και κατ΄ επέκταση στο ελληνικό δίκαιο προστασίας του ανταγωνισμού.
Αρχικά, παρατίθεται το αντικείμενο και οι πολιτικές του ανταγωνισμού, σε κάθε μία από τις συγκρινόμενες χώρες, η ιστορική τους εξέλιξη, οι αμερικανικές σχολές μεθοδολογικής τους ανάλυσης και το ισχύον δίκαιο σε ΗΠΑ και Ελλάδα. Παρουσιάζονται συνοπτικά οι μορφές καταχρηστικής εκμετάλλευσης της δεσπόζουσας θέσης και η νομική τους αντιμετώπιση κυρίως μέσα από την νομολογία των δύο χωρών.
Από τις κατηγορίες καταχρήσεων επιλέχθηκε να παρουσιαστούν σε σύγκριση οι καταχρήσεις τιμολογιακού χαρακτήρα, λόγω της συχνότητας αντιμετώπισής τους από τις αντιμονοπωλιακές αρχές, με παράθεση σχετικών χαρακτηριστικών περιπτώσεων, όπως: από την ελληνική νομολογία, των περιπτώσεων της Coca Cola, της Nestle, της Tasty, της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, από δε, την αμερικανική νομολογία, της Virgin v. British Airways, της Omega Environmental Inc κατά Gilbarco και της Concord Boat κατά Brunswick.
Παρουσιάζονται τέλος, οι ελεγκτικοί μηχανισμοί των δύο χωρών, αρμόδιοι και για την επιβολή κυρώσεων, καθώς, επίσης, τα είδη των κυρώσεων και η νομική τους θεμελίωση. Ειδικότερη αναφορά γίνεται στην αγωγή αποζημίωσης για παραβάσεις της αντιμονοπωλιακής νομοθεσίας των ΗΠΑ και, αντιστοίχως, της Ελλάδας με έμφαση στον πρόσφατο ν. 4529/2018 για την αγωγή αποζημίωσης των παραβάσεων του δικαίου του ανταγωνισμού, καθώς και η ποινική μεταχείριση των παραβατών σε κάθε χώρα.
Με τις συμπερασματικές παρατηρήσεις επιχειρείται η σύγκριση των δύο νομικών συστημάτων επικεντρωμένη στις βασικές ομοιότητες και διαφορές τους, η αξιολόγηση των οποίων συμβάλλει, αναμφίβολα, σε μια πιθανή σύγκλιση, ενόψει και της εξέλιξης του διεθνούς εμπορίου, των συναλλαγών, αλλά και των τεχνολογιών, για την οικοδόμηση ενός πλαισίου παγκόσμιας συνεργασίας με στόχο την προστασία του υγιούς ανταγωνισμού.
Λέξεις-κλειδιά:
Κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης, δίκαιο ανταγωνισμού, αντιμονοπωλιακό δίκαιο, Ελλάδ, Η.Π.Α.
