Παιδαγωγικά, φιλολογικά και κοινωνικά ζητήματα μέσα από την Αλληλογραφία της Πηνελόπης Σ. Δέλτα (1906-1940)

Διπλωματική Εργασία uoadl:2884414 430 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Ανάγνωση, Φιλαναγνωσία και εκπαιδευτικό υλικό
Βιβλιοθήκη Σχολής Επιστημών της Αγωγής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-10-31
Έτος εκπόνησης:
2019
Συγγραφέας:
Αυγουστής Παναγιώτης
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Μαλαφάντης Κωνσταντίνος, καθηγητής Π.Τ.Δ.Ε, ΕΚΠΑ., Γαλανάκη Ευαγγελία,καθηγήτρια,Π.Τ.Δ.Ε.,ΕΚΠΑ.
Μπαμπάλης Θωμάς, καθηγητής, Π.Τ.Δ.Ε.,ΕΚΠΑ.
Πρωτότυπος Τίτλος:
Παιδαγωγικά, φιλολογικά και κοινωνικά ζητήματα μέσα από την Αλληλογραφία της Πηνελόπης Σ. Δέλτα (1906-1940)
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Παιδαγωγικά, φιλολογικά και κοινωνικά ζητήματα μέσα από την Αλληλογραφία της Πηνελόπης Σ. Δέλτα (1906-1940)
Περίληψη:
Η Πηνελόπη Σ. Δέλτα (1874-1941) θεμελίωσε στις αρχές του εικοστού αιώνα τη νεότερη ελληνική παιδική λογοτεχνία, με έργα παιδαγωγικού προσανατολισμού, τα οποία διαπνέονται ταυτόχρονα από βαθύ ελληνοκεντρισμό. Η ίδια διετύπωσε στο δοκιμιογραφικό της έργο σημαντικές παρατηρήσεις για την εκπαιδευτική διαδικασία, ενώ πρωτοστάτησε στο κίνημα του εκπαιδευτικού δημοτικισμού και προέβη σε γόνιμο διάλογο με τους πρωταγωνιστές του. Η υψηλή κοινωνική της θέση και η ξεχωριστή πνευματική της καλλιέργεια της επέτρεψαν να δημιουργήσει στενές σχέσεις με εξέχουσες πνευματικές προσωπικότητες της εποχής της. Στην αλληλογραφία της με τα πρόσωπα αυτά αποτυπώνονται οι θέσεις της Πηνελόπης Δέλτα και των «συνομιλητών» της για ποικίλα εκπαιδευτικά, κοινωνικά, πολιτικά και θρησκευτικά ζητήματα.
Στην παρούσα εργασία αναδεικνύονται τα σημαντικά πνευματικά ζητήματα που ανακύπτουν μέσα από την αλληλογραφία της Πηνελόπης Σ. Δέλτα.
Το 1905 γνωρίστηκε με τον Ίωνα Δραγούμη και συνδέθηκε με τον κύκλο της πρώτης μαχητικής γενιάς των δημοτικιστών, με τον Αλέξανδρο Πάλλη, τον Αργύρη Εφταλιώτη, τον Γιάννη Ψυχάρη και τον Πέτρο Βλαστό. Το 1907 συνάντησε στη Φρανκφούρτη τον Μανόλη Τριανταφυλλίδη, που θα τη φέρει σε επαφή με τη νεότερη γενιά των δημοτικιστών, εκπαιδευτικών και συγγραφέων, με τον κύκλο του Αλέξανδρου Δελμούζου και του Δημήτρη Γληνού. Με αυτούς συνέπραξε αργότερα στην έκδοση του Δελτίου του Εκπαιδευτικού Ομίλου, του οποίου έγινε μέλος το 1910. Μέσα από τις σελίδες των επιστολών της συνομίλησε ως ίση με τους κορυφαίους θεωρητικούς εκπροσώπους του δημοτικισμού για γλωσσικά, εκπαιδευτικά και αισθητικά ζητήματα.
Παρακολουθούμε στη συνέχεια τον διάλογό της με κορυφαίους λογοτέχνες, με τον Κωστή Παλαμά, τον Αργύρη Εφταλιώτη και τον Στράτη Μυριβήλη. Εκφράζουν απόψεις όχι μόνο για γλωσσικά, εκπαιδευτικά και λογοτεχνικά ζητήματα, αλλά σχολιάζουν με βαθιά ανησυχία και θέματα που αφορούν τη σύγχρονή τους κοινωνία και τη δραματική ιστορική πραγματικότητα. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι –κάποτε δριμείες– κρίσεις που ανταλλάσσουν για τα λογοτεχνικά τους έργα.

Ακολούθως παρουσιάζονται οι ιδέες που αντάλλαξε η Δέλτα στην αλληλογραφία της με πολιτικούς άνδρες, οι οποίοι ήταν πρωταγωνιστές των ιστορικών εξελίξεων και των πολιτικών μεταβολών στη νεότερη Ελλάδα. Για κοινωνικά, πολιτικά και εθνικά θέματα αλληλογραφεί με τον Κωνσταντίνο Δεμερτζή, νομικό επιστήμονα και πολιτικό, με τον Υπουργό Οικονομικών Αλέξανδρο Ν. Διομήδη, με τον βουλευτή και συνεργάτη του Βενιζέλου Ιωάννη Αθανασάκη και τέλος με τον ίδιο τον στενό της φίλο Ελευθέριο Βενιζέλο.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα είναι, τέλος, η αλληλογραφία της Πηνελόπης Δέλτα με τον μητροπολίτη Τραπεζούντος Χρύσανθο, ο οποίος της παρείχε πληροφορίες για το βιβλίο της Η ζωή του Χριστού (1925). Με αυτή την αφορμή οι επιστολές που ανταλλάσσουν φωτίζουν τη σχέση της Δέλτα με τη θρησκεία και τη στάση της απέναντι σε ζητήματα πίστεως, κάποτε σύνθετα και απαιτητικά.
Η παρούσα εργασία επιχειρεί να καταδείξει ότι το σώμα των επιστολών της Αλληλογραφίας της Πηνελόπης Δέλτα με την ποικιλία των θεμάτων που θίγουν, τη χρονική έκταση που καλύπτουν, προπάντων δε με τις προσωπικότητες που τις υπογράφουν, παρέχουν άφθονο υλικό για την κατανόηση προσώπων και πραγμάτων μιας ολόκληρης εποχής και μπορούν να αποτελέσουν αφετηρία εκτεταμένης και ενδελεχούς έρευνας.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Γενικά έργα
Λέξεις-κλειδιά:
Πηνελόπη Δέλτα, επιστολές, κοινωνία, φιλολογία, παιδαγωγικά.
Ευρετήριο:
Ναι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
1
Εικονογραφημένη:
Όχι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
115
Αριθμός σελίδων:
103
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΑΥΓΟΥΣΤΗΣ, ΔΙΠΛΩΜΑΤΙKΗ.pdf (744 KB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο