Μονάδα:
Τμήμα ΦιλολογίαςΒιβλιοθήκη Φιλοσοφικής Σχολής
Ημερομηνία κατάθεσης:
2019-11-22
Συγγραφέας:
Μπένια Ανεζούλα
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Θεοδώρα Αντωνοπούλου Καθηγήτρια, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Φώτιος Δημητακόπουλος Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Αντώνιος Παναγιώτου Καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Ιωάννης Βάσσης, Τμήμα Φιλολογίας, ΑΠΘ
Μαρίνα Λουκάκη Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Διονύσιος Καλαμάκης Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Παΐδας Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Φιλολογίας, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Ἰωάννη Γεωμέτρη Ἐξόδιος ἢ προπεμπτήριος εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς ὑπερενδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου. Πρώτη έκδοση και μελέτη του κειμένου.
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Ἰωάννη Γεωμέτρη Ἐξόδιος ἢ προπεμπτήριος εἰς τὴν Κοίμησιν τῆς ὑπερενδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου. Πρώτη έκδοση και μελέτη του κειμένου.
Περίληψη:
Περίληψη
Στόχος της παρούσας διατριβής είναι η μελέτη και την έκδοση του Βίου της Θεοτόκου, το οποίο αποτελεί το σπουδαιότερο πεζό έργο του Ιωάννη Γεωμέτρη, ενός σημαντικού ποιητή του 10ου αιώνα. Το κείμενο είναι εκτενέστατο με περιεχόμενο τη ζωή της Θεοτόκου με χρονική αλληλουχία, ενώ παρουσιάζονται και πολλά στοιχεία από τη ζωή του Ιησού. Ως κείμενο βάσης της παρούσας έκδοσης χρησιμοποιήθηκε το παλαιότερο χειρόγραφο Vat. gr. 504 (12oς αιώνας), το οποίο παραδίδει το πλήρες κείμενο ενώ ελήφθησαν υπόψιν και τα άλλα χειρόγραφα. Η διατριβή χωρίζεται σε δύο μέρη. Το πρώτο μέρος περιλαμβάνει τη μελέτη και το δεύτερο την κριτική έκδοση του κειμένου. Συγκεκριμένα, το πρώτο μέρος περιλαμβάνει έξι κεφάλαια και δύο παραρτήματα. Στο κεφάλαιο 1 περιλαμβάνονται οι στόχοι, τα ερευνητικά ερωτήματα, τα επιστημονικά δεδομένα, η μεθοδολογία, και η δομή της διατριβής. Στο κεφάλαιο 2 παρουσιάζεται ο βίος, το ποιητικό, υμνογραφικό και ομιλητικό έργο του Ιωάννη Γεωμέτρη και η θέση του Βίου της Θεοτόκου σε αυτό. Εξετάζεται επίσης η σχέση του Βίου της Θεοτόκου με τη δημοσιευμένη στην PG ομιλία του Γεωμέτρη με τίτλο: Τοῦ μακαρίου Ἰωάννου τοῦ Γεωμέτρου Λόγος προσφωνητικὸς ἢ χαριστήριος εἰς τὸν Εὐαγγελισμὸν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου (BHG 1158), αλλά και η σχέση του Βίου της Θεοτόκου με την ανέκδοτη ομιλία του Γεωμέτρη με τίτλο: Τοῦ μακαρίου Ἰωάννου τοῦ Γεωμέτρου τοῦ Κυριώτου λόγος εἰς τὰ ἅγια Πάθη ἀναγιγνωσκόμενος ἐν ταῖς ὥραις τῇ Ἁγίᾳ καὶ Μεγάλῃ Παρασκευῇ καὶ ἕως τὴν Ἀνάστασιν (BHG 418z). Στο κεφάλαιο 3 παρουσιάζεται το περιεχόμενο του Βίου της Θεοτόκου, η δομή του κειμένου, η γλώσσα του, το είδος του λόγου, η χρήση του και η πιθανή χρονολόγησή του. Στο κεφάλαιο 4 παρουσιάζεται η χειρόγραφη παράδοση του Βίου της Θεοτόκου, η περιγραφή των χειρογράφων που παραδίδουν το κείμενο, αναλύεται η μεταξύ τους σχέση και καταρτίζεται το σχετικό στέμμα. Τέλος, παρουσιάζονται οι αρχές της έκδοσης. Στο κεφάλαιο 5 παρουσιάζεται η μελέτη και σύγκριση των λόγων του Ιωάννη Γεωμέτρη και του Συμεών Μεταφραστή καθώς και της Γεωργιανής Μετάφρασης του Βίου της Θεοτόκου, ενός λόγου του οποίου η πατρότητα, κατά ένα μέρος της χειρόγραφης παράδοσης, αποδίδεται στον Μάξιμο τον Ομολογητή και η μετάφρασή του στον Ευθύμιο τον Αγιορείτη. Μετά από την παράθεση έρευνας, συγκριτικής θεώρησης των τριών λόγων ως προς τη δομή και το περιεχόμενό τους και σχολιασμό σχετικά με τη χρήση των πηγών και την ιδιαιτερότητα του κάθε κειμένου, καταρτίζεται το στέμμα των λόγων. Το Κεφάλαιο 6, περιλαμβάνει την καταγραφή των επιμέρους συμπερασμάτων των κεφαλαίων της μελέτης, η οποία ολοκληρώνεται με την παράθεση δύο Παραρτημάτων. Το πρώτο περιλαμβάνει την περιληπτική απόδοση του Βίου της Θεοτόκου του Συμεών Μεταφραστή ανά παράγραφο και το δεύτερο περιλαμβάνει την περιληπτική απόδοση του Βίου της Θεοτόκου της Γεωργιανής Μετάφρασης ανά κεφάλαιο. Η αποδεικτική διαδικασία των επιμέρους κεφαλαίων στηρίζεται στην αναλυτική παράθεση και συγκριτική θεώρηση χωρίων των κειμένων, τα οποία παρουσιάζονται σε μια σειρά πινάκων εντός της διατριβής.
Το Δεύτερο Μέρος της διατριβής περιλαμβάνει τα sigla και την πρώτη κριτική έκδοση του εκτενέστατου αυτού κειμένου συνοδευμένου από το απαραίτητο λεπτομερές κριτικό υπόμνημα και ένα πλούσιο υπόμνημα βιβλικών χωρίων.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θρησκεία
Λέξεις-κλειδιά:
Ιωάννης Γεωμέτρης, Εξόδιος
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
270
