Στοιχεία επιβλεπόντων καθηγητών:
Πέτρος Κουφόπουλος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών
Ιωάννης Πατρώνης, Ομότιμος Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών
Σταύρος Μαμαλούκος, Αναπληρωτής Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Πανεπιστήμιο Πατρών
Περίληψη:
Η παρούσα εργασία έχει ως θέμα της το βιομηχανικό συγκρότημα των Θειωρυχείων της Μήλου, και την ανάδειξη του ιστορικού αυτού τόπου, που αποτελεί μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Το συγκρότημα αυτό είναι μοναδικό δείγμα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής και αρχαιολογίας και αποτελεί ζωντανή μαρτυρία της μεταλλευτικής ιστορίας του τόπου μας, ιδιαίτερα κατά τον 19ο-20ο αιώνα.
Μετά από μία ιστορική και αρχιτεκτονική τεκμηρίωση της εξέλιξης και της σημερινής κατάστασης στην οποία βρίσκεται το συγκρότημα των Θειωρυχείων, διαπιστώνεται η επιτακτική ανάγκη αποκατάστασης και ανάδειξης του βιομηχανικού αυτού τοπίου, που διατηρεί ακόμη ζωντανές τις μνήμες της άλλοτε έντονης εξορυκτικής δραστηριότητας. Τα ιδιαίτερα μορφολογικά χαρακτηριστικά του, δείγμα της βιομηχανικής αρχιτεκτονικής της Ευρώπης του 19ου αιώνα, σε συνδυασμό με τον μηχανολογικό εξοπλισμό που διατηρείται στη μεγαλύτερη έκτασή του, αποτελούν τα κυριότερα στοιχεία για τη μελέτη αποκατάστασης του συγκροτήματος.
Στην προσπάθεια αναζωογόνησης της υποβαθμισμένης, σήμερα, περιοχής των Θειωρυχείων και δημιουργίας ενός πολιτιστικού πυρήνα για την ενίσχυση της κοινωνίας, αλλά και της οικονομίας της Μήλου, προτείνεται η δημιουργία ενός τεχνολογικού και βιομηχανικού πάρκου. Το πάρκο αυτό προβλέπεται να φιλοξενεί λειτουργίες εκπαιδευτικές, ερευνητικές, πολιτιστικές, αλλά και οικονομικές. Πιο συγκεκριμένα, το κτιριακό συγκρότημα των Θειωρυχείων, μετά τις απαραίτητες επεμβάσεις και προσθήκες, πρόκειται να στεγάσει στις εγκαταστάσεις του έναν μουσειακό χώρο, ερευνητικά εργαστήρια, αίθουσα προβολών και διαλέξεων, βιβλιοθήκη-αναγνωστήριο, κοιτώνες, εστιατόριο και αναψυκτήριο. Τίθενται, έτσι, οι βάσεις για τη δημιουργία και την βιώσιμη λειτουργία ενός κέντρου έρευνας και εκπαίδευσης, παρέχοντας παράλληλα οργανωμένες τουριστικές υποδομές σε έναν τόπο που επιδιώκει να προσφέρει περισσότερες διεξόδους εκπαιδευτικής και επαγγελματικής αποκατάστασης στις επόμενες γενιές, αλλά και να στηρίξει την οικονομία του σε μεγάλο βαθμό στον εναλλακτικό τουρισμό.
Η μακραίωνη ιστορία της Μήλου στην εξορυκτική δραστηριότητα, αλλά και η διατήρηση ενός εξαιρετικά σημαντικού βιομηχανικού συγκροτήματος, συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό σε μία ευρύτερη προσπάθεια προσδιορισμού και ανάδειξης της ταυτότητας του τόπου αυτού, που προσδιορίζεται πρωτίστως από την ιδιαιτερότητα της γεωμορφολογίας του. Για τον λόγο αυτό, η πρόταση αποκατάστασης και ανάδειξης του συγκροτήματος των Θειωρυχείων γίνεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο σύνδεσης του ιστορικού αυτού τόπου με άλλα μνημεία της βιομηχανικής και γενικότερα της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Λέξεις-κλειδιά:
Θειωρυχεία, βιομηχανική αρχαιολογία, επανάχρηση, βιομηχανική αρχιτεκτονική, βιομηχανική κληρονομιά
