Μελέτη του δείκτη γ κατά τον έλεγχο ποιότητας πλάνων IMRT και VMAT

Διπλωματική Εργασία uoadl:2919174 342 Αναγνώσεις

Μονάδα:
Κατεύθυνση Ιατρική Φυσική-Ακτινοφυσική
Βιβλιοθήκη Επιστημών Υγείας
Ημερομηνία κατάθεσης:
2020-07-13
Έτος εκπόνησης:
2020
Συγγραφέας:
Στασινού Δέσποινα
Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Καλλιόπη Πλατώνη, Επίκουρη Καθηγήτρια, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ, Επιβλέπουσα
Βασίλειος Κουλουλίας, Αναπληρωτής Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Ευστάθιος Ευσταθόπουλος, Καθηγητής, Ιατρική Σχολή, ΕΚΠΑ
Πρωτότυπος Τίτλος:
Μελέτη του δείκτη γ κατά τον έλεγχο ποιότητας πλάνων IMRT και VMAT
Γλώσσες εργασίας:
Ελληνικά
Μεταφρασμένος τίτλος:
Μελέτη του δείκτη γ κατά τον έλεγχο ποιότητας πλάνων IMRT και VMAT
Περίληψη:
Σκοπός: Ο υπολογισμός των ορίων ανοχής και δράσης κατά τον έλεγχο ποιότητας πλάνων θεραπείας με δέσμες διαμορφούμενης έντασης (Intensity Modulated Radiation Therapy, IMRT, Volumetric Modulated Arc Therapy, VMAT), σύμφωνα με το πρωτόκολλο του TG-218, η κλινική συσχέτιση των gamma passing rates (%GP) και η σύγκριση των δισδιάστατων (2D) με τους τρισδιάστατους (3D) %GP κατά την ανίχνευση σφαλμάτων στη δόση.
Υλικά και Μέθοδοι: Πραγματοποιήθηκε ο έλεγχος ποιότητας εκατό πλάνων θεραπείας καρκίνου κεφαλής-τραχήλου (Head and Neck, H&N) και εβδομήντα-τριών πλάνων θεραπείας καρκίνου του προστάτη, σχεδιασμένα με τεχνικές IMRT και VMAT. Οι μετρήσεις έγιναν με το κυλινδρικό ομοίωμα ArcCHECK και τα σημεία των κατανομών δόσης συγκρίθηκαν με ανάλυση μέσω του δείκτη γ. Για τον υπολογισμό των ορίων ανοχής και δράσης επιλέχθηκαν τυχαία από το αρχείο του νοσοκομείου τριάντα πλάνα θεραπείας προστάτη και τριάντα H&N. Οι δισδιάστατοι %GP αυτών μετρήθηκαν διαδοχικά την ίδια ημέρα, μέσω του λογισμικού SNC Patient και αναλύθηκαν για τα κριτήρια 3%/3mm και 3%/2mm. Στη συνέχεια, έγινε συσχέτιση των %GP με το μέγεθος του πεδίου ακτινοβόλησης και με τον βαθμό διαβάθμισης της δόσης. Η ανάλυση μέσω του 3DVH για την εύρεση των σφαλμάτων δόσης σε κάθε δομή ενδιαφέροντος έγινε για πενήντα-τρία πλάνα προστάτη και εβδομήντα-πέντε πλάνα H&N, ενώ βρέθηκαν και οι αντίστοιχοι τρισδιάστατοι %GP. Μελετήθηκε η συσχέτιση τόσο των 2D %GP όσο και των 3D %GP με τα ποσοστιαία σφάλματα δόσης (% Dose Errors, %DE), ενώ τέλος έγινε σύγκριση των δύο %GP μέσω των σημείων true positive (TP), false negative (FN), false positive (FP), true positive (TP) για όριο αποδοχής των πλάνων το 90%, ως προς τους %GP, και το 3%, ως προς τα σφάλματα δόσης.
Αποτελέσματα: Τα όρια ανοχής και δράσης για το κριτήριο 3%/2mm συμφωνούσαν με τα προτεινόμενα από το TG-218 για τα περιστατικά καρκίνου του προστάτη, αλλά ήταν χαμηλότερα για τα περιστατικά H&N. Αυτό οφειλόταν σε έναν βαθμό στο μικρό μέγεθος του πεδίου των πλάνων που δεν περνούσαν τον έλεγχο και την απότομη διαβάθμιση της δόσης. Οι 2D %GP και οι 3D %GP βρέθηκαν ικανοί να εντοπίζουν τα %DE στον σχεδιασμένο όγκο στόχο (Planning Target Volume, PTV) για το κριτήριο 3%/2mm, αλλά όχι στα OAR. Κατά τη σύγκριση των %GP, οι 3D %GP ανίχνευαν περισσότερα TP σημεία από τους 2D %GP, όμως περισσότερα FN σημεία.
Συμπεράσματα: Η μικρή απόκλιση των ορίων δράσης από τα προτεινόμενα με το αυστηρότερο κριτήριο αποδοχής δείχνει την ανάγκη βελτίωσης της ακρίβειας κατά τον υπολογισμό των πλάνων από το σύστημα σχεδιασμού θεραπείας. Η έλλειψη υψηλής συσχέτισης των %GP με τα σφάλματα δόσης στα κρίσιμα όργανα (Organs At Risk, OAR) επιβεβαιώνει ότι δε θα πρέπει να χρησιμοποιείται αυτόνομα κατά τον έλεγχο ποιότητας πλάνων θεραπείας, αλλά σε συνδυασμό με παραμέτρους ενδεικτικές των διαφορών δόσης και με μεγαλύτερη κλινική συσχέτιση.
Κύρια θεματική κατηγορία:
Επιστήμες Υγείας
Λέξεις-κλειδιά:
Όρια δράσης, Όρια ανοχής, Έλεγχος ποιότητας πλάνων, Δείκτης γ, IMRT, ArcCHECK, 3DVH
Ευρετήριο:
Ναι
Αρ. σελίδων ευρετηρίου:
3
Εικονογραφημένη:
Ναι
Αρ. βιβλιογραφικών αναφορών:
70
Αριθμός σελίδων:
84
Αρχείο:
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.

Thesis_DS_final.pdf
4 MB
Δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο αρχείο. H πρόσβαση επιτρέπεται μόνο εντός του δικτύου του ΕΚΠΑ.