Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Φρόσω Μόττη-Στεφανίδη, καθηγήτρια. τμήμα Ψυχολογίας, Ε.Κ.Π.Α.
Παυλόπουλος Βασίλειος
Τάνταρος Σπύρος
Περίληψη:
Παρά τις πρόσφατες νομικές και πολιτικές εξελίξεις στην επέκταση των δικαιωμάτων των ΛΟΑΤ ανθρώπων στην Ελλάδα, υπάρχει ακόμη μακρύς δρόμος να διανυθεί προς την πλήρη προστασία των θεμελιωδών τους δικαιωμάτων, καθώς και προς την ορατότητα της ΛΟΑΤ ταυτότητας. Η έρευνα αυτή αποτελεί την πρώτη προσπάθεια συστηματικής αποτύπωσης των διακρίσεων που υφίσταται τα ΛΟΑΤ άτομα στην Ελλάδα σήμερα, βάσει του μοντέλου μειονοτικού στρες, όπως μελετήθηκε από τον Meyer (1995, 2003), του αντίκτυπου των εμπειριών θυματοποίησης στην ψυχική υγεία, την προσαρμογή, την αυτοεικόνα και την αίσθηση αυτοαποτελεσματικότητας τους, καθώς και ανάδειξης προστατευτικών παραγόντων που συμβάλλουν στην ψυχική ανθεκτικότητα. Σε αυτήν την έρευνα, 705 άτομα, εκ των οποίων 689 που αυτοπροσδιορίζονται ως ΛΟΑΤ, προσεγγίστηκαν μέσω διαδικτυακών ομάδων και συμπλήρωσαν ηλεκτρονικά το ερωτηματολόγιο. Τα αποτελέσματα της έρευνας συνάδουν με τα αντίστοιχα ερευνητικά δεδομένα της διεθνούς βιβλιογραφίας: υψηλό ποσοστό ατόμων ΛΟΑΤ εκτίθεται πολύ συχνά σε διακρίσεις, με την μορφή μη ισότιμης αντιμετώπισης, λεκτικής παρενόχλησης έως και σωματικής βίας στο δημόσιο χώρο, τον χώρο εργασίας, το σχολείο/πανεπιστήμιο, τους φορείς δημόσιας υγείας, την γειτονιά και όσο συχνότερη η έκθεση σε αυτούς τους ειδικούς, λόγω μειονοτικής ταυτότητας, στρεσσογόνους παράγοντες, τόσο πιο αρνητικός ο αντίκτυπος στην ψυχική υγεία και την προσαρμογή, που εμφανίζεται με την μορφή καταθλιπτικών και αγχωδών συμπτωμάτων, υψηλού ποσοστού αυτοκτονικότητας, αυτοτραυματισμού και κατάχρησης ουσιών. Επιπρόσθετα, η βίωση διακρίσεων συσχετίζεται με πιο αρνητική αυτοεικόνα και χαμηλότερη αίσθηση αυτοαποτελεσματικότητας. Παράλληλα, όμως, η έρευνα ανέδειξε τον διαμεσολαβητικό και τροποποιητικό ρόλο που διαδραματίζει σειρά παραγόντων ψυχικής ανθεκτικότητας, όπως η σύνδεση με την ΛΟΑΤ κοινότητα, η ύπαρξη υποστηρικτικού δικτύου, το αίσθημα υπερηφάνειας, στην μείωση του αρνητικού αυτού αντίκτυπου. Στόχος της παρούσας έρευνας είναι η συμβολή στην θεσμική πίεση για την ανάπτυξη στοχοθετημένων νομικών και πολιτικών απαντήσεων για την κάλυψη των αναγκών των ΛΟΑΤ ατόμων και η διαμόρφωση συμπεριληπτικών πρακτικών στην υποστήριξη ΛΟΑΤ ανθρώπων.
Λέξεις-κλειδιά:
ΛΟΑΤ, σεξουαλικός προσανατολισμός, ταυτότητα φύλου, διακρίσεις, βία, ψυχική υγεία, αυτοεκτίμηση
