Κατεύθυνση Ιστορία και Φιλοσοφία της Επιστήμης και της Τεχνολογίας
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών

2019-12-03

2019

Αλεξίου Νικόλαος

Αραμπατζής Θεόδωρος, Καθηγητής, Ιστορίας και Φιλοσοφίας της Επιστήμης, ΕΚΠΑ

Η Φυσική Στερεάς Κατάστασης: Η ιστορία της και το ζήτημα της αναγωγής της στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων

Ελληνικά

Η Φυσική Στερεάς Κατάστασης: Η ιστορία της και το ζήτημα της αναγωγής της στη Φυσική Στοιχειωδών Σωματιδίων

Η ιστορία της δημιουργίας και της ανάπτυξης του τομέα της Στερεάς Κατάστασης, ως μέρους της επιστήμης της Φυσικής στις Ηνωμένες Πολιτείες, αναδεικνύει ενδιαφέροντα χαρακτηριστικά τόσο της Ιστορίας, όσο και της Φιλοσοφίας της Επιστήμης. Οι ιδέες γύρω από τις οποίες συγκροτήθηκε η Αμερικάνικη Κοινότητα Φυσικών ήταν η αγνή και ανόθευτη έρευνα, η σαφής οριοθέτηση με άλλα επιστημονικά αντικείμενα, καθώς η φυσική είχε το ρόλο της εύρεσης των θεμελιωδών αρχών της φύσης, και η ανεξαρτησία της από πρακτικές εφαρμογές. Ωστόσο, η Φυσική των Υλικών γεννήθηκε κατά κύριο λόγο μέσα στα ερευνητικά εργαστήρια των βιομηχανιών, είχε άμεση σχέση με τη Χημεία και τη Μεταλλουργία και βασιζόταν σε πρακτικές εφαρμογές. Ο πρώτος στόχος της εργασίας είναι να δείξει πως τα όρια μεταξύ των επιστημονικών αντικειμένων δεν είναι πάντα αυστηρά, πως η διάκριση σε βασική και εφαρμοσμένη επιστήμη δεν είναι πάντα εφικτή και πως οι οικονομικοί και κοινωνικοί παράγοντες επηρεάζουν τον τρόπο ανάπτυξης της επιστήμης.
Στο δεύτερο μέρος της εργασίας, θα μελετήσω τη διαμάχη μεταξύ της επιστημονικής κοινότητας για το ζήτημα της αναγωγής των φυσικών θεωριών. Θα παρουσιάσω τις απόψεις των φυσικών της Στερεάς Κατάστασης και αυτών των Στοιχειωδών Σωματιδίων για το αν οι νόμοι της πρώτης ανάγονται σε αυτούς της δεύτερης, δηλαδή αν μπορούν να εξαχθούν με παραγωγικό τρόπο από αυτούς. Η διαμάχη αυτή σχετίζεται με αυτή μεταξύ αναγωγισμού και αναδυτισμού στη φιλοσοφία της επιστήμης. Η μελέτη του κόσμου είναι δυνατή μέσω μιας ιεραρχικής διάκρισης σε διάφορα επίπεδα οργάνωσης και πολυπλοκότητας, ξεκινώντας από το απλούστερο και καταλήγοντας στο πολυπλοκότερο. Ο δεύτερος στόχος της εργασίας είναι να δείξει πως οι νόμοι κάθε επιπέδου πολυπλοκότητας, αν και χρησιμοποιούν τους νόμους του αμέσως κατώτερου επιπέδου ως εξηγητικό εργαλείο, δεν γίνεται να παραχθούν με παραγωγικό τρόπο από αυτούς. Νέες ποιότητες αναδύονται κάθε φορά που το σύστημα γίνεται περισσότερο πολύπλοκο.

Θετικές Επιστήμες

Φυσική Στερεάς Κατάστασης, βασική επιστήμη, εφαρμοσμένη επιστήμη, αναγωγή, ανάδυση

Ναι

2

Ναι

58

79

Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/object/2886786