Τεχνικές Περιγραφικής Αξιολόγησης με Κλίμακες Διαβαθμισμένων Κριτηρίων στην Εκπαίδευση: Μελέτη της Περίπτωσης του Μαθήματος Γεωλογία – Γεωγραφία

Διδακτορική Διατριβή uoadl:2898409 277 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος
Βιβλιοθήκη Σχολής Θετικών Επιστημών
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-02-27
Έτος εκπόνησης:
2020
Συγγραφέας:
Λούβαρης Κωνσταντίνος
Στοιχεία επταμελούς επιτροπής:
Ασημίνα Αντωναράκου, Καθηγήτρια, Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος ΕΚΠΑ
Ανδρέας Μαγκανάς, Καθηγητής, Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος,
ΕΚΠΑ
Μαριάννα Κατή, Επίκουρη Καθηγήτρια,Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Κωνσταντίνος Κυριακόπουλος, Καθηγητής, Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Χαρίκλεια Ντρίνια, Καθηγήτρια, Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος,
ΕΚΠΑ
Στυλιανός Λόζιος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, ΕΚΠΑ
Ζαχαρούλα Σμυρναίου, Επίκουρη Καθηγήτρια, Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής, Ψυχολογίας, Φιλοσοφική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Τεχνικές Περιγραφικής Αξιολόγησης με Κλίμακες Διαβαθμισμένων Κριτηρίων στην Εκπαίδευση: Μελέτη της Περίπτωσης του Μαθήματος Γεωλογία – Γεωγραφία
Γλώσσες διατριβής:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Τεχνικές Περιγραφικής Αξιολόγησης με Κλίμακες
Περίληψη:
Σε μια εποχή, που στην ελληνική εκπαιδευτική πραγματικότητα
πραγματοποιούνται μεταρρυθμίσεις, η αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών
δεν θα μπορούσε να μην αποτελεί την αιχμή του δόρατος. Από την πλευρά
της νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας γίνεται μια προσπάθεια για την
ένταξη της Περιγραφικής Αξιολόγησης στην Πρωτοβάθμια και την κατώτερη
Δευτεροβάθμια (Γυμνάσιο) εκπαίδευση.
Ως εκπαιδευτικοί που αναζητούμε την επαφή με το διεθνές γίγνεσθαι,
γινόμαστε μάρτυρες μιας μετάβασης από παραδοσιακά μοντέλα αξιολόγησης
σε νέα μοντέλα αυθεντικής αξιολόγησης όπως χαρακτηρίζεται. Η Περιγραφική
Αξιολόγηση εντάσσεται σε αυτό το πλαίσιο, μόνο που πιθανολογούμε ότι θα
υπάρξουν δυσκολίες να προσαρμοστεί το ελληνικό σχολείο, σε περίπτωση
που θεσμοθετηθεί απότομα. Σίγουρα χρειάζεται να υπάρχει μια μεταβατική
κατάσταση, ώστε η εκπαιδευτική κοινότητα (εκπαιδευτικοί, μαθητές και γονείς)
να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα.
Η παρούσα διδακτορική διατριβή αποτελεί μια προσπάθεια σχηματισμού
ολοκληρωμένης πρότασης γι’ αυτήν τη μεταβατική κατάσταση, τουλάχιστον
μελετώντας την περίπτωση του μαθήματος Γεωλογία – Γεωγραφία, χωρίς
αυτό να σημαίνει ότι η πρόταση δε μπορεί να επεκταθεί και σε άλλα διδακτικά
αντικείμενα. Η πρόταση μας περιλαμβάνει τεχνικές και εργαλεία αξιολόγησης
με τις οποίες κατά την αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών να μπορεί να
προκύψει Αριθμητική και Περιγραφική απόδοση του αξιολογικού
αποτελέσματος ανάλογα με την επιλογή του εκπαιδευτικού.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο ερευνητικός σχεδιασμός περιέλαβε την επισκόπηση της
βιβλιογραφίας και αρθρογραφίας για την αξιολόγηση της επίδοσης των
μαθητών γενικά αλλά και στοχευόμενα για την περιγραφική αξιολόγηση,
καθώς και 2 επιμέρους ερευνητικές φάσεις.
Κατά την πρώτη φάση διερευνήθηκαν και αποτυπώθηκαν οι απόψεις και οι
στάσεις των εκπαιδευτικών που διδάσκουν το μάθημα Γεωλογία – Γεωγραφία
σε σχέση με την αξιολόγηση μαθητών και αναπτύχθηκε μεθοδολογία
αξιολόγησης και παραγωγή ενδεικτικού εκπαιδευτικού υλικού αξιολόγησης. Το υλικό αξιολογήθηκε από εκπαιδευτικούς και σε δεύτερη φάση υλικό και
μεθοδολογία εφαρμόστηκαν στην τάξη.
Βασικό σκοπός ήταν να προσδιοριστεί κατά πόσο χρησιμοποιείται ή μπορεί
να χρησιμοποιηθεί η Περιγραφική Αξιολόγηση, έστω και συμπληρωματικά, ως
δυνατότητα αποτύπωσης και απόδοσης του αξιολογικού αποτελέσματος,
στην κατώτερη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (Γυμνάσιο), στο πλαίσιο του
μαθήματος Γεωλογία – Γεωγραφία και να αναδειχθούν ενισχυτικοί ή
ανασταλτικοί παράγοντες προς αυτήν την κατεύθυνση.
Ως βασική αξιολογική τεχνική επιλέχθηκε και μελετήθηκε η χρήση Αναλυτικών
Κλιμάκων Διαβαθμισμένων Κριτηρίων (Ρουμπρίκες) στις οποίες τα κριτήρια
ευθυγραμμίζονται με τους διδακτικούς στόχους του αντικειμένου που
διδάσκεται. Έγινε πρωτότυπη παραγωγή τέτοιων φύλλων αξιολόγησης
(Αναλυτικές Κλίμακες Διαβαθμισμένων Κριτηρίων) και εφαρμογή τους στην
τάξη κάτω από συγκεκριμένο μεθοδολογικό πλαίσιο.
Το εκπαιδευτικό υλικό αξιολόγησης της επίδοσης και η μεθοδολογία που
αναπτύχθηκε εφαρμόστηκαν και διερευνήθηκαν μέσα από έρευνα – δράσης.
Στο σχολείο που εφαρμόστηκε η μεθοδολογία και το υλικό αξιολόγησης,
συντάχθηκαν σημειώματα περιγραφικής αξιολόγησης τα οποία μοιράστηκαν
στους γονείς – κηδεμόνες μαζί με την επίδοση της βαθμολογίας του Α
Τετραμήνου. Μέσα από έρευνα με ερωτηματολόγια αποτυπώθηκε η άποψη
τόσο των γονέων, όσο και των μαθητών, για την πρόσθετη παιδαγωγική αξία
των σημειωμάτων περιγραφικής αξιολόγησης. Ακόμη τηρήθηκε ηλεκτρονικό
ημερολόγιο καταγραφής συμβάντων και παρεμβάσεων από τον εκπαιδευτικό,
το οποίο αναλύθηκε με βάση τις αρχές της Εμπειρικά Θεμελιωμένης Θεωρίας
(Grounded Theory).
Τα αποτελέσματα των ερευνών μας δείχνουν ότι μια μεταβατική κατάσταση
είναι δυνατόν να επιτευχθεί, συνδυάζοντας Περιγραφική Αξιολόγηση και
βαθμολόγηση, αρκεί να υπάρξουν κάποιες προϋποθέσεις. Βασική
προϋπόθεση αποτελεί η επαρκής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, καθώς και
η μείωση της γραφειοκρατίας που οι μεθοδολογίες αξιολόγησης
(Περιγραφικής ή Βαθμολόγησης) προκαλούν. Σε αυτήν την κατεύθυνση, η
μεθοδολογική πρόταση εμπλουτίστηκε με την ανάλυση και την ανάπτυξη σε επίπεδο λειτουργίας, μιας ηλεκτρονικής εφαρμογής αξιολόγησης των μαθητών
που να μπορεί να παράγει αυτόματα σημειώματα περιγραφικής αξιολόγησης
και βαθμολογίες. Η ηλεκτρονική εφαρμογή που αναφέρθηκε, βρίσκεται στο
τελευταίο στάδιο της ανάπτυξης της, ενώ συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά
της μεθοδολογίας που προτείνεται ελαχιστοποιώντας παράλληλα τη
γραφειοκρατία.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Θετικές Επιστήμες
Λέξεις-κλειδιά:
Περιγραφική Αξιολόγηση, Στάσεις και Αντιλήψεις Εκπαιδευτικών, Κλίμακες Διαβαθμισμένων Κριτηρίων, Ηλεκτρονική Εφαρμογή Αξιολόγησης Μαθητών
Ευρετήριο:
Όχι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
0
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
116
Αριθμός σελίδων:
392
Διδακτορικό_Louvaris.pdf (11 MB) Άνοιγμα σε νέο παράθυρο