Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Ράλλης Μιχαήλ, Επίκουρος Καθηγητής, Τμήμα Φαρμακευτικής, Σχολή Επιστημών Υγείας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πρωτότυπος Τίτλος:
Συγκριτική in vivo μελέτη αποτελεσματικότητας τριών τοπικών σκευασμάτων σε μοντέλο ατοπικής δερματίτιδας άτριχων μυών & Κλινική μελέτη του δραστικότερου τοπικού σκευάσματος με πρόκληση οξείας ερεθιστικής δερματίτιδας σε άτομα με ιστορικό ατοπίας και υγιείς μάρτυρες με ταυτόχρονη αξιολόγηση της αποκατάστασης του επιδερμικού φραγμού
Μεταφρασμένος τίτλος:
Συγκριτική in vivo μελέτη αποτελεσματικότητας τριών τοπικών σκευασμάτων σε μοντέλο ατοπικής δερματίτιδας άτριχων μυών & Κλινική μελέτη του δραστικότερου τοπικού σκευάσματος με πρόκληση οξείας ερεθιστικής δερματίτιδας σε άτομα με ιστορικό ατοπίας και υγιείς μάρτυρες με ταυτόχρονη αξιολόγηση της αποκατάστασης του επιδερμικού φραγμού
Περίληψη:
Η ατοπική δερματίτιδα είναι μία χρόνια, υποτροπιάζουσα, φλεγμονώδης και έντονα κνησμώδης δερματοπάθεια με συνεχώς αυξανόμενη επίπτωση. Αποτελεί τη συχνότερη δερματική νόσο της παιδικής ηλικίας, καθώς προσβάλλει άνω του 25% των παιδιών και το 2-3 % των ενηλίκων. Η νόσος αυτή έχει πολύπλοκη παθογένεια, συμπεριλαμβανομένων γενετικών, ανοσολογικών και περιβαλλοντικών παραγόντων, οδηγώντας σε δυσλειτουργία του επιδερμικού φραγμού και του ανοσοποιητικού συστήματος. Παρουσιάζει επίσης μία ποικιλία κλινικών χαρακτηριστικών -ερύθημα, οίδημα, ξηροδερμία, βλατιδώδεις ή εξιδρωματικές βλάβες, λειχηνοποίηση- που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την ηλικία του ασθενή. Από τα παραπάνω, μπορεί να γίνει κατανοητό ότι η ατοπική δερματίτιδα αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα υγείας, με επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής των ασθενών και τη δημόσια υγεία.
Στη παρούσα εργασία πραγματοποιήθηκε συγκριτική in vivo μελέτη δραστικότητας τριών τοπικών σκευασμάτων σε μοντέλο πρόκλησης ατοπικής δερματίτιδας άτριχων μυών. Η ατοπική δερματίτιδα προκλήθηκε με επιδερμικές επαλείψεις του απτενίου DNCB (2,4-δινιτροχλωροβενζόλιο) και η συγκεκριμένη μέθοδος πρόκλησης παρουσιάζει παρόμοια ιστοπαθολογική, ανοσολογική και κλινική εικόνα με την ατοπική δερματίτιδα των ανθρώπων.
Τα υπό εξέταση τοπικά σκευάσματα ήταν τα εξής:
i. αλοιφή με ελαϊκό εκχύλισμα ισοπόδου Ceratothoa oestroides (10%)
ii. αλοιφή με ελαϊκό εκχύλισμα ισοπόδου Ceratothoa oestroides (10%) και χλωροκρεσόλη (0,1%)
iii. αλοιφή με ελαϊκό εκχύλισμα ισοπόδου Ceratothoa oestroides (10%), χλωροκρεσόλη (0,1%) και εκχύλισμα ελαιολάδου (0,1%), που περιέχει τα δραστικά συστατικά ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη, σε αναλογία 2:1.
Η επάλειψη των τοπικών σκευασμάτων πραγματοποιούνταν σε όλη τη ραχιαία περιοχή των μυών (με δόση 5mg/cm2), μία φορά την ημέρα και για διάστημα 20 ημερών. Από την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, προέκυψε ότι η αλοιφή με ελαϊκό εκχύλισμα ισοπόδου Ceratothoa oestroides, χλωροκρεσόλη και εκχύλισμα ελαιολάδου (ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη) έδωσε τα καλύτερα αποτελέσματα, καθώς ιστοπαθολογικά παρουσίασε σχεδόν πλήρως εξυγιασμένες περιοχές (ελάχιστη έως καθόλου φλεγμονή) και είχε την καλύτερη κλινική εικόνα σε σύγκριση με τις υπόλοιπες ομάδες θεραπείας.
Εν συνεχεία πραγματοποιήθηκε κλινική μελέτη, η οποία διεξήχθη στην Α΄ Πανεπιστημιακή κλινική, στο Τμήμα Επιδερμικών Δοκιμασιών του Νοσοκομείου Αφροδίσιων & Δερματικών Νόσων «Ανδρέας Συγγρός», σύμφωνα με τις αρχές της καλής κλινικής πρακτικής της διακήρυξης του Helsinki. Σκοπός αυτής της μελέτης ήταν η εξέταση της αποτελεσματικότητας και της ασφάλειας του ανωτέρου σκευάσματος (αλοιφή που περιέχει ελαϊκό εκχύλισμα του ισόποδου Ceratothoa oestroides, χλωροκρεσόλη και εκχύλισμα ελαιολάδου), με στόχο τη μελέτη
της αποκατάστασης του επιδερμικού φραγμού κατόπιν πρόκλησης οξείας ερεθιστικής δερματίτιδας (ελεγχόμενη αντίδραση και σε μικρή κλίμακα), σε ασθενείς με ιστορικό ατοπίας και σε υγιείς μάρτυρες. Η οξεία ερεθιστική δερματίτιδα προκλήθηκε στο βραχίονα των εθελοντών, με εφαρμογή του ερεθιστικού παράγοντα SLS 4% για 24 ώρες. Η δράση του υπό εξέταση σκευάσματος συγκρίθηκε με σκεύασμα του εμπορίου το οποίο έχει αποδεδειγμένα δράση. Η μελέτη βρίσκεται υπό εξέλιξη, οπότε δεν είναι δυνατή η εξαγωγή αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων.
Λέξεις-κλειδιά:
ατοπική δερματίτιδα, τοπική θεραπεία, μοντέλο ατοπικής δερματίτιδας άτριχων μυών, εκχύλισμα του ισοπόδου Ceratothoa oestroides, χλωροκρεσόλη, εκχύλισμα ελαιολάδου (ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη)
